همه ما در زندگی از موهبت های بی شماری برخورداریم که حتی به چشم مان هم نمی آید؛به راحتی راه می رویم،می خوریم،می خوابیم، و نفس می کشیم، ولی متوجه این آسودگی و راحتی نیستیم.

آيا به اين فکر کرده ايد که چه راحت نفس مي کشيم؟ عده ای در حسرتش و در هر دم و بازدم بارها می میرند و زنده می شوند و ناامیدانه به فردایی مبهم و مه آلود می اندیشند...

 چندی پیش مطلبی خواندم که به شدت تکانم داد،جوانی که از کودکی دارو می خورد ولی نمی دانست چرا؟به سختی نفس می کشید ولی نمی دانست چرا؟اشک های پنهانی و راز و نیازهای آرام مادر را می شنید ولی نمی دانست چرا؟تا اینکه بزرگ و بزرگ تر شد و دیگر از انجام کارهای روزمره و حتی مدرسه رفتن بازماند.

در هر استحمام و حرکتی آرام،کبود می شد. غذا خوردن برایش کابوس بود. دیگر اکسیژن هم جوابگو نبود ، تا اینکه معجزه شد...

صبح یکی از روزها وقتی چشمش را باز کرد خانم دکتر مهربانی لقمه اي دهنش گذاشت و گفت:بخور این بهترین صبحانه عمرته!

 این جوان که می رفت تا در نزدیکی یکی از روزهای غبارآلود زندگیش زیر خروارها خاک سرد و تیره مدفون شود با سخاوت خانواده ای به اهدای ریه عزیزشان جانی دوباره یافت و زندگی جدیدی را آغاز کرد.

او از تنفس راحت ،به وجد آمده بود و شور و شعف داشت؛گویی که در هرلحظه با انجام کاری که قبلا برایش غیر قابل تصور بود، متولد می شد،تولدی دوباره و شیرین که حلاوتش را هزاران بار و هر بار حریص تر مزه مزه می کرد و در هر نفسی شاکر بود.

چندی پیش هم خانواده زن جوانی درکجور با اهدای عضو عزیزشان روحی تازه در کالبد 3 نفر دمیدند. خانواده این زن خوشحالند که با مرگ عزیزشان چند نفر به زندگی بازگشتند و چندین خانواده خوشحال شدند.

اگر این انسانیت و نوع دوستی خانواده اش نبود اکنون هم اعضای اهدایی او زیر خروارها خاک مدفون می شد و چند خانواده هم به سوگی تلخ می نشستند.

*مرگ مغزي را باور کنيم

متاسفانه هنوز فرهنگ و آگاهی اهداي عضو در جامعه ما تجلی نیافته و اکثر خانواده هایی که بیمارشان بر روی تخت با دستگاه نفس می کشد مرگ مغزی را باور نداشته و چون در وحشت و اضطراب از دست دادن عزیزشان به سر می برند، ملتمسانه به هر دستاویزی برای نجات جانش متمسک می شوند.

آن ها نه تنها راضی به اهدای عضو نمی شوند، معجزه اي را باور دارند ،در حالی که به گفته پزشکان مرگ مغزي توقف پايدار و برگشت ناپذير همه اعمال مغز است.

 در اين وضعيت، هيچگونه اميدي براي برگشت فعاليت مغز آسيب ديده وجود ندارد و فرد دچار مرگ مغزي هرگز قادر به زندگي دوباره نخواهد بود.این فرد بدون كمك دستگاه نمي تواند نفس بكشد، مردمك چشم های هايش پاسخ به نور ندارند، به تحريك دردناك عكس العمل نشان نمي دهد، سلول های مغزی تخریب می‌شوند، کنترل همه اعضای بدن به هم می‌خورد، فشار خون یک لحظه بالا و یک لحظه بسیار پایین است، حجم ادارار بی نهایت زیاد می‌شود. ضربان قلب، هورمون های داخلی بدن و الکتروویت ها همه به هم می‌خورند، دستگاه گيرنده امواج مغزي هيچ گونه موجي را از مغز وي ثبت نمي كند و خط صاف رسم مي کند.

 به علاوه، مرگ مغزي نشانه هاي متعدد ديگري دارد كه از طريق آنها و معاينات تكميلي به تشخيص قطعي مي رسند و درصد بهبودی و زنده ماندن بیمار مرگ مغزی صفر است.

* اهدای عضو در ایران بسیار پایین تر از نرم جهانی است

 بر اساس آمار در کشورمان سالانه حدود سه تا شش هزار نفر بر اثر سوانح مختلف دچار مرگ مغزی می‌شوند که در صورت اهدای عضو فقط 20 درصد این افراد می‌توان نیازهای بیماران در انتظار پیوند اعضا را برطرف کرد،لیکن تنها پنج درصد از این تعداد شامل 140 تا 200 نفر اعضای خود را به بیماران نیازمند اهدا می‌کنند و سالانه حدود 25 درصد بیماران نارسایی و کمبود عضو در ایران به دلیل نرسیدن عضو پیوندی با زجر زیاد فوت می‌کنند.

 این در حالیست که در کشورهای اروپایی و آمریکایی آمار اهدای عضو بین 20 تا 25 در هر یک میلیون نفر جمعیت است و این آمار در اسپانیا به عنوان کشور پیشرو در این زمینه، 35 نفر در یک میلیون نفر جمعیت است،اما در ایران در سال گذشته این میزان تنها 9/ 2نفر در یک میلیون نفر بوده است.

 در بسیاری از کشورها، اعضای افراد مرگ مغزی شده در زمره سرمایه‌های ملی قرار دارد و جسد آنها پیش از اهدای عضو به خاک سپرده نمی شود، این درحالی است که در ایران به دلیل نبود آموزش های کافی و  فرهنگ سازی نکردن بسیاری از افراد واجد شرایط اهدای عضو شناسایی نمی شوند و یا به دلیل موافقت نکردن خانواده های شان بدون اهدای عضو به خاک سپرده می شوند.

*بگذاریم دیگران هم به خورشید سلام کنند

اهدای عضو فرصت زیبایی است تا هم به زندگی دیگران تداوم بخشد و هم به زندگی پس از مرگ خود مفهوم و معنایی تازه دهد ، لذا باید در مردم نگرش تازه ای ایجاد و افق دیدشان را گسترده تر کرد تا با اعتقادات انسانی مان پیش رفته و باورهای مان را عمیق تر و انسانی ترکنیم.

با خود بیندیشیم زمانی که ما دیگر در دنیا نیستیم شاید عده ای برای ادامه زندگی شان به اعضای ما نیاز دارند، چرا ما به انسان بخل بورزیم اما جسم حیات آفرین مان را سخاوتمندانه به خاک تقدیم کنیم!

 آیا هیچ با خود اندیشیده ایم که اجزای مان پس از فوت در عرض چند ساعت چگونه تجزیه می شود؟ اهدای عضو حس خوشایندی است که بر هر احساس ناخوشایند دیگری غلبه می کند.

 باید ترس و اضطراب بیمارگونه را از خود دور کنیم و واقع بینانه تصمیم بگیریم. البته این کار ایثار نیست چون ما زمانی عضومان را اهدا می کنیم که در واقع نیازی به عضو اهدایی مان نداریم!

 یادمان باشد اهدای عضو فرصتی زیبا برای عزیز از دست رفته مان است اما به شکلی دیگر! اگر فرد در زندگی بارها به نزدیکانش درباره اهدای عضو تاکید کند و کارت اهدای عضو هم داشته باشد حتی در شرایط غم و اندوه نزدیکان وی به یاد حرف عزیزشان می افتند و برای راحتی روح به وصیت وی عمل می کنند و به اهدای اعضای وی رضایت می دهند.

 « آمده ایم کاری کنیم تا بمانیم نه اینکه بمانیم تا کاری کنیم!»

بذار از زندگی چیزی بفهمم

نمی خوام این سفر کوتاه باشه

 نذار جای تموم آرزوهام

 همه اش حسرت

 همیشه آه باشه

 به من فرصت بده تا لحظه ها رو

کنار عطر تو آروم بگیرم

 به من فرصت بده از مرگ ردشم

نذار عشقو نفهمیده بمیرم

کمک کن حس کنیم بعد از نبودن

هنوزم می شه بود و زندگی کرد

 کمک کن وقتی با تو

با یه لبخند

می تونم رد بشم از آخرین درد

با روحت سر به راه عشق می شی

با قلبت بی قرار عشق می شم

 اگه این اتفاقو دوست داری

بذار نبضت امانت باشه پیشم... 

ايميل نويسنده: ( heyran55@yahoo.com)