مازندنومه؛ سرویس اجتماعی، سیده زینب جلالی: " از صبح زود تا پاسی از شب بیرون کار می کند و وقتی به خانه بر می گردد شریکش را در حال غذا دادن کودک می بیند...."

بیشتر ما وقتی این جمله را می خوانیم یا می شنویم، نا خودآگاه ذهن ما به سوی مردی  جلب می شود که ساعت های متمادی بیرون کار می کند. کمتر ذهنی گمان بر زنی می برد که بیرون کار می کند و مردش در حال غذا دادن به کودک باشد.

امروزه با تغییر سبک ها و الگوهای زندگی نقش هایی که مردان و زنان در خانواده می پذیرند در حال دگرگونی بنیادین و الگوی خانواده سنتی با  دو رقیب  جدی مواجه است. الگویی که  در آن زن و مرد هر دو شاغلند و الگویی که در آن زن شاغل و مرد خانه دار است.

الگویی که در آن مرد خانه دار و زن شاغل است، هر چند در برابر دو الگوی دیگر در جامعه اندک است، با  افزایش تحصیلات دانشگاهی دختران در مقایسه با پسران می توان پیش بینی کرد که در آینده نه چندان دور این سبک از خانواده در جامعه گسترش یابد.

شاید هر یک از شما نمونه هایی از این خانواده ها را پیرامون خود سراغ داشته یا از دوستان خویش شنیده باشید؛ خانواده هایی با مردان خانه دار و زنان شاغل، خانواده هایی با  الگوهای متفاوت تر.

در این الگو مردان وظیفه نگهداری و تیمار کودکان را در ساعاتی که مادر در منزل حضور ندارد بر عهده دارد و به تکالیف و بهداشت فرزندان رسیدگی و غذا را برای صبحانه و نهار آماده می کند و نظافت و مرتب نمودن منزل را بر عهده دارد .

شاید مهمترین تفاوت این قبیل خانواده ها با الگو سنتی که زن خانه دار و مرد شاغل است، این باشد که در ساعاتی که زن در منزل حضور دارد، وقت مرد برای خودش است و می تواند به امور مورد علاقه خویش بپردازد و ضمن خانه داری  منبع درآمدی از همان ساعات کسب کند، در حالی که در نوع سنتی تمام وقت زن متعلق به خانه و اعضای آن می باشد و فرصتی تعریف شده برای خویش ندارد تا به امور مورد علافه خود بپردازد و حس رضایت او برانگیخته شود .

ظهور مردان خانه دار، مردانی که مدیریت امور داخلی منزل را بر عهده دارند و قابلیت ها و  مهارت های مواظبت از کودکان را دارا هستند، تغییراتی در تعریف ارائه شده از نقش پدری و تقید پدرانه در جامعه ایجاد می کند. تقیدی که در گذشته بر روی آموزش اصول و ارزشهای مذهبی به کودکان استوار بود و در حال بر نان آور بودن و در آینده نه چندان دور بر مراقبت و دلسوزی  و تیمارداری از کودکان استوار خواهد شد.

حال سوالی که مطرح است اینکه برای مواجهه با این امر چه اقداماتی باید انجام گیرد؟ آیا باید برای تحصیلات دختران سقف مشخص و سهمیه بندی در دانشگاه ها را قانونی و در یک حرکت عجولانه، زنان را از اشتغال محروم کرد؟ یا اینکه اجازه داد خانواده آنچه را به نفع خودش است انتخاب نماید.

 اگر اقدام به گونه ای باشد که برای خانواده سد ایجاد شود، خانواده مانند یک سیلاب راه خویش را می گشاید و این آسیب های بسیاری را به همراه خواهد آورد، اما اگر در یک حرکت مدبرانه و بر اساس سیاست های اصولی با هدف کمک به خانواده (نه دخالت در امور خانواده)  زمینه رشد و پویایی آن را فراهم کرد، می توان مطمئن بود که خانواده بهترین راه حل را برای خویش بر می گزیند و قادر خواهد بود نه تنها مشکلات خویش را حل کند، در حل مسائل اجتماعی کمک رسان دولت باشد.  

رشد و پویایی خانواده چیزی نیست جز کسب مهارت های لازم در ایفای نقش های مختلف در خانواده. حال اگر  شما یک برنامه ریز اجتماعی بودید چه می کردید؟ لطفا نظرات خویش را در یک گفتگوی مجازی ارائه دهید تا راه حل هایی اجتماعی توسط سیاستگذران امور اجتماعی رصد شود .

*مطلب مرتبط:

خانواده های نوظهور