مازندنومه، رضا شریعتی: رشد و توسعه شهرنشینی در سالهای اخیر از مهمترین مسایلی است که توسعه و پیشرفت شهرهای کوچک و بزرگ را به دنبال داشته است.

در صده های اخیر با توسعه شهرنشینی، مدیریت شهری وتوسعه شهرها برای ارایه امکانات و خدمات رفاهی، به افرادی که در آنجا سکونت گزیده بودند، حائز اهمیت شد.

شهرها با ارایه خدمات مطلوب و در خور، بستر مناسبی برای فعالیت های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی انسان ها فراهم می آورند که لازمه این خدمات مطلوب، برنامه ریزی صحیح ودرست برنامه‌ریزان، سیاستمداران، سرمایه‌گذاران وهمچنین عموم شهروندان است.

شهرستان قائمشهربا وسعتی برابر با 5/458 كيلومتر مربع معادل93 /1 درصدمساحت استان مازندران را به خود اختصاص داده است.

چشمه سر، آبندان سر، جمنان، مطهری محله، بهشتی محله، شهدا محله(شن چال) و ترک محله از جمله مناطقی محسوب می شوند که درمیان مردم این شهرستان به دلیل واقع شدن در پشت خط ریل آهن، به مناطق پشت راه آهن شهرت یافته اند. متاسفانه عدالت اجتماعی و نبود درک درست، این مناطق را که غالبا پیشنه تاریخی چند صد ساله دارند، مورد تهدید قرار داده است.

صاحب نظران شهرسازی ومدیریت شهری در این باره معتقدند:: فضا و مکان، روابط اجتماعی و محیط زیست همگی ابزار اصلی برنامه‌ریزی برای ارائه خدمات مطلوب به عموم شهروندان است. آنچه در این زمینه مورد نیاز است یک زبان، ادبیات و درک از فضا و مکان است که تفاوت و تنوع را مورد توجه قرار داده، عدالت اجتماعی را ارتقا دهد.

توسعه پایدار در جهت تحقق عدالت بنا شده است که جنبه‌های فضایی عدالت و تنوع در شهر را مورد توجه قرار می‌دهد. توسعه پایدار امروزه به یک هدف مشخص در برنامه‌ریزی تبدیل شده است، اگرچه همچنان چارچوب و الگوی مشترک و مورد توافقی برای آن وجود ندارد.

رودخانه سیاهرود، تپه باستانی گرد کوه وبسیاری از جاذبه طبیعی وتاریخی پشت راه آهن، در زمان های نه چندان دور پذیرای گردشگران مختلف بودند، اما امروزه با گذشت زمان نه تنها آسیب های وارده از سوی بشر به بافت های تاریخی وطبیعی، این مناطق را به مرز بحران کشانده، بلکه نبود بانک، پست بانک، خیابان های مناسب و بی توجهی به بهداشت، این مناطق  را به عنوان مناطق درجه دو و کم اهمیت تر از بافت ها و مناطق آن سوی راه آهن قرار داده و از حجم گردشگران نیز کاسته است.

آن چه مورد توافق عمومی است، آن است که اصول عدالت وبرابری وتنوع، در قلب یک شهر پایدار تحقق می یابد. در این زمینه برنامه ریزان باید مسیرهایی در مسیر دستیابی به توسعه پایدار شناسایی کنند که نیازها وارزش های گروه های مختلف انسان را در نظر گرفته و برای آن ها ارزش قائل شود.

مردم محلی این مناطق معتقدند که شهرداری وشورای شهر آن گونه که شایسته  است، خدمات مطلوبی ارائه نکرده ومیان مناطقی که خود در آن سکونت می گزینند، با این مناطق تبعیض وجود دارد.

بسیاری از جوانان پشت راه آهن اگر دست شان به دهن شان برسد، ترجیح می دهند از محله پدری شان به محله و مناطق آن سوی راه آهن و مسیرهایی چون ظرافت، نیما، مهمان سرا، لیلا آباد، سید محله و کوچه های منشعب از خیابان بابل کوچ کنند، چرا که هم سطح فرهنگ عمومی آن مناطق را بالاتر می دانند، هم ملک و زمین و خرید  وفروش اقتصادی تر است.

یکی از ساکنان چشمه سر که سوپر پروتینی دارد، می گوید: حدود 15سال است که در این محله زندگی می کنم ، اما بوی نامطلوبی که بر اثر انشعاب فاضلاب های خانواده های ساکن در نزدیکی سیاهرود وزباله های رها شده در این رود وارد فضا می شود، گذر از کنار این رود را برایم غیر قابل تحمل کرده است و متاسفانه تاکنون هیچ اقدام مناسبی جهت پاکزدایی نپذیرفته است.

آنچه مسلم است امروزه ضرورت توسعه پایدار این مناطق قدیمی وپیشگیری ازآسیب رسانی به محیط زیست از آن جهت حائز اهمیت است که مهاجرت به مرکز و مناطق آن سوی راه آهن، ایده ی پیشگیری ازتجمع توده جمعیت در مناطق مرکزی شهر را تحت الشعاع قرار می دهد. با این روند دیری نخواهد پایید که کم تر خانواده ای راضی به زندگی در این مناطق باشد. 

* مطلب مرتبط:

بچه سرراهی