صادق لاریجانی در عین حال افزود: فعلیت و كارآمدی حكومت ها به رای مردم بستگی دارد اما رای مردم به حكومت مشروعیت نمی دهد.

 این عضو شورای نگهبان ادامه داد: گرایش های سیاسی نظری و فلسفی در جهت انحراف مسائل از جاده اصلی خود در تلاش هستند اما نباید واقعیت ها را عوض كرد. باید با تحلیل اهمیت راه مردم ارزش آن را در جایگاه واقعی خود قرار داد.

صادق لاریجانی كه مدرس و محقق فلسفه اسلامی نیز هست نظریات غربی را كه مبنای مشروعیت حكومت ها را رای مردم، رضایت یا قرارداد اجتماعی می دانند دارای اشكالات اساسی خواند و افزود: این نظریات خلاف واقع هستند چرا كه نمی توانند مشروعیت حكومت ها را توجیه كنند. وی با بیان اینكه این نظریه ها در خود غرب نیز مخالفان جدی پیدا كرده اند، آنها را فاقد توانایی لازم در توجیه مشروعیت حكومت ها ارزیابی كرد و در تعریف مشروعیت گفت: مشروعیت به معنای حق داشتن حاكمان و به معنای التزام شهروندان است كه نمی تواند دایر بر مدار رای باشد.

عضو مجلس خبرگان از نظریه حكومتی كه در مسیر كمال انسانی و رسیدن به فعلیت اخلاقیات بحث می كند دفاع كرد و در پاسخ به این پرسش كه آیا این نظریه با ولایت در چارچوب یك نظام دینی قابل جمع است، اظهار داشت: «حكم به اطاعت از خداوند قطعی ترین حكم عقلی و اخلاقی است و بالاترین الزام به اطاعت از حق است.»در كنار سخنان صادق لاریجانی، آیت الله امینی نیز گفته است: «اصل همه پرسی امری پذیرفته شده در نظام است و برخی مسائل آن همچون نقش همه پرسی در مشروعیت، وظیفه اقلیت ها در این رابطه و سابقه انتخابات در اسلام نیازمند پژوهش و بررسی است.»

صادق لاریجانی عضو فقهای شورای نگهبان قانون اساسی است كه پیش از این نام وی در مباحثه های فلسفی و كلامی با دكتر عبدالكریم سروش بسیار به گوش می رسید. وی اولین منتقد نظریه قبض و بسط تئوریك شریعت در اواخر دهه ۶۰ بود. براساس این نظریه تاثیر پذیری معرفت دینی از معارف بشری مورد توجه قرار گرفته بود و در آن مكانیسم عصری شدن دین و تاثیر زمان بر آن نشان داده شده بود. صادق لاریجانی كه در اواخر دهه ۵۰ مقاله ای از كارل پوپر فیلسوف مورد علاقه سروش را برای كتاب او به نام «علم چیست فلسفه چیست» ترجمه كرده بود در مقام اولین منتقد جدی سروش ظاهر شد و به نوعی اولین شكاف فكری در صف معتقدان به جمهوری اسلامی را شكل داد.

صادق لاریجانی در عین حال عضو خانواده بانفوذ لاریجانی ها به حساب می آید. خانواده ای كه فرزندان مرحوم آیت الله میرزا هاشم آملی فقیه و مجتهد شیعه هستند و همگی در میان اندیشه و عمل سیاسی سیر می كنند. اولین نام آور این خانواده دكتر محمدجواد لاریجانی است كه مدتی معاون وزیر خارجه بود، سپس به نمایندگی مجلس شورای اسلامی درآمد و رئیس كمیسیون سیاست خارجی آن شد و در حال حاضر رئیس یك موسسه تحقیقاتی علمی در نیاوران تهران است.

اگر بخواهیم تبارشناسی كنیم تفكیكی كه صادق لاریجانی میان مشروعیت و كارآمدی حكومت انجام داده اولین بار از زبان محمدجواد لاریجانی بیان شده است و اكنون صادق لاریجانی كه به عضویت شورای نگهبان به عنوان نهاد ممیزه مجلس و كلیه انتخابات در ایران درآمده همان اندیشه با پشتوانه فلسفی و فقها پیگیری می شود.گرچه چندی پیش با نقد تئوری دموكراسی از سوی یكی از شاگردان آیت الله محمدتقی مصباح یزدی به نام محسن غرویان بحث بر سر مشروعیت حكومت به مجادله ای میان دو جناح اصلاح طلب و اصولگرا منتهی شد اما سخنان دیروز صادق لاریجانی نشانگر عمق استراتژیك این اندیشه در میان اصولگرایان ایرانی است. چرا كه سخنان اخیر از سوی یك عضو شورای نگهبان كه وظیفه ارزیابی مصوبات مجلس و نیز تعیین صلاحیت كلیه نامزدهای انتخاباتی را برعهده دارد بیان می شود.

از سوی دیگر مباحثه هایی از این دست را نمی توان به نزاع میان آزادی و غیر آن تقلیل داد. در واقع اندیشه ای كه صادق لاریجانی از آن حمایت می كند در تاریخ فلسفه سابقه دارد. آنجا كه او از «نظریه حكومتی كه در مسیر كمال انسانی و رسیدن به فعلیت اخلاقیات» دفاع كرده است. این همان الگوی حكومتی افلاطونی است كه در برابر مدل حكومتی مورد علاقه ارسطو دیگر فیلسوف یونانی قرار داشت. اگر ارسطو از حكومت عامه مردم دفاع می كرد افلاطون مدافع حكومت خواص و فرزانگان بود. رد پای این بحث را تا زمان حاضر نیز می توان پیگیری كرد.(sharghnewspaper)