اميري خواني در جواهرده رامسر
يادداشتي از:پيمان ناصح پور
اشاره:
پيمان ناصح پور، فرزند نصرالله ناصح پور (استاد رديف هاي آوازي)، به سال 1353 در تهران به دنيا آمد. در خانواده اش با موسيقي اصيل آذري و ايراني آشنا شد و پس از به پايان رساندن دوره ي موسيقي كودكان كارل ارف زير نظر محمد رضا درويشي (پژوهشگر موسيقي نواحي ايران) آغاز به يادگيري تنبك به استادي زنده ياد ناصر فرهنگ فر (استاد صاحب سبك تنبك) پرداخت.
پس از ورود به دانشگاه شهيد بهشتي در رشته ي رياضي محض، به يادگيري قاوال (دايره ي آذري) زير نظر لطيف طهماسبي زاده (استاد صاحب سبك دايره) و دف در خانقاه خليفه ميرزا آقا غوثي (استاد دف خانقاهي) مبادرت ورزيد. در اين مدت به اهميت موسيقي اصيل هند نيز پي برد و به پژوهش درباره ي طبلا و ريتم هاي هندي پرداخت.
او در دومين المپياد دانشجويي كشور در رشته ي رياضي ميان 2836 نفر موفق به كسب رتبه ي دوازدهم شد و براي ادامه ي تحصيل به دانشگاه تهران رفت و به سال 1378 درجه ي كارشناسي ارشد رياضيات را دريافت كرد.
يك دوره با گروه همنوازان شيدا به سرپرستي محمد رضا لطفي (استاد تار، سه تار، كمانچه و رديف هاي سازي) و ديگر هنرمندان نامي همچون هابيل علي اف (استاد كمانچه آذري)، مسعود شعاري (نوازنده ي نامي سه تار)، مجيد درخشاني (نوازنده ي نامي تار) و ... همكاري كرده، مقالات متعددي به زبان فارسي و انگليسي نوشته و در چند جشنواره ي بين المللي شركت كرده است.
"اميري خواني" نوعي موسيقي آييني است كه همراه با مراسمي هر ساله در 12 آبان خوانده مي شود و ريشه در اعتقادات مردم برخي از نواحي مازندران دارد. يكي از مكان هايي كه مدتي است هر ساله مراسم "اميري خواني" برگزار مي شود "جواهرده رامسر" است. به گفته ي "حسين مقدم" "اميري خوان" جواهرده اين سنت در اين ده مدتها بوده كه فراموش شده بوده و به همت ايشان و دوستان شان دوباره زنده شده است. امسال اين مراسم با كمك زهرا بني هاشمي يكي از فعالان گردشگري آن محل و حضور "نصرالله ناصح پور" متخصص رديف هاي آوازي و شاگردش "محمد ملا آقايي" خواننده ي آلبوم "بيداردلان" باشكوه تر از سالهاي قبل برگزار شد. اينجانب نيز به همراه آنان براي اولين بار در آن مراسم شركت كردم.
ملودي اميري خواني حالت هاي ويژه اي دارد و چيزي شبيه به برخي گوشه هاي رديف در دستگاه شور و مشتقات آن است. به نظرم اين ملودي بسيار زيبا بايد ترويج شود. از آنجاييكه "اميري خواني" در ديگر نقاط مازندران نيز اجرا مي شود مي توان با همت مسوولان موسيقي مازندران جشنواره ي محلي موسيقي مازندران به تاريخ 12 آبان هر سال برگزار كرد و از "اميري خوان" هاي گوناگون نيز دعوت كرد تا مراسم را با گستردگي بيشتري براي مردم برگزار كنند. همچنين جالب خواهد شد اگر آهنگسازي از اين ملودي ايده گرفته و آهنگ هاي مناسب موسيقي سنتي بسازد تا به ترويج موسيقي "اميري خواني" كمك كند.
روستای جواهرده در فاصله 25 کیلومتری رامسر و در ارتفاعات دو هزار متری البرز قرار دارد. مردم اين ده به دامداری، کشاورزی و باغداری مشغول اند. صنایع دستی این منطقه عبارتند از نمدمالی، سفال، آهنگری و مسگری. رامسر تنها راه ارتباطی جواهر ده است و از طریق کوهستان نیز با قزوین مرتبط است.
در مورد نام این روستا عقاید مختلفی وجود دارد. برخی آن را "جورده" به معنی ده بالا و مرتفع ترین روستای کوهستان برشمرده اند، عدهیی دیگر ده را به دلیل به دست آمدن آثار قیمتی، طلا و جواهرات "جواهرده" مینامند. در عین حال به اعتقاد مردمان قدیم، در روزگاران گذشته زنی به نام جواهر حاکم این منطقه بوده و جواهرده از نام او برگرفته شده است.
امروز آب آشامیدنی منطقه نیز از چشمههای متعددی چون "سلیمان"، "برشی" و "کوه کین" تأمین میشود که در گذشته افراد خیرخواه، آب چشمهها را تا نزدیکی ده هدایت کرده اند. "جواهرده" 12 محله قدیمی دارد که "جولاخیل" بزرگ ترین محله ده و بعد از آن "اوشیان سر"، "سید محله"، "برشی محله"، "آموسی خیل"، "صیقل محله"، "چاک دشت"، "سراب یا کربلائی"، "رمک محله"، "تنگدره"، "فتوک محله" و "کهنه تنگدره" از دیگر بخشهای این ده به شمار میروند.
"جواهرده" دارای تقویم "گالشی" است که از لحاظ فرهنگی بسیار حایز اهمیت است و در این تقویم ماههای سال به ترتیب عبارتند از: "اول ماه"، "مردال ماه"، "ده ماه"، "ورفه ماه"، "اسفندار ماه"، "نوروز ماه"، "کرچه ماه"، "ارکه ماه"، "تیرماه"، "سیه ماه"، "شرر ماه" و "امیرماه".
جواهرده يكي از نقاط بسيار جالب ايران است كه در اين چند سال از نظر گردشگري پيشرفت بسيار خوبي كرده و امكانات رفاهي اش بسيار بهتر شده است و به نظرم اگر مورد توجه بيشتري نيز قرار گيرد به يكي از نقاط مهم گردشگري ايران تبديل خواهد شد.
- يکشنبه 5 آذر 1385-0:0
من با اينكه بچه رامسر هستم و در جواهرده ويلا داريم. تا حالا از اميري خواني چيزي نشنيده ام.ممنونم از اطلاعات خوب شما در اين زمينه.من حتما در اين موضوع تحقيق ميكنم.