یک شهر، یک پل
از بازنشستگی پل ورسک سالهاست که می گذرد اما همچنان پابرجاست و گویی جزیی از کوه شده است و بازدید از آن شوقی عجیب در انسان ایجاد می کند، چرا که هیبت ویژه ای دارد.
مازندنومه؛ سرویس محیط زیست و گردشگری، آرمان طالبی سوادکوهی: پل وِرِسک در سوادکوه، از شاهکارهای مهندسی به حساب میآید که در سال ۱۳۱۵ بازگشایی شد. این پل که راهآهن سراسری تهران ـ شمال را به هم متصل میکند در ارتفاع ۱۱۰ متری از ته دره با دهانه ۶۶ متری و با وسایلی ابتدایی ساخته شد.
پل ورسک در شمار مهمترین آثار فنی مهندسی راه آهن شمال ایران محسوب میشود که در مهرماه ۱۳۵۶ با شماره ۱۵۳۴ ثبت آثار ملی شده است.
ورسک از جمله پلهای استراتژیک ایران است که توسط شرکت سوئدی-دانمارکی کامپساکس و با تضمین ۷۰ ساله احداث شد.
این پل در ۲۳ تیرماه ۱۳۲۴ بنابر پیشنهاد وزارت راه، پل ورسک به نام پل پیروزی نامیده شد.
این پل فقط مخصوص عبور قطار است و در حال حاضر قطارهای مسافری تهران-ساری و تهران-گرگان پس از گذشت بیش از ۷۰ سال هر روز چندین مرتبه از روی آن میگذرند.
همچنین قطارهای باری و سوختی نیز از روی آن عبور میکنند. امروزه پل ورسک علاوه براهمیت ویژه در صنعت حمل ونقل، از جاذبههای سیاحتی ایران نیز محسوب می شود.
نام پل ورسک در کتاب رکورد گینس، در بخش پلهای با ارتفاع بیش از ۶۱ متر به ثبت رسیده است.
روزنامه اطلاعات در تاریخ ۵ ارديبهشت سال ۱۳۱۵ به نقل از مهندس لاديسلاوس فون رابسويچ- مهندس سازنده این پل که مهندس ورسک نامیده می شد-نوشت: روزی كه اين مدل را برای احداث پل ورسك تهيه كردم، مهندسان ديگر با نظر حيرت به آن نگريسته و اجرای نقشه و احداث آن را در شمار يكی از فتوحات علم مهندسی به حساب آوردند. امروز كه اين پل احداث شده، همه، من و رفقايم را تشويق و تحسين میكنند و آن را در شمار بهترين پلهای دنیا و شاهکار مهندسی می دانند.
این مهندس اتریشی تبار از طرف دولت آلمان مامور شده بود به ایران بیاید تا يكی از سخت ترين پروژه های مهندسی دنيا را در سوادکوه به انجام برساند. او در ایران نیز به مهندس ورسک مشهور شد.
پل ورسک هنوز هم نماد مهندسی پيشرفته آلمانیها و انجام كار محكم و درست است. این پل در زمان جنگ جهانی دوم و توسط وینستون چرچیل -نخست وزیر وقت انگلیس- پل پیروزی لقب گرفت. به قول فرماندهان متفقین اگر این پل وجود نداشت شاید نقشه ی جهان به شکل دیگری بود.
از بازنشستگی این پل سالهاست که می گذرد اما همچنان پابرجاست و گویی جزیی از کوه شده است و بازدید از آن شوقی عجیب در انسان ایجاد می کند، چرا که هیبت ویژه ای دارد.
مهندس ورسک در اوقات فراغت بهويژه در فصل زمستان كه بهدليل رعايت ايمنی عمليات احداث پل تعطيل میشد، به كار مورد علاقهاش يعني نقاشی میپرداخت.
يک نمونه از نقاشیهای او تصوير زیر است كه پل ورسک را درمرحله اتمام بخش قوسی و ستونهای نگهدارنده تاج پل نشان میدهد.
او در سال ۱۹۳۸ ايران را ترک و در كوران جنگ دوم جهانی، پروژه های بسياری را در آلمان، نروژ و مصر اجرا کرد.
رابسويچ در سال ۱۹۵۱ دكترای خود را از دانشگاه گراتس اتريش گرفت و بعدها بهعنوان مشاور سازمانملل در سالهای ۱۹۵۶تا ۱۹۵۸ در ونزوئلا خدمت کرد.
او به حیوانات نیز علاقه داشت. آقای فتح الله اولادزاد عباس آبادی 90 ساله و ساکن ورسک می گوید: «او یک توله خرس زخمی را در اطراف کوه های خرو- نرو دیده بود، آن را گرفت، نگهداری و بزرگ کرد. یک مرتبه خرس به همسرش نیز حمله ور شد.»
او در این تصویر با شیشه شیر مشغول دادن شیر به یک بره است و پسرکی با لبخند به او می نگرد.
تصویری نایاب هم از همسر مهندس آلمانی درسوادکوه مازندران در دست است. آگوست سالِ 1931 میلادی(مرداد 1310 خورشیدی) مهندس احداث راه آهن یعنی"لاديسلاوس فون رابسويچ" به ایران می آید تا پروژه ی بزرگ احداث راه آهن سراسری را اجرایی سازد.
او پس از چندی در سوادکوه مستقر و بعد از مدتی همسرش به او ملحق شد.
این تصویر هنگامی است که یکی از مهندسان به استقبال همسرش رفت و با دوربینی که داشت این صحنه را ثبت کرد. پسرک بومی نیز با حمل وسایلش او را به محل اسکان شان راهنمایی می کند.محل عکس هم اکنون محوطه ی سینی ایستگاه راه آهن پلسفید است.
5 سال پیش هم نمایشگاهی حاوی 38 عکس سیاه و سفید در ابعاد 20×30 سانتیمتر از روند ساخت پل ورسک، پژوهش پیمان صدفی در موزه عکسخانه شهر تهران به نمایش درآمد.
عکس های این نمایشگاه در مکاتبه پیمان صدفی با خانواده لادیسلاوس فون رابسویچ به دست آمده بود.