مازندنومه؛ سرویس اقتصادی، فرهاد یوسفی، مدیرعامل شرکت اندیشه حرکت شمال: شرکت  اندیشه حرکت شمال علی رغم گرفتن کلیه مجوزهای قانونی از سازمانهای صنعت، معدن و تجارت و حفاظت محیط زیست ،به واسطه بی مهری مسولان اداره دامپزشکی مازندران بیش از 4 ماه است که پلمپ شده است. (نگاه کنید به مازندنومه: یک شرکت ورشکسته می شود)

در همین راستا و به واسطه تولید "پلت کود مرغ" که محصول این شرکت است، طرح تولید گسترده این محصول در مازندران که زمینه اشتغال حدود 2500 نفر در این استان را فراهم می کند جهت انعکاس و اطلاع مسئولان و سرمایه گذاران ارسال می شود.

*اشتغال برای 2500 نفر

استان مازندران قطب مرغداری کشور است. این استان دارای رتبه نخست تعداد مرغداری های کشور با 192واحد مرغداری مادر گوشتی(آمار سال 92) است. در سال 1392 تعداد 413 میلیون قطعه جوجه یکروزه در مازندران تولید شد.(مجموع خروجی از مرغ مادر گوشتی و دستگاه های جوجه کشی).

لازم به یادآوری است منابع تولید کود مرغی در مازندران از سه طریق وجود دارد 1) مرغ گوشتی 2)مرغ مادر گوشتی با تولید جوجه یک روزه 3)مرغ مادر تخم گذار.

در روش های 1 و2 که حجم زیادی ازکود تولید شده از مرغداری هاست، رطوبت کود پایین و مناسب برای تولید پلت است . نوع سوم به دلیل رطوبتی بودن کود مازندران بسیار کمتر است.

الف) محاسبه میزان تولید سالیانه کود خام ازمرغ گوشتی:

•    تولید سالیانه مرغ گوشتی با 10 درصد تلفات جوجه:    370،000،000 قطعه
•    میزان کود تولیدی هر فارم4000 قطعه ای مرغ گوشتی برابر است با 7 تن(ضریب تبدیل دان در ایران حدود 2/2کیلوگرم است)
•    کودخام تولیدی سالیانه مازندران از مرغ گوشتی برابر است با :  647هزار تن
•    در همین راستا میزانکودخام تولیدی سالیانه مازندران ازمرغ مادر حدود 30 هزارتن می باشد.

بنابراین جمع کل کود خام سالیانه مازندران حاصل از مرغ مادر و مرغ گوشتی برابر با 677،000 تن است.

ب) موارد مصرف کود مرغی :

•    باغات پسته و مركبات
•    كشت هاي گلخانه اي
•    سبزيكاري و صيفيكاری
•    چمنكاري و فضاي سبز
•    گل و گياهان زينتي

ج) روشهای انتقال و مصرف کود مرغی :

•    خام (انتقال بصورت فله و بدون بسته بندی)
•    صنعتی (غنی سازی ، بسته بندی و انتقال بهداشتی)

لازم به ذکر است در حال حاضر 90 درصد از این کود به صورت خام (فله) از استان مازندران خارج شده و مورد مصرف سایر استان ها قرار می گیرد و تنها 10 درصد در کارخانجات تبدیل به پلت شده و به فروش می رسد. در هر حال بازار مصرف این نوع از کود مناسب بوده و در بسیاری از موارد جایگرین کودهای شیمیایی شده است.

فرایندهای انجام شده برای تولید محصول در کارخانجات تولید پلت کود مرغ عبارتند از فرایندهای فیزیکی و شیمیایی از جمله : افزودن مواد برای افزایش غنای کود ، آسیاب و فیلتراسیون ، خشک نمودن ، بخار زنی ،پرس با دانسیته بالا، کولینگ و بسته بندی

 کودی که از سالن مرغداری خارج می شود ابتدا باید اجبارا توسط مرغدار و مطابق دستورالعمل های اداره دامپزشکی مورد فرآوری (خشک نمودن و بیماری زدایی ) قرار گرفته و سپس توسط وسایل نقلیه دارای مجوز حمل و تحت نظارت این اداره حمل شده و به کارخانه انتقال یابد. بنابراین تحت چنین شرایطی انتقال کود به این نوع کارخانجات (مانند انتقال دیگر فرآورده های خام دامی به سایر کارخانجات) هیچگونه آلودگی زیست محیطی ایجاد نمی نماید.

د) محاسبه پتانسیل موجود استان مازندران برای اشتغال در زمینه تولید پلت کود مرغی :

•    تعداد کارخانجات موجود در استان  با دو شیفت کار مداوم:   11کارخانه
•    تولید سالیانه(300 روز کاری)  هرکارخانه پلت کود مرغ با احتساب تولید 5/1 تن بر ساعت در دو شیفت کاری 8 ساعته  =7200(تن)
•    تولید سالیانه کلیه کارخانه جات پلت کود مرغ در استان مازندران=79200(تن)
•    مازاد کود خام سالیانه  در مازندران : (79،000-677،000) تقریبابرابر با 600 هزار تن است.
•    اگر تولید سالیانه هر کارخانه را 7200 تن در نظر بگیریم پتانسیل ایجاد کارخانجات تولید پلت کود مرغی در مازندران برابر است با 83کارخانه ارزان قیمت با جذب 30 نفر پرسنل برای هر کارخانه است.

*نتیجه 

پتانسیل ایجاد اشتغال در زمینه تولید پلت کود مرغی در استان مازندران بالغ بر 2500 نفر است.

همان گونه که عنوان شد در حال حاضر 90 درصد از این کود بصورت خام (فله) و غیر بهداشتی از استان مازندران خارج شده و تنها 10 درصد در کارخانجات تبدیل به پلت می شود.

حال باید این سوال را مطرح کرد که آیا در استان مازندران باید کارخانجات تولید پلت کود مرغی تعطیل شده و این کود به صورت خام و فله تحت شرایط نامناسب بهداشتی از استان خارج شود یا آنکه با حمایت از این گونه کارخانجات و مساعد نمودن زمینه برای سرمایه گذاری در این صنعت ، زمینه اشتغال حدود 2500 جوان بیکار مازندرانی فراهم شود؟