بومی سرایی و سرودن و نوشتن با زبان و فرهنگ مناطق مختلف ایران از تلاشهای ارجمندی است که در گذشته ، اهالی قلم و ادب به آن توجه ویژه داشتند اما این تلاش ارجمند و سنت کهن در ادبیات امروز به فراموشی سپرده شده است . آنچه می خوانید نوشته ای به قلم مصطفی علی پور - شاعر و محقق تنکابني است که درباره سروده های بومی و محلی نیما و حال و هوای حاکم بر آن به ارائه پاره ای از توضیحات می پردازد .

" روجا " مجموعه شعرهای تبری نیما یوشیج ، در گویش تبری به معنای ستاره سرخ سحری است . خانواده نیما برای گاو شیرده شان نام روجا را نهاده بودند ، شعرهای تبری نیما پیش از این توسط استاد زنده یاد سیروس طاهباز فراهم آمده بود . کوششهای محمد عظیمی از این منظر قابل احترام است که خود مازندرانی است و بیش از هر کسی به گویش مازندران ( تبری ) و ظرفیتها و قابلیت های تاویلی آن آشناست. از برگردان روان و نیز تلفظ دقیق واژگان آشکار است که عظیمی به درستی باور کرده است ، مسئولیت عظیمی را بر عهده و گرده گرفته است.

آوا نویسی شعرها واشاره دقیق به تحول واژه ها از اوستایی و پهلوی تا امروز و نیز معرفی اعلام و نامهای خاص ، ارزش واعتبار ویژه ای به تلاش گرد آورنده و مترجم داده است. ای کاش اندکی از دقت و وسواسی را که ایشان درخوانش متن شعرها داشتند، در مقدمه روشنگر، هزینه می کردند. مقدمه مفصل و خواندنی کتاب به دلیل فقدان ارجاع و نشانی منابع اصلی ، اعتبار تحقیقی خود را تا سطح بسیار بالایی از دست داده است .

تلاش نیما یوشیج در سرودن شعرهای تبری از دو جهت قابل تامل است :

نخست اینکه نیما توانسته است ، درکنار عظمت و اهمیت خود در شعر فارسی معاصر توانایی خود را در بومی سرایی، هم از جهت زبان و هم از جهت فرهنگ و اسطوره نشان دهد. دوم اینکه کوشش او بیش از هر چیزی به ماندگاری و بقای واژه ها و ساختهای زبان تبریف به عنوان یکی از گویشهای باقی مانده فارسی میانه (پهلوی) مدد رسانده است . این دو نکته برای پژوهشگری که نیما، زندگی و شعرش را جست و جو می کند ، می تواند از نظر تحقیقی دارای اعتبار باشد . هر چند این قطعات در وزنهای کلاسیک است ، لیکن از منظر زبان و نگاه بیشتر همان اتفاقی در آنها روی داده است که درشعرهای فارسی نیما.

آمیختگی عاشقانگی با نوعی لحن مرثیه ای ، در ترکیب با فرهنگ و عناصر بومی مازندران یکی از زیباترین فضاهای شعر روستایی روزگار ما را شکل می دهد. شاید پس از ترانه های مذهبی واجتماعی امیر پازواری مازندرانی، شعری به قابلیت  " روجا " ی نیما یوشیج در نمایندگی کردن فرهنگ وآرزوها وغمها و شادی های مردم مازندران وجود نداشته و ندارد .

زحمات و رنجهای نیما در نوشتن تاریخ ادبیات مازندران ستودنی است و شکایتها و شکوه های او از کسانی که از در اختیار قرار دادن منابع است. دریغا دریغ که مرگ چندان به وی فرصت نداد تا دو آرزوی هر مازندرانی را در تهیه دستور زبان تبری و تدوین تاریخ ادبیات مازندران برآورده سازد.

 نمونه ای از بومی سروده های نیما ؛

دیم بنمو ها کرد روج تاراج
چون صورت خود را نشان داد روز به تاراج رفت
می رد بشوس  سورها ایت باج
مرا پریشان کرد و از شب باج گرفت
خنه بزو در سربوش عاج
چون خندید مروارید نمایان شد، دندانهایش
کمون بامت م دل بو و آماج
کمان گرفت و دل من آماج تیر او شد

(mehrnews)