شایعترین علت مسمومیت در کشور ما بروز مسمومیت های دارویی است و بهترین کار برای پیشگیری از خوردن دوز تکراری دارو، یادداشت کردن دفعات مصرف دارو و یا قراردادن قرص ها در داخل جعبه های مخصوص تقسیم بندی شده برحسب صبح، ظهر و شب است.

بايد گفت در دسترس بودن و مصرف داروهای ترک اعتیاد مانند شربت متادون، می تواند منجر به مرگ کودکان شود. 

اما در برخورد با فرد مسموم غیر هوشیاری که در کنارش بسته های داروی خورده شده وجود دارد، ضمن حفظ خونسردی خود و عدم القاء استفراغ در این فرد، بسته های دارویی را همراه بیمار به بیمارستان ببرید.

نکته ديگر اين که پيشگيري از بروز مسموميت ها در اطفال بسیار مهم و ضروری است ودر هنگام بيماري كودك تان مراقب باشيد تا دوز تكراري دارو به وي ندهيد و داروهاي مصرفي افراد خانواده را دور از دسترس كودكان نگهداريد.

هم چنين به كودكان بياموزيد هيچ چيزي ننوشند و يا نخورند مگر اينكه با اجازه بزرگسالان باشد. بدانيم که اگر کودکی پس از مصرف نابجای دارو یا یک سم علامت و نشانه ای نداشت، دلیل بر رفع خطر نيست.

با توجه به فرا رسیدن فصل سرما، پیشگیری از مسمومیت ناشی از گازها و منوکسید کربن در این فصل اهميت دارد.

علايم تماس طولاني با منوكسيد كربن، سردرد، گيجي و خواب آلودگي است که که در ادامه تماس، فردمسموم دچارتهوع، استفراغ و تپش قلب مي شود. تماس با مقادير بالاي CO مي تواند سبب كاهش هوشياري و مرگ شود.

 استفاده از بخاري هاي بدون دودكش تنها در محيط هايي كه داراي تهويه و جريان مناسب هواست، مجاز است و بايد از به كار بردن اين وسايل در محيط هاي بسته و فاقد جريان هوا خودداري شود.

هم چنين برای جلوگیری از مسمومیت با مونوکسید کربن از نگهداری کودک در داخل خودروی روشن و درپارکینگ های طبقاتی خودداری شود.

همين جا بايد از نوعي مسموميت غذايي موسوم به " بوتوليسم"نام ببرم که از كشنده ترين انواع مسموميت ها به شمار مي رود.

 بوتوليسم در اثر مصرف مواد غذايي مانند سوسيس، كالباس ، كنسرو ماهي، كنسرو ذرت، كنسرو لوبيا، كشك خام و عسل طبيعي كه در شرايط نامناسب و غير بهداشتي تهيه و نگهداري شده اند، ايجاد مي شود.

بنابراين بايد از مصرف كنسروهايي كه در قوطي آنها آثار نشت، برآمدگي و فرو رفتگي و زنگ زدگي مشاهده مي شود خودداري کرد.

سهل انگاری و نجوشاندن کنسروهای خوراکی ممکن است منجر به از دست رفتن جان عزیزان مان و یک عمر ندامت شود.

البته برخي از گياهان تزئيني موجود در آپارتمان ها و باغچه ها هم مي توانند سبب بروز مسموميت در انسان شوند.

 یکی دیگر از عوامل مسمومیت،سموم دفع آفات و مواد شيميايي و شوينده خانگي است.بنابراين برچسب روي ظروف سموم دفع آفات و بروشور آن را ابتدا كاملاً مطالعه و سپس جهت استفاده دقيقاً مطابق دستور عمل کنيد.

در هنگام استفاده از مواد شيميايي و فرآورده هاي شوينده و پاك كننده پنجره ها را باز كنيد تا هوا به خوبي در محيط جريان داشته باشد.هم چنين از اختلاط مواد شيميايي مانند جوهر نمك با فرآورده هاي سفيد كننده جداً خودداري كنيد چون بخارات وگازهاي ناشي از اين اختلال بسيار سمي و خفه كننده است.

 برای جلوگیری از مسمومیت در هنگام سم پاشی توصیه مي کنيم هنگام سم پاشي مزارع، باغات و باغچه ها حتماٌ از ماسك، دستكش و لباس مناسب استفاده نماييد.

 مسموميت ناشي از گزيدگي ها هم یکی ديگر از عوامل مسمومیت است که عضو محل گزيدگي مار را بايد بي حركت و هم سطح يا كمي پايين تر از سطح قلب نگه داشت و از سرد کردن عضو با آب سرد یا یخ خودداری کنی.

در مورد اقدامات خارج از بيمارستان در مار گزيدگي بايد اين نکته را هم افزود که بيمار را آرام و از حركات بيش از حد او جلوگيري کنید.

پس از مارگزيدگي علائم و واكنش هاي حساسيتي شديد مانند عطسه، مشكل در تنفس يا تورم سريع و شديد، درد شكم، تهوع، سرگيجه، درد قفسه سينه، خرخر صدا وكبود شدن رنگ لب ها از جمله مواردي هستند كه سريعاً بايد به اورژانس مراجعه شود.

گاه نيش زنبور عسل هم باعث مسمومیت مي شود.برداشتن سريع نيش از روي زخم، جهت جلوگيري از ورود بيشتر سم به زخم ضروري است.

براي انجام اقدامات اوليه در گزش هاي معمولي زنبور،بايد محل زنبور گزيدگي را با آب و صابون بشوئيد و روي محل زنبور گزيدگي كمپرس سرد يا كيسه محتوي يخ قرار دهيد و به طور متوالي هر 15 دقيقه يكبار كيسه يخ را از روي پوست برداريد. از قراردادن مستقيم يخ روي پوست اجتناب نمائيد و از گرم كردن موضع هم بپرهيزيد.

امروزه مسموميت ناشي از سوء مصرف مواد در جوانان هم یکی از مهم ترین مسمومیت هاست.مصرف انواع داروهاي هورموني با هدف بدنسازي در جوانان مي تواند سبب بروز عوارض وخيمي مانند عقيمي، نارسايي قلبي و كبدي، كوتاهي قد و بزرگ شدن سينه در مردان و پرمويي و خشونت صدا در خانم ها شود.

 هم چنين مصرف همزمان مواد مخدر با برخي از داروهاي خواب آور و آرام بخش مي تواند سبب بروز مسموميت هاي شديد و حتي مرگ در فرد مصرف كننده شود.

مصرف نابجاي استروييدهاي آنابوليك در جوانان جهت بدنسازي و رقابت هاي ورزشي،با خطر بروز عوارض قلبي و عروقي مانند ازدياد فشار خون و نارسايي قلبي همراه است.

 و بالاخره اين که فراورده هاي مخدر و اعتيادزاي "پان"،برخلاف ادعاي مطرح شده مبني بر خوشبو كنندگي دهان و يا ترك سيگار، سبب بروز اعتياد مي شود.