سینایی، آینه در پیش روی ساری
به بهانه حضور خسرو سینایی در ساری و ساخت فیلمی درباره این شهرکهن/ اندیشۀ حضور سینایی در ساری و پذیرفتن پیشنهاد فیلم سازی برای شهرش ساری، ایدۀ شگفت انگیزی بود که نمی دانم چگونه به ذهن مدیران شهرداری رسید اما بی تردید این آغاز یک پرواز با بال های شاهین است که در اوج آسمان هاست.
مازندنومه؛ سرویس فرهنگی و هنری، سیدرحیم موسوی ساروی:
نمای نخست:
نهم دی ماه سال 1319خورشیدی، شهر ساری به لبخند کودکی روشن شد که در خانۀ دکتر سینا -پزشک مشهور و خوشنام- چشم به جهان گشوده بود. آن هنگام که او کودکی اش را در خیابان ها میان خانه و مدرسه طی می کرد هیچگاه ساری باور نداشت که روزی چهرۀ مهربان و خندان «خسرو» به یکی از بزرگترین کارگردان های صاحب سبک سینمای ایران بدل شود. روزگار کودکی اش در مسیر سنگفرش خیابان و بازی های کودکانه آن روزها حکایتی است دیرپا که شنیدنش از زبان خودش شیرین و بی همتاست...
نمای دوم:
دیرزمانی نگذشت که سینایی جوان با جهانی از آرزوها و استعداد روانۀ فرنگ شد و طی زمان حضورش در اتریش در رشته های کنسرواتوار و کارگردانی تحصیل کرد و سرشار از ایده و تجربه به ایران بازگشت و کار حرفه ای را به سال1346 با پیوستن به وزارت فرهنگ و هنرآغاز کرد.
نخستین تجربۀ سینمایی اوفیلم«شرح حال»(1347) بسیار موفق و پیشرو بود. مستندی که قصه ای بزرگ و لوکیشنی کوچک داشت.آثاری دستمایۀ سینایی قرار گرفته بود که خود آثاری از هنرمند نوگرا «ژازه طباطبایی» بود. این فیلم درخشان هنوز پس از گذشت حدود چهل و هفت سال از بهترین آثار نوگرای تاریخ سینمای ایران به شمار می آید.
ساخت فیلم پرتره از هنرمندان شاخص سنتی ایران و چهره های مشهوری چون نصیری قهرمان وزنه برداری(سردی آهن1349) و یا مدرسۀ باغچه بان(آنسوی هیاهو1347) از آثار فراموش ناشدنی سینمای مستند ایران است.
نگارنده بیشتر از همه به فیلم های «حاج مصورالملکی(1351) و حسین یاوری(1352)» به جهت سوژه و پرداخت عمیق به دو هنرمند سنتی ایران علاقمند است.
بی شک بسیاری از سینماگران جوان آن دوره که بعدها خود از مفاخر سینمای ایران بودند همانند «سهراب شهیدثالث»با او تجربه کاری کسب کرده اند.
سینایی پس از پیروزی انقلاب اسلامی از سال1358تاکنون بی وقفه در سینمای ایران فعالیت داشته است.
در طی این سال ها آثار سینمایی داستانی او نیز بسیار شهرت یافت. فیلم هایی چون:«هیولای درون(1362)» و «عروس آتش(1378)» موفق به دریافت جایزه بهترین کارگردانی و بهترین فیلمنامه از جشنواره بین المللی فجر شده است.فیلم «مرثیه گمشده(1362)» پس از سال ها مورد توجه قرار گرفت و نشان ویژۀ ریاست جمهوری لهستان را ازآنِ سینایی کرد.
سینایی در دهۀ هشتاد با فیلم رازپرداز و پرکششِ«گفتگو باسایه(1384)» نشان داد که در دهه هفتاد عمرش هیچگاه از تجربه های شگفت نمی هراسد چنانکه در مجموعۀ فرش ایرانی اثر شگفت«فرش،اسب،ترکمن(1384)»را ارائه کرد.
نمای سوم:
از حدود یکسال پیش زمزمه هایی در راهروهای شهرداری ساری شنیده می شد که برای ساری فیلم ساخته می شود. با حضور اعضای خانۀ سینما این احتمال قوت بیشتری گرفت تا یکی از کارگردان های صاحب نام کشور در کسوت فیلم ساز در ساری حاضر شود و روایتگر این شهر تاریخی باشد.
مجموعه گفتگوهای صاحبان خرد و اندیشه بر این مدار استوار بود که کهن شهرِساری برای به تصویر کشیدن حال و روزش که سخت بی بدیل و سترگ است به شخصیتی بزرگ و تأثیرگذار و کاربلد نیاز دارد. اما نکتۀ اساسی در همین نهفته بود که فیلم ساز بزرگ متناسب با خواست و مطالبات ساری چه کسی است؟ از همان زمان گمانه زنی های شکل گرفت.
در گوشه و کنار نام چند کارگردان جوان و خوشنام ساروی هم شنیده می شد که ساخته هاشان جوایز داخلی و خارجی را نیز کسب کرده بود اما تنها یک تئوری ساده حکایت از این داشت که جوانان پیشرو و با استعداد و شایستۀ ساروی و یا حتی گزینه های حرفه ای و فیلم سازان مشهور چگونه می توانند با یک سینماگر بزرگ و درخشان که بِِرند ملی و بین المللی دارد مقایسه شوند.
اندیشۀ حضور سینایی در ساری و پذیرفتن پیشنهاد فیلم سازی برای شهرش ساری، ایدۀ شگفت انگیزی بود که نمی دانم چگونه به ذهن مدیران شهرداری رسید اما بی تردید این آغاز یک پرواز با بال های شاهین است که در اوج آسمان هاست.
نگارنده بر این باور است که سینایی از مفاخر بی بدیل ساری در عرصۀ هنر سینماست و حضور این بزرگِ ماندنی در تولید اثری برای ساری کاری است بایسته و شایسته که از همت شهرداری تنها می توانست برآید.
از خاطر علاقه مندان هرگز نمی رود که نگارش طرح بزرگ شهرک سینمایی ساری از سوی ایشان و پیگیری های چند سالۀ این بزرگمرد برای اعتلای نام ساری تا به امروز بی نتیجه مانده بود؛ طرحی که ساری می توانست به آن ببالد... اما این مهم هرگز به سرانجام دلخواه استاد سینماگر نرسید. اما اینک تصمیم سازان شهرداری به ویژه شهردار جوان و خوش قریحه ساری و معاونت فرهنگی این نهاد مردمی می خواهند این مرد نامور را برای ساری همراه باشند.آیا این تلاشِ فرخنده ستودنی نیست؟
این شیوۀ ارج گذاری شهرداری به نخبگان ساری همان آرمان حقیقت نگری است که هر شهر باید داشته باشد...
ساری فرزند شایستۀ خویش را فراخوانده است، بانیان این حضور مبارک را باید قدر دانست و سپاس گفت، آن چنان که استاد سینایی را در آستانۀ هفتاد و پنج سالگی درود و سلام.
- چهارشنبه 13 خرداد 1394-16:41
جناب اقای موسوی! اندیشه ی حضور سینایی در ساری، ایده ی شگفت انگیز جدیدی نیست که فرمودید. بلکه 35 سال است که این استاد مسلم فیلمنامه ای فاخر از ساری نوشته است، منتها برای مسولین شهری سابق ما هیچ توجیهی نداشت! شکر خدا این بار مجموعه ی شهرداری و شورای محترم بر خلاف مسئولین قبلی بطور بنیادین نگاهی فرهنگی و هنری پیدا کرده اند.
- شنبه 2 خرداد 1394-19:56
عضمت دریا این خصلت را دارد که هر چه سبک تر و بی مایه تر باشد همچون خس و خاشاک به کناره ها می راند!
- چهارشنبه 30 ارديبهشت 1394-12:7
لطفا مطلب را در سايت قرار دهيد تا از فرهنگ و هنر ساري و مازندران دفاع كرده باشيد.
- چهارشنبه 30 ارديبهشت 1394-12:6
توجه ويژه به دوستان و هنرمندان مازني و ساروي،
لطفا دقت بفرماييد كه شما بازيچه جوانكي خام ... نشويد كه اين مطالب را در سايت شما با نام هاي مختلف و بعضي از روزنامه ها مينويسيد. جناب سينايي و جناب وطن دوست هر دو از عزيزان ما هستند و هيچ مشكلي با هم ندارند و أصلا در جريان اين مطالب نيستيد بلكه دوستان به انها خبر اين مطالب را ميدهند. اين مسائل از انجايي مطرح ميشود كه ... با هنرمند عزيز و جوان شهرمان ... به مشكل شخصي برخوردند و با اتكا به رسانه هاي مجازي در جهت تخريب دوست قديمي شان بر امدند... مجددا توضيحات تكميلي را خواهم نوشت. - دوشنبه 28 ارديبهشت 1394-19:34
خطاب به آن "فیلمسازکی" که خود را پشت نامهای "ضمیرپور" و "افشین رشیدی" پنهان کرده است. باید عرض کنم که ما شنیده بودیم که "برخی جوانان" فیلمنامه و ایده های دوستان خود را می دزدند اما نشنیده بودیم که نام و نام خانوادگی دیگران را بدزدند. آقای نخبه! اگر با عنوان ناشناس وارد می شدید خیلی آبرومندتر و سنگین تر بودید تا اینکه اینگونه تیرت به خطا رود چون هم آقای ضمیرپور و هم آقای رشیدی در جشن اردیبهشت تئاتر در کنار رامین، احمد، علیرضا، مصطفی و من با ارادت کامل نسبت به همدیگر گل می گفتیم و گل می شنفتیم و همصدا باهم نسبت به حاشیه سازی های جنابعالی انتقاد تند و شدیدی داشتیم و نیز همقسم شدیم تا از این پس نسبت به هرکسی که در خصوص پیشکسوتان و استادان خود بی حرمتی نمایند، برخورد جدی، سخت و قانونی نماییم. پس بهتر است بجای این بی حرمتی ها از استاد خودت معذرت بخواهی و قائله را ختم به خیر نمایی. شاید اینگونه بخشیده شوی! ضمنا پیشنهاد میکنم حتما متن سردبیر محترم همین سایت با عنوان "ساخت فیلم خسرو سینایی در پرده ی ابهام" را یکبار دیگر با دقت کامل و عمیقا بخوانید تا با معنای واقعی مفهوم "نخبه" برای همیشه آشنا شوید آقای نخبه!!
- يکشنبه 27 ارديبهشت 1394-11:34
درود بر دوستان،
با عرض أدب و تبريك عيد، بنده به عنوان يك كارگردان ساروي، ديدگاه دوستان را مطالعه كرده و احساس بنده اين هست كه جناب ضمير پور و معصومي حرف هاي معقولانه و درست دارند و بايد به جواناني مانند اقاي وطن دوست كه جزو نخبگان ملي و بين المللي ما هستند بها داد تا باعث افتخار شهر، شهردار و معاونان جوان اش باشد، در ضمن شوراي شهر بايد در اين كار دخالت كند و باعث ورود جوانان باشد، در ضمن دليل فيلم نساختن كه به عهده فيلمساز نيست، فيلمساز بايد بر حساسيت هاي كارگرداني خود تمركز كند نه تهيه فيلم، بايد از مسئولان شهري، همچين شهردار جوان پرسيد كه براي اين جوانان چه كرديد. در ادامه فيلم زيبا و كم نظير "ليموها" را بنده تماشا كرده ام و لذت برده ام، ذات فيلمسازي جمعي است و اينكه جناب وطن دوست عزيز از عوامل به درستي استفاده كرده است جاي تحسين دارد.
تا جايي كه بنده تيتراژ فيلم را ديده ام و همينطور با عوامل صحبت كرده ام، نويسندگي نهايي و تدوين، كار خود جناب وطن دوست بوده است. اقاي رامين طبري فقط به عنوان عكاس دوم در پشت صحنه حضور داشته اند. احساس ميشود درگيريهاي شخصي اين شخص باعث تلاش براي حمايت از دوستان ديگر و تشويش اذهان عمومي ميشود. - پنجشنبه 24 ارديبهشت 1394-16:31
آقاي ضميرپور! اين حرف از شما كه ريش سفيد و استاد بنده بوديد بسيار بعيد است! آيا من هم مي توانم بگويم كه ضميرپور ديگر پير شده و نبايد در جشنواره هاي تئاتر داوري و قضاوت نمايد؟ آيا مي توانم بگويم براي دريافت مجوز در اداره ارشاد ضميرپور حق ندارد نمايشنامه ي مرا بخواند چون پير گشته و علمش ديگر زايل گشته؟ پس استاد گرامي! پيشنهاد مي كنم متن "شمعي روشن كن" درباره ي مشخصات استاد سينايي در همين سايت را حتما مطالعه فرماييد. منتظر تغيير نظر و جواب جنابعالي در ادامه ي همين مقاله و كامنت هستم. (ضمنا فراموش نكن كه فيلم ليموها مديون فيلمنامه ي ايرج فلاح، فيلمبرداري فريدون شيردل و تدوين رامين طبري -كه هر كدام حدود ده سال از كارگردان محترم بزرگتر و با تجربه تر هستند- مي باشد، و با قطع همكاري اين سه شخص، كارگردان محترم هنوز نتوانسته پس از هشت سال فيلمي ارائه دهد!)
- جمعه 25 ارديبهشت 1394-22:20
در جواب به شهروندی که به نظر اقای ضمیرپور انتقاد داشت: چرا از بازی خوب احمد رجبی در ان فیلم نگفتی؟ من خود شاهد بودم که رجبی در سکانس رویارویی با گاو در یک نمای طولانی دیالوگهای کاملا بداهه و تاثیرگذار از خود ارائه داد، هرچند که بنام و کام کارگردان جوان تمام شد!!
- دوشنبه 21 ارديبهشت 1394-19:11
جالب اینجاست که به قول برخی از دوستان ...، یک افتضاح بزرگ هم در جشنواره ای در خارج از کشور دارد که نیازی به گفتنش نیست، تنها این را میگویم که مقام ایران و ایرانی را در آنجا پائین آورد و باعث آبروریزی شد.
جناب آقای معصومی، شما بهنر است اطلاعاتت را کامل کنی و بعد اظهار نظر کنی، سازمان فرهنگی و هنری تهران بودجه ای بابت ساخت فیلم جزیره رنگین اختصاص نداده، بلکه بنیاد سینمائی فارابی بوده و بودجه هم یک سوم بودجه شهرداری بوده است. و همان فیلم که به گفته غلط شما از جشنواره فیلم فجر حذف شد، در حالیکه آن فیلم به خواست خود فیلمساز در بخش جنبی نمایش داده شد در حال حاضر در فستیوال فیلم کارلووی واری حضور دارد که فستیوال درجه الف در جهان است. متاسفم برای آقایانی مثل آقای... که حتی در زندگیشان 10 بار هم سینما نرفتند و بخاطر مسائلی از جمله وابستگی خانوادگی و غیره... با طناب اقوام خود به چاه میروند. - چهارشنبه 26 فروردين 1394-20:49
ازمازندنومه که فرهیخته است و فرهنک و هنر اصیل را تبلیغ می کند بعید بود در دام شهرداری بیفتد پشت قصه و پشت صحنه اینه که من امیر کبیر ساری !!!!!!ساری را ساختم و اباد کردم حالا باید فیلمش را بسازیم و این دروغ بزرگ شهرداری است شما چرا!؟
- چهارشنبه 26 فروردين 1394-18:51
بنده به عنوان يك فيلمساز توصيه ميكنم به جاي يك ميليارد دادن به يك فيلمساز بازنشسته ، اين پول را براي هنرمندان جوان شهرتان هزينه كنيد كه اينده شهر ساري هستند.شهرداري كاري نكند كه پشيمان شود، سال گذشته سازمان فرهنگي هنري تهران بيشتر از اين پول را براي كار جزيره رنگين اقاي سينائي داد اما حتي در نمايش هاي خصوصي موفق نبود و در جشنواره نيز حذف شد و با شكست مالي روبرو شد.
- پنجشنبه 27 فروردين 1394-18:13
بنده به عنوان استاد هنرهای نمایشی اعتقاد راسخ دارم که اقای سینایی همچون ما در دوران کهولت به سر میبرد. بهتر این است که ایشان مشاور جوانان موفق و نخبه ما باشند همچون "محمدرضا وطن دوست" جوان لایق ساروی که بیش از ۵۸ جایزه بین المللی و ملی را کسب کرده است.
- دوشنبه 21 ارديبهشت 1394-19:13
جوان اول شما که این همه افتخار دارد چرا از سال 91 تا الان برای ساخت یک فیلم دست و پا میزند ؟
- سه شنبه 25 فروردين 1394-10:42
باتشکر از شهرداری، مازند نومه و جناب سینایی عزیز.
اسم فیلم رو اعلام کنید ممنون میشم. با شتکر - سه شنبه 25 فروردين 1394-9:29
با سلام شهرک پهلوانان ساری واقع در جوادیه علی رغم ساخت و ساز انبوه و ساکن شدن عده زیادی از مردم ولی تا کنون آسفالت و جدول بندی خیابونها و کوچه پس کوچه ها انجام نشده است همچنین روشنایی معابر در کوچه عبداله موحد توسط اداره برق انجام نشده است و نیز کابل کشی جهت خط تلفن در کوچه فوق الذکر نیمه تمام میباشد. پیگیریهای لازم توسط ساکنین شهرک در شورای شهروشهرداری منطقه 3 و اداره برق و مخابرات جنوب ساری انجام شده ولی تاکنون نتیجه حاصل نشده است خواهشا اطلاع رسانی نمایید با تشکر فراوان برزگر از ساکنین شهرک
- سه شنبه 25 فروردين 1394-7:57
جوان اول ساري با اشاره به ساخت يك فيلم سينمايي بزرگ از سوي شهرداري ساري گفت: با دعوت از كارگردان بسيار موفقي كه فرزند شهر نيز بشمار مي آيد معاونت فرهنگي تصميم دارد براي بلند آوازه كردن نام و موقعيت و ظرفيتهاي مركز مازندران يك فيلم سينمايي توليد كنند كه هم موضوع و هم مكان ساخت ان ساري خواهد بود اعتقاد راسخ دارم كه با اين فيلم مي توانيم ساري را آنچنان كه شايسته آن است به همه ايران و يا جتي جهان معرفي كنيم.
- دوشنبه 24 فروردين 1394-10:42
امیدواریم در مرحله حرف باقی نمونه و به عمل در بیاد...
- دوشنبه 24 فروردين 1394-8:16
بي ترديد توجه عبوري به فرهنگ وهنر درمدت تصدي گري شهرداري ستودني است هرچندساختن فيلم وشهرك سينمايي از وظايف ارگانهاي ديگري مانند فرهنگ وارشاداست اما هرجا هروقت اراده اي جهت انجام امور فرهنگي باشد شهردارعبوري پيشتاز است