باغداران مازندران ،درختانى که تاب نگهداشتن ميوه هاراندارند و حسرت بازار پررونق مرکبات
گزارش از ايرنا
صداى افتادن ميوه هاى باغش را برزمين مىشنود ، هرروز کيسه اى ،سطلى به دست مىگيرد و از زير درختهاى مرکبات ميوه هاى ريخته شده بر زمين را جمع مىکند و اندوهگنانه در گوشه اى از باغ تلنبار مىکند. باحسرت از دست رفتن زحمات وچشمانى که مىشود گفت نمناک است به ميوه هاى گنديده و له شده گوشه باغ نگاه مىکند و آهى مىکشد و ثمره تلاش يکساله خود را خاک برسر مىريزد . با خودش کلنجار مىرود ، تصميم مىگيرد حالا که مزد کارگر زيادوصرف نمى کند از صبح فردا همه دردهاى استخوانى و مفاصلش را نديده بگيردو فراموش کند و زنبيلى و نردبانى بردارد و مرکبات باغش را بچيند شايد به صرفه باشد اگر خريدارى بيابد .
باقدم هاى نچندان محکم و استوار از باغ به خانه مىرود ، سگرمه هايش تو هم است اهالى خانه تا او را بااين وضع مىبينند مىدانند که نبايد زياد حرف بزنند و سووال کنند بايد اتفاقى افتاده باشد . از زن خانه سراغ زنبيل را مىگيرد ، نردبان راهم که مشهدى رضا برده هنوز نياورده و ... کلافه مىشود ، گوشه اى مىنشيند و سردرگريبان فرو مى برد ، سيگارى از جيب بيرون مىآورد ، روشن مىکند و با حرص دودش را به سينه فرو مىبرد. شب نزديک است ، باران نم نم مىبارد. تاريکى پاورچين پاورچين چادر مى گسترد. کمى که مىگذرد سکوت حزن انگيز شب با صداى افتادن پرتقال ها ونارنگىها از درخت شکسته مىشود. باران شدت گرفته و باد نيز ، مرد آرام و قرار ندارد ، به سمت پنجره مى رود ، دانه هاى درشت باران شلاق واربرشيشه فرو مىآيد. مرد اين باران را دوست ندارد باد راهم هرچه بر شدت باران افزوده مى شود، نگرانى مرد بيشتر مىشود ، هربار که هوا بارانى مىشود ومى بارد صداى افتادن ميوه ها از درخت نيزتشديد مىشود و گويى اين ريزش ها با صداى باد هارمونى خاصى را دنبال مىکنند که به گوش مرد اصلا خوش نمىايد .
اين حکايت غم انگيز و نگران کننده بسيارى از باغداران استان مازندران است که درامسال با آن دست به گريبانند. درختان از سال گذشته بيشتر ثمر داده اند ، پرتقال ونارنگى را روى درخت بسيار ارزان مىخرند و براى باغدار صرف نمىکند هزينه چيدن بدهد و آن را بچيند. دو ماه از شروع برداشت ميوه مرکبات گذشته اما بيشتر ميوه ها بر شاخه درختان مانده و يا ريخته و از بين رفته است .
"ابولحسن گلى" دبير خانه کشاورز استان مازندران مىگويد : اينکه يکى از پايه هاى اصلى توسعه و پيشرفت اقتصاد کشور کشاورزى است تنها به صورت شعار از سوى برخى مسوولان مطرح مىشود وبه نظر مىرسد که اهميت چندانى براى حاصل دسترنج کشاورزان قايل نيستند. وى مىگويد : هزينه توليد يک کيلو نارنگى امسال به يک هزارو۳۱۰ ريال رسيد اما شرکت تعاونى روستايى۶۹۰ ريال آن را مىخرد. وى باابراز تاسف و انتقاد از مسوولان ذيربط ادامه مىدهد : اين قيمت تنها هزينه کارگرى، تهيه جعبه و حمل و نقل را جبران مىکند. به گفته گلى : مشکلات ديگرى را نيز دلالان پديد مىاورند و در حالى که چنين قيمت گذارى نامناسبى براى نارنگى صورت گرفته همين ميوه در پايتخت و شهرهاى بزرگ کيلويى پنج تا شش هزار ريال به مصرف کننده عرضه مىشود.
"گلى" مىگويد : توليد مرکبات بيش از ظرفيت مصرف دراستان جز سردرگمى بهره برداران حاصل ديگرى ندارد. وى ادامه مىدهد : مشکلات فروش و قيمت مرکبات درحالى حاد شده که زمينه و شرايط مطلوبى براى توسعه اين فعاليت در استان با کاشت درختان جديد مهيا شده است . دبير خانه کشاورز مازندران دسترسى به بازار مناسب مرکبات ، نظارت در واردات ميوه ها، اصلاح نظام توزيع ميوه ، تنوع مطلوب در محصولات باغى را از راهکارهاى مناسب براى حل مسائل مربوط به محصولات باغى مىداند . اين درحالى است که امسال قيمت کارتن و جعبه نيز۵۰ درصد و کرايه حمل ۲۵ درصد افزايش يافته است .
به گفته گلى : متاسفانه ۲۵ درصد محصول ميوه براثر نامناسب بودن شرايط جوى و طوفان در روزهاى اخير از بين رفته است . گلى مىگويد : با توجه به اينکه هوا نيز رو به سردى گذاشته نگرانى از احتمال بروز يخبندان در برخى مناطق نيز وجود دارد.باغداران استان درشرايط بحرانى قرار گرفته اند برخى از انواع مرکبات به خصوص نارنگىها بر روى درخت پوک وپوسيده شده اند . مازندران ۸۶ هزار هکتارباغ مرکبات دارد که ازاين سطح بيش از۲۳ هزار هکتار زير کشت انواع نارنگى با توليد بيش از۳۵۰ هزار تن در سال است . پيش بينى شده است درسال جارى يک ميليون و۶۵۰ هزارتن مرکبات ازباغ هاى استان مازندران برداشت شود. ازاين مقدار حدود۳۰۰ هزار تن قابليت صادرات را دارد که متاسفانه به دلايل مختلف تنهابخش اندکى ازآن صادر مىشود.
رييس سازمان جهادکشاورزى استان مازندران دراين زمينه گفت : با تلاش هاى صورت گرفته تاکنون ۹۰ غرفه درسازمان ميادين و ميوه و تره بار استان تهران براى فروش مستقيم مرکبات استان درنظر گرفته شده است . "ابوالحسن سلامى " افزود : با مسوولان ذيربط دراستان خراسان هم هماهنگى شده روزانه يک هزارتن ميوه به اين ارسال شود. وى از جمله مشکلات عمده باغداران استان را نبود تشکلهاى تعاونى دانست و گفت : دراستان هفت تشکل باغداران وجود دارد که جوابگوى نياز اين بخش نيست و تلاش مىکنيم در تمام شهرستانهاى استان دستکم يک تشکل باغدارى پابگيرد . وى نبود صنايع تبديلى مرتبط با مرکبات را يکى ديگر از مشکلات اين بخش دانست وگفت دروضعيت کنونى فقط هفت واحد صنايع تبديلى دراستان وجود دارد که ظرفيت آنها۱۵۰ هزار تن است .
سلامى اضافه کرد : اين ظرفيت بايد تا پايان برنامه چهارم به ۴۵۰ هزار تن برسد. وى ايجاد سرد خانه و ذخيره سازى را يکى از راهکارهاى مهم براى حمايت از توليد دانست و گفت : درحال حاضر ظرفيت سردخانه هاى موجود استان ۱۷۵ هزار تن است که از اين مقدار ظرفيت ۲۵ هزار تن براى ذخيره سازى فرآورده هاى لبنى است و بقيه سردخانه براى نگهدارى ديگر محصولات است . وى گفت : دربرنامه چهارم اين ظرفيت بايد به ۳۵۰ هزار تن برسد.
رييس سازمان جهادکشاورزى استان مازندران قيمت پيشنهادى خريد نارنگى را درسال جارى يک هزار و۴۵۰ ريال اعلام کرد و گفت : متاسفانه شوراى اقتصاد قيمت هاى پيشنهادى جهادکشاورزى را تعديل مىکند و۶۹۰ ريال را براى خريد نارنگى تعيين کرده است . استاندار مازندران هم درمورد مشکلات باغداران مرکبات استان براى فروش محصول گفت : ما امسال به دليل باردهى بيشتر درختان نارنگى و زمان نامناسب به بازار آمدن آن که باايام ماه مبارک رمضان مصادف شد، شاهد بروز مشکلاتى براى باغداران بوديم .
مهندس "محمدعلى پنجه فولادگران " اضافه کرد : با تلاش هايى که صورت گرفته ، شش استان آمادگى خود را براى عرضه مستقيم نارنگى استان اعلام کردند و هم اکنون روزانه يک هزار تن نارنگى به استان خراسان ارسال مىشود. وى خاطرنشان کرد : جو ايجاد شده در مورد مشکلات باغداران مرکبات بسيار بزرگتر از واقعيت موضوع است ، زيرا ما امسال مشکلى براى فروش پرتقال نداريم و قيمت ها نيز از سال گذشته بالاتر است . در۹ ماه گذشته ۷ هزار و۸۰۰ تن مرکبات به ارزش ۵ / ۳ ميليون دلار از مازندران به خارج از کشور صادر شد که درمقايسه با مدت مشابه سال گذشته ۹۲ درصد افزايش نشان مىدهد.ولى باغدار مىگويد من منتفع نشده ام .