مازندنومه؛سید جمال الدین موسوی،کارشناس مسایل اقتصادی و مدرس دانشگاه:شواهد حاکی از آن است که بانک مرکزی با عرضه نامحدود سکه هم نمی تواند جلوی عطش بازار را بگیرد، بلکه ممکن است به رونق بازار دلالان و سفته بازان نیز دامن بزند.

به نظر می رسد سیاست های بانک مرکزی تاثیر چندانی بر قیمت سکه ندارد، چون نوسانات قیمت سکه منشا خارجی و جهانی نیز دارد.

کاهش ارزش دلار در دنیا، روی آوردن کشورهای بزرگی همچون چین به سمت خرید طلا، تحولات خاورمیانه، خروج بالغ بر یک تریلیون دلار ارز از خاورمیانه به سمت اروپا و ورود این نقدینگی در اروپا به سمت بازار طلا و در نهایت فراز و نشیب های قیمت نفت، مهم ترین عواملی هستند که مستقیماً بر قیمت سکه تاثیر گذاشته اند. بدیهی است که در شرایط مختلف، بازار دستخوش حوادث گوناگونی می شود.

 اگر در این شرایط بانک مرکزی بیش از اندازه نسبت به بازار حساسیت نشان بدهد، نه تنها به ساماندهی بازار کمک نمی کند، ممکن است به آشفتگی بازار دامن بزند و باعث قفل شدن آن بشود.

هنوز افزایش قیمت مسکن و حبابی شدن این بازار از یادها نرفته و بازار مسکن همچنان التهاب دارد،بنابراین انتظار می رود مسئولان بانک مرکزی سعی کنند با اتخاذ و اجرای سیاست های درست، بازار سکه را بر خلاف بازار مسکن بهتر کنترل نموده و از حبابی شدن آن جلوگیری کنند.

بر همگان روشن است که بسته های سیاستی – نظارتی بانک مرکزی به نوعی باعث شد حجمی از نقدینگی از بانک ها خارج و به سمت بازار سرمایه و ارز روانه شود.

اکنون شاهدیم که اجرای سیاست هایی که اتخاذ شده عملاً بازار بورس را متورم کرده و موجب افزایش کاذب قیمت ها شده است.

بدیهی است که نمی توان با اعمال محدودیت خرید و فروش سکه را محدود کرد، یعنی نمی توان به مردم گفت که چرا سکه می خرید، چون این حق طبیعی مردم است که خودشان برای خرید یا فروش سکه یا هر کالایی حق انتخاب داشته باشند.

در شرایط کنونی که قیمت داخلی سکه با قیمت بین المللی آن تفاوت دارد و قیمت سکه روندی صعودی به خود گرفته است، بهتر است این فضا را با سیاست های پولی و مالی صحیح کنترل کرد.

چه بپذیریم و چه نپذیریم، فعلا بازار سکه در شرایط رونق به سر می برد و ممکن است تا چندی دیگر بازار های دیگر این رونق را از آن خود کنند.

به این ترتیب بانک مرکزی بهترین متولی و گزینه ای است که می تواند سیاست های پولی و مالی مناسبی را طراحی کند تا این امر در جهت منافع ملی مدیریت شود.

طراحی ابزارهای مالی جدید یا حتی تعریف مدل اقتصادی جدید نیز می تواند در این زمینه راهگشا باشد. این بدان معناست که بانک مرکزی می تواند با راه اندازی بازارهای ثانویه، مسیر نقدینگی را به صورت هدفمند مدیریت کند.

یکی از ابزارهایی که اکنون می تواند قیمت سکه را تحت کنترل در بیاورد، فعال کردن دیگر بازارها و انتشار اوراق های منطقی همچون اوراق طلا یا سپرده های طلا است که می تواند مانع از روی آوردن مردم به سوی خرید سکه شود و ریسک های سرمایه گذاری در کشور را منطقی تر کند.

با آن که بانک مرکزی در ایجاد این جریان صعودی قیمت نقشی نداشته،اما می تواند با اتخاذ سیاست های صحیح این جریان را به صورت هدفمند کنترل کند.

باید توجه داشت راهی که اکنون بانک مرکزی در پیش گرفته، شیوه مدیریتی و کنترلی منطقی و کاملی نیست، چون خزانه کشور که تا ابد توانایی عرضه سکه را ندارد.به علاوه بهتر نیست به جای آنکه بازار را نامتوازن کنیم،به مدیریت بهینه بازار بپردازیم؟