راه های ارتباطی مازندران نیز به دلیل گردشگرپذیر بودن و نزدیکی به پایتخت و تراکم شهرها از اهمیت خاصی برخوردار است.

 طی سالهای گذشته راه ها همپای رشد جمعیت وصنعت خودرو توسعه پیدا نکرده است،به طوری که درحال حاضر تصادفات دلخراش رانندگی به یک چالش جدی در عرصه حمل ونقل تبدیل شده است.

 در استان مازندران نیز قدمت راهها به بیش از50 سال گذشته برمی گردد! ظاهرا این راه ها برای تردد خودروهای آن زمان ساخته شده در حالی که اکنون با رشد روزافزون جمعیت، تعداد خودروهاچندين برابر شده و راه های موجود دیگرجوابگوی تعداد بی شمار خودرو نیست واین وضعیت موجب وقوع حوادث وسوانح رانندگی می شود.

 هر چند مناسب واستاندارد بودن راه ها یکی از مهمترین عوامل مهم در جلوگيري از بروز سوانح رانندگي به شمار مي آيد، طي سالهای اخیر تلاش زیادی برای کاهش تلفات ناشی از حوادث رانندگی شده است ولی همچنان شاهد وقوع این حوادث هستیم وبیم اقزایش آن نیز می رود تا جائی که راه در مازندران با تراکم جمعیتی سه برابر میانگین جمعیت کشور بدون احتساب مسافران و گردشگران،بحرانی ترین معضل استان محسوب می شود.

 در این میان وضعیت راه های روستایی مازندران که از10هزار کیلومتر راههای استان 7هزار و500کیلومتر را شامل مي شود به مراتب وخیم تر است.

 شکی نیست که این وضعیت شکننده علی رغم اظهارنظر مسولان که انسان را اصلی ترين عامل تصادفات جاده اي به شمار مي آورند، قدری هم ناشی ازبی تدبیری ها و نبود برنامه ریزیهای مدون و اساسی آنان است که لطمات جبران ناپذیری را به پیکره جامعه تحمیل می کندومتاسفانه مصادیق بارز آن درجای جای استان به چشم می خورد.

یکی ازاین مصادیق،جاده گهرباران ساری است که به گذرگاه مرگ تبدیل شده وطی ماه های اخیر جان بسیاری از هموطنان مان را گرفته است.

 در یکی از این حوادث دلخراش که انعکاس خبر آن موجب تالم خاطر مردم شده است، فقط فرزند خردسال خانواده ای 3نفره بود- که می رفتند لحظاتی از یک روز تعطیل را درکنار امواج آرام بخش دریا سپری کنند- که با جراحت فراوان نجات یافت. در این حادثه دلخراش پدر،مادروپدربزرگ در دم جان سپردند.

 گرچه علت حادثه ازسوی مسولان سبقت غیر مجاز ذکرشده است،نقش اختلاف سطح جاده با شانه خاکی یا به اصطلاح لبه دار بودن جاده از نظرها پنهان مانده است به طوری که دراین جاده باریک 6 متری که بر اساس استاندارد راههای فرعی حداقل باید 9 مترتعريف مي شد روزی نیست که شاهد انحراف خودرویی نباشیم ،انحرافاتی که موجب وارد آمدن خسارات جبران ناپذیر جانی ومالی می شود.

براساس آمار مرکز اطلاع رسانی فرماندهي انتظامی مازندران 4 فقره تصادف در منطقه ثبت شده که کشته وزخمی شدن 8نفراز هموطنان بي گناه مان را به دنبال داشته است، اما این آمار بر اساس مشاهدات شاهدان عینی نمی تواند صحت داشته باشد ،ظاهرا اين تصادفات تلفات انسانی بیشتری را درپی داشته است.

 براساس مطالب فوق یکی از راه های برون رفت از این مشکلات تعریض و 4بانده كردن جاده گهرباران است.

 به گفته مهندس نظری- رییس اداره نظارت بر راه های اصلی و فرعی اداره کل راه وترابری استان- فاز اول آن از مهرماه 88 شروع شده ودر صورت تامین اعتبار لازم تا پایان سالجاری به اتمام خواهد رسید.

 وي گفته تعريض وچهاربانده كردن مسير 40كيلومتري گهرباران در 2فاز تعريف شده که به دلیل استقرار کارخانه ها،مرکز ثقل جمعیتی ومبادلات وترانزیت کالا تعریض این مسیر ازابتدای شهر سورک تا تقاطع چهارراه ورکلا دردست اجراست و تعریض بخش دیگری از این مسیر یعنی از چهار راه ورکلا تا دریا که جاده گهرباران در این مسیر واقع شده است طی فاز دوم واز سال 90 اجرایی خواهد شد.

نظری با اشاره به کمبود اعتبار این پروژه اظهار داشت:اعتبار ابلاغی این پروژه يک میلیارد تومان است در صورتی که قرارداد 2میلیارد و 700میلیون تومانی با3پیمانکار پروژه بسته شده ،لذا اگر اعتبار مورد نیاز تامین نشود عملیات تعریض این مسیر تا هفته دولت سال آینده به طول خواهد انجامید.

 گفتني است تعريض نامناسب اطراف پل نكاچوب، مستعد خطرات فراوانی است.

نظري مي گويد:تعريض كامل اين پل منوط به همکاری پیمانکاری جدید با اعتباری لازم است و3 الي 4ماه پس از اتمام عمليات تعريض مسير طول مي كشد.

 وي همچنين گفت:شانه سازی ها در جاده گهرباران نیازمند اعتبارات هنگفتی است به طوری که 1کیلومتر شانه سازی بیش از 30میلیون تومان اعتبار نیاز دارد.

 به نظر مي رسد با توجه به بودجه تخصيصي ،اتمام كامل اين پروژه مدت ها به طول مي انجامد و شانه سازی در حال حاضر تنها راه جلوگیری از تلفات انسانی است اما کمبود اعتبارهمچنان بهانه اصلی مسولان ذی ربط است .

 مهندس شاکری -رییس اداره راه وترابری شهرستان ساری- جاده گهرباران را، راه فرعی درجه يک عنوان می کند و ضمن اظهار بی اطلاعی از اختلاف سطح جاده با شانه خاکی گفت:برای شانه سازی ها اعتبار نداریم و وظیفه ما در حد نگهداری راه هاست که جلوتر از مبالغ ریالی کار کرده ایم.

وی شانه سازی جاده گهرباران رابا توجه به کمبود اعتبار درگرو همکاری اهالي منطقه عنوان کرد و افزود:اگر معدن شن و ماسه اي در این منطقه وجود داشته باشد یا فرد خیری اعلام آمادگی نماید ما حاضریم شانه سازی این مسیر را انجام دهیم.

علي الظاهر باید از این پس درمیان دشتهای گهرباران به دنبال اکتشاف معدن یا فرد خیری سخاوتمند باشیم چون مسئولان حتی در پی درخواست اعتباری برای این مسیر كه سالها همچنان دست نخورده، نيستند!

البته ازحق نگذریم در این مسیر روکش آسفالت انجام شده!اما با لبه دار کردن جاده و ایجاد اختلاف سطح جاده با شانه خاکی!(همان حکایت اومدیم ابروش رو درست کنیم زدیم چشمش رو کور کردیم )به طوری که دربخشی از این مسیراختلاف موجود گاهی به 20 الی 30 سانت می رسد و با کوچکترین انحراف، سقوط خودرو به داخل کانالهای آب اطراف حتمی است!

چندی پیش نیز پس از انعکاس اخبار تصادفات مرگبار جاده گهرباران از سیمای طبرستان، مدیر کل راه وترابری مازندران در گفتگویی تلویزیونی جاده گهرباران را راهی فرعی قلمداد نمود که پلیس راه باید از تردد خودروهای سنگین که درامر ترانزیت کالاهای بندر امیرآباد ،نیروگاه شهید سلیمی،شرکت نفت خزر،شرکت ایران صدرا و...فعالیت دارند جلوگیری نمایند.

 ظاهرا این طور به نظر می رسد که جناب رحیمی تمایل به پاک کردن صورت مساله دارند تا حل مساله! زیرا اکثرحوادث و سوانح رانندگی میان خودروهای شخصی ومسافرانی که با مسیر آشنایی ندارند رخ می دهد.

 در ثانی رانندگان خودروهای سنگین ترجیح می دهند از مسیری کوتاه تر وخلوت تر تردد کنند؛ با توجه به اینکه جاده قره طغان نکا و زاغمرز بهشهر با جاده گهرباران هیچ تفاوتي ندارد حتی در بخش هایی حادثه خیزتر نيزهست.

شایان ذکر است مدیر کل راه و ترابری استان درنشست تخصصی معاونان راهداری و راه سازی منطقه 5 کشور، مازندران را یک کارگاه بزرگ راه سازی تلقی نمود که تحولی بزرگ در عرصه راه سازی راپیش رو دارد،اما جالب است در این کارگاه بزرگ راه سازی که علاوه بر مسائل ترافیکی ازتردد بومی نیز رنج می برد فقط به جاده های مواصلاتی و رفاه حال مسافران توجه می شود وهنوز وقت توجه به جاده های درون استانی و بومیان منطقه که همه روز قربانی می شوند، نرسیده است!

بنابراین با توجه به گسترش ساخت وساز ویلاها وپلاژهای دولتی در کنار سواحل ماسه ای گهرباران و استقراربیش از 13روستا،پاسگاه و پادگان آموزشی در این منطقه لازم است مسولان راه وترابری ونمایندگان مركز استان برای تعریض و4بانده کردن جاده گهرباران قبل از وقوع حوادث دلخراش چاره ای اساسی وعاجلانه بیندیشند؛تدبیر واندیشه ای که پیش تر ازاین ها و قبل از قربانی شدن همولایتی های مان و رقم خوردن خاطراتی تلخ و تالم انگیز باید اندیشیده می شد تا امروز می توانستند برای آن کودک خردسال که هر دو والدینش را ناباورانه از دست داد و دچار سرنوشتی مبهم گشت پاسخی مسولانه،نه دلسوزانه داشته باشند. 

ايميل نويسنده: (Heyran55@yahoo.com)