چشم پاک دختری از جمله‌ای تر مانده است / چشم‌های پاکش اما خیره بر در مانده است

روی دیوار اتاق کوچک تنهایی‌اش / عکس بابایش کنار شعر مادر مانده است . . .

 ***

1-هشت سال حماسه دفاع مقدس نقطة عطف تاريخ انقلاب اسلامي است.يکايک مردم ايران اسلامي در طول اين دوران خاطره ساز،با خلق حماسه هايي جاويدان از مرزهاي اعتقادي خود با تمام وجود دفاع کردند و با نثار خون هزاران تن از بهترين عزيزان خود نگذاشتند ذرهّ اي از آبرو و اعتماد عقيده و مكتب شان به دست بيگانگان بيفتد.
حضرت امام خميني (ره)زماني فرمودند:"مسأله اين نيست كه ما مي خواهيم جنگ بكنيم . ما مي خواهيم دفاع بكنيم . يعني ما مي خواهيم از آبروي اسلام، از آبروي كشور اسلامي دفاع بكنيم." 

امروز هم نگه داشت خاطرات دفاع مقدس و انتقال مفاهيم ارزشمند آن به نسل حاضر و آينده به نوعي حفظ آبروي اسلام و کشور است و مي تواند در استحكام مرزهاي معنوي و همچنين افتخار و سربلندي ايران اسلامي نقش مؤثري داشته باشد.

2-بی تردید شهدا و نوع شهادت شان به طور خودآگاه یا حتی ناخودآگاه در بسیاری از آثار فرهنگی ـ هنری هنرمندان و نویسندگان تجلی می یابد.موضوع شهید و شهادت در بسیاری از نمایشنامه ها و فيلم نامه هاي پس از انقلاب ظهور و بروز یافته است و البته در تعداد قابل توجهي از نمايشنامه هاي راديويي.


هر یک از این آثار با زبان، سبک و نگاه خاص نویسنده یا نمایشنامه نویس تصویری از شهید و شهادت را به طور مستقیم ارائه می دهند و نویسندگان آنها تلاش می کنند روایتی تأثیرگذار از موضوع شهادت و شهید را بیان کنند که یا برگرفته از واقعیت است یا واقعیت چنان با تخیل درهم می آمیزد که مخاطب آن را می پذیرد و باور می کند و تأثیرات لازم را بر او (مخاطب) می گذارد.

 به نوعی نمایشنامه نویس با در هم آمیزی واقعیت و تخیل و دستمایی قراردادن فرهنگ شهید و شهادت تلاش می کند یاد و خاطره شهیدان را زنده کرده و تلاش های بی حد و اندازه و صادقانه آنان را به طور غیر مستقیم بستایند و فراموش نکنند.

اين نکته هم قابل عرض است که فضاي تئاتر دفاع مقدس در سال‌هاي جنگ تحميلي عراق علیه ایران،حماسي و تبليغاتي بود و اين حال و هوا براي زمان جنگ، ضروري بود،اما پس از فاصله گرفتن از جنگ بايد با ديد بازتري به اين موضوع نگاه کنيم.

3-صداي مرکز مازندران در کنار توليد صدها ساعت برنامه راديويي در طول سال،به توليد برنامه هاي ارزشي و انقلابي نيز مبادرت مي ورزد که نمونه آن توليد نمايش هاي راديويي "يکي از هزاران" است.يکي از هزاران در سري جديد خود فرازهايي از زندگي 19 سردار شهيد مازندراني را روايت کرده است؛از هر شهرستاني يک شهيد.

کار پژوهش ميداني و کتابخانه اي اين مجموعه فاخر نمايشي راديويي از ارديبهشت سال جاري آغاز شد و نخستين قسمت در اوايل تيرماه امسال به وسيله هنرمندان واحد نمايش راديو مازندران ضبط شد.آخرين قسمت و در واقع قسمت نوزدهم مجموعه معروف به 19 سردار نيز در هفته جاري توليد شد.

قسمت هاي توليد شده اين نمايش ها در شب هاي هفته دفاع مقدس امسال و نيز شب هاي پس از آن از راديو مازندران پخش شد.

مخاطبان اين نوشته مي دانند که توليد حتي يک دقيقه کار نمايشي در طبقه الف بسيار سنگين، هزينه بر،توام با وسواس و بسيار طاقت فرساست،چه برسد به اين که 19 قسمت نمايش در تايم کلي حدود 600 دقيقه توليد شود.

در کنار تلاش دست جمعي همکاران تهيه کننده،نويسنده،صدابردار،کارگردان و بازيگران مان در توليد اين مجموعه فاخر،بايد به نبود پژوهش و منابع نيز اشاره کنيم که بيش از موارد ديگر توليد مجموعه 19 سردار را دشوار کرده بود.

22 سال از پايان جنگ گذشته است،اما درباره حتي برجسته ترين سرداران شهيد استان نيز منابع تحقيقاتي توليد نمايش(کتاب،صدا،فيلم،دست نوشته،جزوه،بروشور و...) اندک است يا وجود ندارد! گروه سازندگان اين مجموعه به سختي به تحقيقات اجرا شده دست مي يافتند که در اکثر موارد هم کارهاي صورت گرفته ضعيف و براي نگارش يک نمايش نامه راديويي فاقد جاذبه و ويژگي هاي اوليه بود.فقر منابع تحقيقاتي درباره شهيدان استان،به خصوص سرداران شهيدمان هشداري است به دستگاه ها و ارگان ها و بنيادها و متوليان امور.

4-از ويژگي هاي مجموعه نمايشي راديويي 19 سردار اين است که هم به جنگ اشاره مي کند و هم به مسايل پشت جبهه.در برخي از قسمت ها رزم آوري ها و رشادت هاي سرداران اسلام بروز يافته و در قسمت هايي نيز مسايل خانوادگي و جنبه هاي عاطفي و معنوي آنان.تلاش شده در اين نمايش ها ابعاد تازه اي از روحيات و خلق وخوي هاي سرداران شهيد در کنار روحيه مبارزه و مقاومت و شجاعت آن ها در جنگ تجلي يابد.

فهرست سرداراني که فرازي از زندگي آنان در مجموعه راديويي 19 سردار به نمايش درآمده،به اين قرار است:

1-هور و عسل؛فرازي از زندگي سردار شهيد محمد حسن طوسي،نکا

2-دري به سوي بهشت؛فرازي از زندگي سردار شهيد کميل ايماني،سوادکوه

3-بصير دوران؛فرازي از زندگي سردار شهيد حاج حسين بصير،فريدون کنار

4-بوي خوش يار؛فرازي از زندگي سردار شهيد منصور کلبادي نژاد،گلوگاه

5-ابوعمار؛فرازي از زندگي سردار شهيد حبيب الله افتخاريان،بهشهر

6-نوري به آسمان؛فرازي از زندگي سردار شهيد عليرضا نوري،ساري

7-فاتح سوسنگرد؛فرازي از زندگي سردار شهيد حسين بهرامي،مياندرود

8-برف سرخ؛فرازي از زندگي سردار شهيد جعفر شيرسوار،قائم شهر

9-نشانه؛فرازي از زندگي سردار شهيد محسن اسحاقي،بابل

10-بي قرار؛فرازي از زندگي سردار شهيد احمد امين طبرسي،آمل

11-معراج کبوترها؛فرازي از زندگي سردار شهيد  نورعلي ابراهيمي،محمودآباد

12-سرو بي سر؛فرازي از زندگي سردار شهيد خليل زال پولي،نور

13-فصل عاشقي؛فرازي از زندگي امير سرلشگر خلبان شهيد علي اکبر شيرودي،تنکابن

14-بر شهپر آسمان؛فرازي از زندگي سرلشگر شهيدخلبان حسين خلعت بري،رامسر

15-سيمرغ قلاويزان؛فرازي از زندگي سردار شهيد قربانعلي شيخ خيريان،نوشهر

16-اوج آسمان ها؛فرازي از زندگي خلبان شهيد پرويز ذبيحي،جويبار

17-مهمان صبح؛فرازي از زندگي سردار شهيد حسن قورچ بيگي،عباس آباد

18-از اين جا تا آفتاب؛فرازي از زندگي سردار شهيدحميدرضا نوبخت،بابلسر

19-روزنه اي به سوي نور؛فرازي از زندگي سردار شهيد ياسر(ايرج) غراياق زندي،چالوس

و همکاراني که اين مجموعه فاخر نمايشي را با تلاش هاي 5 ماهه خود توليد کرده اند:

-تهيه کننده:علي صادقي

-کارگردانان:رضا اکبري،رحمان قدمي

-نويسندگان:عاطفه مکاري،مينا اسداللهي،رضا اخروي،وفا مصطفي پور،مهدي قاسم زاده

صدابردار:مهدي اوشيب نتاج

-افکتور:نرگس موسي پور،مبين بوي افراز،سعيد نعمتيان

-صداپيشگان:مهران زنجاني،مريم ،آقاجاني،سکينه ميرمعصوم،ليلا توراني،مهدي رضايي،آرش فروزاني،ابوالفضل شانه بندپور،شهريار رفيقي،رضا اکبري،رحمان قدمي،مبين بوي افراز،سعيد نعمتيان،جان الله ولي زاده،مهيار بريماني،آرمان سلطان زاده،مائده باقري،کيومرث حنيفي،عليرضا کلانتري و...

***

اگر شهید نباشد، خورشید طلوع نمی کند و زمستان سپری نمی شود. اگر شهید نباشد، چشمه های اشک می خشکد، قلب ها سنگ می شود و دیگر نمی شکند و سرنوشت انسان به شب تاریک شقاوت و زمستان سرد قساوت انتها می گردد و امید صبح و انتظار بهار، در سراب یأس گم می شود. اگر شهید نباشد، یاد خورشید حق در غروب غرب فراموش می گردد و شیطان جاودانه کره ی زمین را تسخیر می کند.(شهید سید مرتضی آوینی)

شادی روح شهدا صلوات.