مازندنومه؛مقاله مهمان،علی رحمان پرست،مدرس دانشگاه: انتخابات چهارمین دوره ی شوراهای اسلامی شهر و روستا و ریاست جمهوری در 24 خرداد 92 در نکای مازندران، همانند سراسر کشور برگزار شد. اکنون که کمی از آن فاصله گرفته ایم، جا دارد نگاهی علمی به آن داشته باشیم.

 این مقاله در صدد پاسخگویی به برخی سوالات است؛ از قبیل: سابقه ی تاریخی انتخابات در ش.ش نکا؟ - مولفه های فراشناختی و جامعه شناختی حاکم بر انتخابات ش.ش نکا؟ سن و شغل و مدرک تحصیلی ترجیحی شهروندان نکا در انتخاب نمایندگان خود در ش.ش نکا ؟ و . . .

در انتخابات این دوره شورای اسلامی شهر نکا، 53 نفر ثبت نام کردند که پس از استعفای 6 نفر و تایید 100 درصدی هیأت نظارت، 47 نفر برای کسب 9 کرسی شورای شهر به رقابت پرداختند.

 این در حالی است که در انتخابات گذشته، در دوره ی اول شوراها : 64نفر، دوره دوم: 27نفر در دوره ی سوم: 37 نفر، برای کسب 5 کرسی رقابت داشتند.

 در این دوره به خاطر قانون حاکم بر افزایش جمعیت، این تعداد به 9 کرسی افزایش یافت.

 در این دوره تعداد نامزدان مرد 37نفر و تعداد نامزدان زن 10 نفر بوده است که از این تعداد 8 مرد و یک زن به شورای اسلامی شهر نکا راه یافته اند.

 از بین نامزدان این دوره از نظر مشاغل، 16فرهنگی، 6 کارمند دولت، 6 شاغل در موسسات خصوصی ، 6 مهندس، 3 روحانی، 2 بازاری یک نفر وکیل و پزشک و روزنامه نگار حضور داشته اند که از این تعداد در انتخابهای مردم 3 کارمند، 2فرهنگی و 2 مهندس و یک بازاری و یک خانه دار به عضویت اصلی شورای شهر نکا درآمدند.

 از 47 نامزد انتخابات 6 نفر سیّد حضور داشتند که 2 نفر آنها به عضویت اصلی و یک نفر به عضویت علی البدل شورای اسلامی شهر نکا درآمدند.

 از بین انتخاب شدگان تنها یک نفر از 4 عضو ثبت نامی شورای دوره ی قبل، توانست اعتماد مجدد مردم را کسب نماید و حتی ریاست فعلی شورای شهر و شهرستان نیز نتوانستند آرای کافی را برای راهیابی به شورای چهارم کسب کند.

از جا ماندگان این دوره می توان به بخشدار مرکزی سابق نکا و رئیس یکی از ادارات حمایتی اشاره داشت.

*نامزدان از نظر سن

نامزدان از نظر توزیع سنی بین 28 تا 52 سال بوده اند که پایین ترین سن از آن "نوابه بخشی" و بالاترین سن را نیز شیخ محمد علیجانی داشته اند.

 میانگین سن نامزدان 39 سال 10 ماه بوده است و میانگین سن راه یافتگان به شورای اسلامی نکا نیز 40 سال 8ماه است.

 در این دوره "حسین پویا" با 49 سال سن و کسب رتبه ی اول آرا ، بالاترین سن و علی اصغر فضلی با 35 سال سن و کسب رتبه ی چهارم به عنوان پایین ترین سن، توانستند به شورای اسلامی راه یابند.

در تحلیل این بخش می توان اذعان داشت: ترجیح مردم نکا این بوده که، به افرادی با سن بیشتر اعتماد کنند تا اینکه کرسی ها را به جوان تر ها بسپارند.

نامزدان از نظر مدرک تحصیلی و خانوادگی

 29 نفر لیسانس و 15 نفر دارای مدرک فوق لیسانس یا دانشجوی این مقطع و 3نفر دارای مدرک دکترا یا دانشجوی این مقطع بوده اند که از این تعداد 3 فوق لیسانس، یک دانشجوی فوق لیسانس و 5 نفر با مدرک تحصیلی لیسانس توانستند به 9 کرسی شورای اسلامی شهر نکا دست یابند.

 از 9 نفر راه یافته به شوراها نیز 2 نفر از اهالی روستای پرجمعیت همجوار شهر یعنی قلعه سر هستند.

این در حالی است که هر چند کاندیداهای روستاهای بزرگ ساکن در شهر و اطراف رای بسیار کسب نموده اند اما این موضوع به صورت مطلق نبوده است، زیرا برخی با اینکه از طرف طایفه ای خاصی مورد حمایت نبوده اند به شورای نکا راه یافته اند و نیز برخی از روستاهای مزبور موفق به فرستادن نماینده خود به شورا نشده اند.

 از طرفی اکثریت کاندیداها نیز معتقد بوده اند همسر و اعضای خانواده ی آنها نقش مهمی در جذب آرا داشته اند.

در نگاهی دیگر آرای مردم به فرزند آیت ا... محمّدی رمدانی و برادر 3 شهید (قاسمی طوسی) که این ویژگی را در تبلیغات خود نمود خاصی داده بودند قابل توجه بوده و از قرار معلوم مورد استقبال رای دهندگان قرار گرفته است.

*نامزدان از نظر هزینه کرد

 14 نفر از نامزدان دارای 2 ستاد مجزا در نقاط مختلف شهر بوده اند و 30 نامزد دارای یک ستاد مرکزی و 3 نفر فاقد هر گونه ستادی بوده اند.

 مبلغ هزینه شده برای اجاره ستادها از حدود یک میلیون تومان شروع تا حدود 4 میلیون تومان می رسید. شایان ذکر است که برخی از نامزدان دارای ستادهایی با مالکیت شخصی و یا رایگان بوده اند.

 از نظر مجموع هزینه های روند تبلیغات انتخاباتی نیز آنچه توسط نگارنده به دست آمده است بین 500 هزار تومان تا 50 میلیون تومان در نوسان بوده است و بیشترین افزایش هزینه ها در اجاره ی ستاد و دادن شام و نصب داربست و بنر بوده است.

 باید اذعان داشت که رابطه ی مستقیمی بین مکان و تعداد ستادها و شدت و گستره ی مکانی و زمانی تبلیغات با تعداد آرای نامزدان وجود داشته است.

*پدیده انتخابات

 اکثریت کاندیداها در حین تبلیغات از رتبه و تعداد آرای خود در انتخابات پیش بینی درستی نداشتند و در بررسی به عمل آمده برخی از آنها در توهم به سر می بردند.

 در نگاهی دیگر ائتلافی بین کاندیداها به صورت رسمی و آشکار و شناسنامه دار دیده نشد، هر چند به صورت غیر رسمی و شفاهی در گوشه و کنار مواردی مشاهده می شد اما این پدیده به صورت مجزا و عینی در جذب آرا نقشی ایفا ننمود.

طبق نظر کارشناسان پدیده ی این دوره از انتخابات شورای نکا را می توان «علی اصغر فضلی» نامید که به رغم اینکه تبلیغات ایشان نمود کمتری نسبت به دیگر کاندیداها داشت اما به خاطر تبلیغات شبکه ای با گستره زمانی و مکانی بیشتر، توانست بر خلاف پیش بینی اکثر کارشناسان رتبه ی چهارم را از بین 47 نامزد بدست آورد.

 از طرفی وجود مهندس «زینب حداد» را نیز می توان، به عنوان نامزد ویژه و قابل تأمل مورد بررسی و تدقیق قرار داد زیرا او نماینده ی محله ای حاشیه ای و آسیب پذیر عباس آباد بوده که حتی ستاد خود را نیز در ورودی این منطقه دایر نموده بود.

 بسیاری از نخبگان و دلسوزان شهر وجودش را ارج نهاده و انتخاب ایشان را به عنوان رابط با این قشر از جامعه ضروری می دانستند، به طوریکه حدود دو سوم ارای خود را از خارج از این قشر کسب نمود؛هر چند با 2227 رای نتوانست رای کافی را برای ورود به شورا کسب کند.

در پایان ذکر این نکته ضروری است که انتخابات شوراها در روزهای آخر به یک جشنواره ی شور و شادی تبدیل شده بود که مانند یک جشن ملی و مذهبی تمام شهر را به وجد آورد، از طرفی روند انتخابات دارای آسیب های فراوانی بود که در مقال و مجال دیگری می توان به آن پرداخت.

 منابع:

 1-قانون اساسی، ج. ا. ایران

2-قانون انتخابات شوراهای اسلامی کشور 1389

3-روش تحقیق نظری در علوم اجتماعی- ترزال بیکر، دانشگاه پیام نور، 1386

4-راهنمای کاربردی پیروزی در انتخابات – برایان اودی- نشر نگاه معاصر؛ 1388

ایمیل نویسنده:rahmanparastali@yahoo.com