تعداد بازدید: 5053

توصیه به دیگران 6

يکشنبه 25 مرداد 1394-7:18

با حضور صاحب نظران و رزمندگان عملیات کربلای 4؛

«کمین در هور» نقد شد

گزارش+عکس از آیین رونمایی و نقد کتاب «کمین در هور» تالیف یکی از غواصان بازمانده از عملیات کربلای 4؛ با حضور و سخنرانی دکتر علی کریمی مله، دکتر مهدی خادمی کولایی، دکتر زین العابدین درگاهی، دکتر علی رمضانی پاچی، سرهنگ علیرضا یدالله پور، احسان مهدیان و...


 مازندنومه؛ سرویس فرهنگی و هنری، کلثوم فلاحی: به همت مازندنومه، کتاب «کمین در هور» -خاطرات غلامرضا تاجیک- با حضور نویسنده اثر، ناشر و تعدادی از صاحب‌نظران و  رزمندگان عملیات کربلای 4 در اندیشگاه مرکز اسناد و کتابخانه مازندران، رونمایی و نقد شد.

  نویسنده این اثر از غواصان بازمانده عملیات کربلای 4 و متولد سال 48 در رستمکلای بهشهر است. او در شهریور سال 62 زمانی که 15 سال داشت برای نخستین بار به جبهه رفت و تا پایان جنگ، از رزمندگان حاضر در جبهه بود. او سال 67 دیپلم گرفت و در رشته مهندسی عمران، وارد دانشگاه تهران شد و اکنون در شرکت گاز در تهران خدمت می کند.

تاجیک در مراسم رونمایی و نقد کتاب «کمین در هور» اظهار کرد: تمام دوستانی که با هم در جبهه بودیم، سرشار از مطالبی هستند که هر کدام می‌تواند در قالب یک کتاب جذاب و قابل تامل، منتشر شود. اصرار دوست دوران کودکی‌ام باعث شد که برای نوشتن این کتاب رغبت پیدا کنم.

نویسنده کتاب «کمین در هور» با اشاره به اینکه همه دوستان ما وقتی شروع به نوشتن کنند جزئیات حضور در جبهه را به یاد می‌آورند، گفت: این اثر ناقابل را به یاد شهدای عملیات کربلای 4 منتشر کردم. دغدغه امروز جامعه، عملیات کربلای 4 است، اما شاید در آن موقع می‌شد حادثه را به گونه‌ای رقم زد که اتفاقات کربلای 4 رخ ندهد.

این غواص عملیات کربلای 4 افزود: جز واژه مظلوم، نمی‌توان واژه دیگری برای شهدای کربلای 4 به کار برد. شهدای کربلای 4 به واقع، جور دیگری هستند. لو رفتن این عملیات، اظهرمن‌الشمس بود و دیده‌بان‌ها از 20 روز قبل، این موضوع را گزارش داده بودند.

تاجیک خاطرنشان کرد: از سال 82 وقتی که سایت دیگری در مازندران فعالیت نمی‌کرد با سایت مازندنومه عجین هستم و روزانه آن را مطالعه می‌کنم.

*این کتاب می تواند به نمایش نامه و فیلم نامه تبدیل شود

مدیرمسئول سایت مازندنومه در این نشست گفت: سابقه آشنایی من با نویسنده به چند ماه قبل برمی گردد که ایمیلی از او دریافت کردیم حاوی طرح روی جلد این کتاب. در ادامه نسخه ای از کتاب را دریافت کردم و خواندم و بنا به دلایلی که خواهم گفت این جلسه را راه اندازی کردیم.

وی در نقد کتاب «کمین در هور» گفت: نامگذاری عناوین در این کتاب، غیرحرفه‌ای بوده و با موضوع، مرتبط نیست. مشخص نیست عناوین بر چه اساسی تعیین شده است. عنوان «گردان سرگردان» اسم شاعرانه خوبی است اما در کنار آن، اسم های «قابلمه‌های بزرگ، مورچه، دندان درد و..» آمده است که برای عنوان بخش های کتاب مناسب نیست.

علی صادقی با بیان اینکه کتاب «کمین در هور» اشتباهات متعدد ویرایشی و به شدت نیاز به ویراستار دارد، تصریح کرد: برخی موارد اشاره شده در کتاب، شکل ژورنالیستی دارد و در قالب کتاب، جای نمی‌گیرد. در این کتاب، گویا متن شفاهی، عینا" به مکتوب تبدیل و سپس چاپ شده و اصلاحاتی بر روی متن مکتوب هم صورت نگرفته و اشتباهات املایی و تایپی در متن دیده می‌شود.

وی با اشاره به اینکه علامت سوال‌هایی در کتاب وجود دارد که پاسخ داده نشده است، ادامه داد: به عنوان مثال نویسنده ذکر نکرده در چند سالگی به جبهه رفته و یا وقتی که بدون اجازه پدر و مادر به جبهه رفته بود، مواجهه نویسنده با خانواده در برگشت از جبهه، بیان نشده است.

سردبیر مازندنومه گفت: تناسب فصل‌بندی در کتاب رعایت نشده است و یک بخش 23 صفحه دارد و بخش دیگر تنها یک صفحه است.

صادقی با بیان اینکه با همه این مسائل، کتاب از نقاط قوتی برخوردار است که بر ارزش این اثر، می‌افزاید، خاطرنشان کرد: بخشی از اطلاعات کتاب، برای نخستین بار منتشر شده است.

وی ادامه داد: جزییاتی مثل چگونگی آموزش غواصی به رزمندگان، دیدن پرنده در وسط جنگ و مانند این ها هم به خوبی بیان شده و این کتاب می‌تواند به نمایشنامه و یا فیلمنامه هم تبدیل شود. طنزهای خوبی نیز در کتاب وجود دارد که نویسنده به صورت ناخودآگاه به این موارد اشاره کرده است.

*دفاع مقدس، اسطوره‌ای قابل تعظیم است

در بخش دیگری از این نشست عضو هیئت علمی دانشگاه مازندران با اشاره به اینکه خرسندم که از معدود بازمانده‌های عملیات کربلای چهار، دست به قلم شده، افزود: جنگ ناگفته‌های زیادی دارد و آقای تاجیک، قلم و قدم شجاعانه‌ای برای انتشار خاطرات خود برداشته است.

علی کریمی‌مله با بیان اینکه تمام ملل دنیا که تجربه جنگ را پشت سر گذاشتند، شروع به ثبت خاطرات و حافظه تاریخی کردند، تصریح کرد: کشورهایی که هیچ‌کدام تاریخ ایران و تاریخ حوادث ایران را ندارند، خیابانی را به عنوان سند ملی برای حوادث تاریخی کشور خود دارند، اما ما گام‌های شایسته‌ای برای ثبت تاریخی دفاع مقدس، برنداشته‌ایم.

رزمنده غواص عملیات کربلای 4 و عملیات والفجر 8 لشکر 21 امام رضا (ع) ادامه داد: دفاع مقدس آن قدر برای دیروز، امروز و فردای ما مهم و سرنوشت‌ساز است که برای ثبت و ضبط این رخداد باید تلاش کنیم.

وی با بیان اینکه رزمندگان عملیات کربلای 4 و 5 و غواصان مظلوم هستند، افزود: کتاب «کمین در هور» به زبان ساده نوشته شده به گونه‌ای که افراد با سطح سواد مختلف، با این کتاب ارتباط برقرار می‌کنند.

کریمی‌مله با اشاره به اینکه دفاع مقدس، اسطوره‌ای قابل تعظیم است، ولی کتاب «کمین در هور» با اسطوره‌سازی کاذب، فاصله دارد، گفت: خیلی‌ها خاطرات جنگ را به گونه‌ای بیان می‌کنند که درک و قبول این خاطرات، مشکل است.

وی با بیان اینکه نویسنده به صراحت در چند جای کتاب عنوان کرده که گاهی در جبهه، ترسیده و توان پیشروی نداشته است، تصریح کرد: نفس این کار و بیان شفاف نویسنده، بسیار ارزشمند است.

*ترسیم خطوط قرمز ساختگی بعد از جنگ، پذیرفته شده نیست

در بخش دیگری از این نشست عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور مازندران با اشاره به اینکه نباید در جلسه رونمایی از کتاب، نقد کتاب هم صورت گیرد و اکنون نیش و نوش را هم‌زمان داریم، اظهار کرد: وقت زیادی برای شاهکارهای ادبی در جهان صرف شده است.

مهدی خادمی کولایی با بیان اینکه بسیاری از رمان‌های خوب از روی خاطرات مناسب نوشته شده است، افزود: خاطرات، موضوعات پنهان جنگ را بیان می‌کنند در حالی که خاطره‌نویسی هنوز در دانشگاه‌های ما به عنوان ژانر ادبی، جدی گرفته نشده است.

وی با اشاره به اینکه ما هم معتقدیم در زمان جنگ نباید شکست‌ها و ناکامی‌های جنگ بیان شود چراکه ممکن است روحیه دلاوری را تحت‌الشعاع قرار داده و دشمن را جسور کند، تصریح کرد: اما ترسیم خطوط قرمز ساختگی بعد از جنگ، پذیرفته شده نیست.

خادمی کولایی ادامه داد: بعضی‌ها فکر می‌کنند تولیت این حوزه را بر عهده دارند و هر چه به تصور آنها درست است باید منتشر شود. این مسئله از آسیب‌زا ترین مشکلاتی است که بر آثار ادبیات جنگ حاکم است.

این رزمنده سال های جنگ تصریح کرد: هنوز نوشتن از بسیاری از مسائل جنگ، تابو است. بیان شکست در عملیات را تابو و جزو خط قرمز جنگ می‌دانند، اما حداقل در جمع‌های خودمانی نباید این مسائل را سانسور کرد.

خادمی با نام بردن از منابع مکتوبی که به صورت کتاب و مقاله درب ژانر خاطره نویسی در ایران به چاپ رسیده، خاطرنشان کرد: صداقت در گفتار نویسنده از ویژگی‌های خاطره نویسی است.

*خاطرات با همه سادگی، ناگفته‌های جنگ را در خود دارد

دیگر پژوهشگر حاضر در این نشست اظهار کرد: «کمین در هور» از معدود کتاب‌هایی است که مخاطب، پیوسته به مطالعه این کتاب می‌پردازد تا کتاب را به پایان برساند.

زین‌العابدین درگاهی با بیان اینکه صداقت و سادگی نویسنده از ویژگی‌های کتاب «کمین در هور» است، ادامه داد: خاطرات با همه سادگی، ناگفته‌های جنگ را در خود دارد.

وی در ادامه به بیان ضعف های ویرایشی، دستوری و زبانی کتاب پرداخت و برای ویرایش چاپ دوم این کتاب اعلام آمادگی کرد.

*دست‌هایم بالا است

ناشر این کتاب هم در سخنانی اظهار کرد: در جامعه فعلی ما، بسیاری از رزمندگان رها شده‌اند.

محمدعلی موظف رستمی با تاکید بر اینکه کتاب «کمین در هور» در چاپ مجدد، بازنویسی می‌شود، افزود: همه انتقادات را می‌پذیرم و دست‌هایم بالا است.

مسئول انتشارات پرهیب تصریح کرد: چاپ کتاب هزینه‌های زیادی داشته و این هزینه‌ها بر دوش رزمنده‌ای است که پس از سال‌های جنگ، این خاطرات را نوشته است.

وی که خود از رزمندگان دفاع مقدس است با بیان اینکه مرکزحفظ آثار، ما را رها کرده است، افزود: تقاضا داریم کلاس‌های آموزشی خاطره‌نویسی برای رزمندگان دائر کنند.

* نیازمند کمک اعتباری هستیم

در بخش دیگری از این نشست جانشین مدیرکل حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس مازندران با بیان اینکه تاکنون حدود 10 هزار جلد کتاب درباره دفاع مقدس چاپ شده اما بسیاری از این کتاب‌ها مورد نقد و بررسی قرار نگرفته‌اند، گفت: فرماندهان جنگ باید در نقد و بررسی کتاب‌هایی که حاوی عملیاتی است که آنها حضور داشته‌اند، شرکت کرده و به نقد کتاب بپردازند.

سرهنگ علیرضا یدالله‌پور با اشاره به مشکلاتی که در ادبیات دفاع مقدس وجود دارد، خاطرنشان کرد: یک سری کتاب‌هایی منتشر شده که نویسنده کتاب، حضور فیزیکی در جبهه نداشته و در اثر نقل و انتقال‌ها آن کتاب را نوشته است.

وی با بیان اینکه در اداره کل حفظ آثار مازندران، تیم پژوهشی برای نشر کتاب‌های دفاع مقدس ایجاد کردیم و کتاب‌های خاطرات رزمندگان را منتشر می‌کنیم، ادامه داد: درباره نقش یگان‌های مختلف در جنگ هم کتاب‌هایی تدوین می‌کنیم.

این مسئول با اشاره به اینکه نیازمند کمک اعتباری هستیم و استانداری هم در این زمینه به ما کمک کرده است، تصریح کرد: یک سال و نیم از فعالیت تیم پژوهشی می‌گذرد و یکی از اهداف تدفین شهدای گمنام و ساخت یادمان این شهدا، تشکیل جلسه نقد و بررسی کتاب‌های دفاع مقدس در این اماکن است.

*شهیدان و رزمندگان عملیات کربلای 4 مظلوم ترین هستند

دیگر پژوهشگر مازندرانی و از رزمندگان بازمانده از عملیات کربلای 4 با اشاره به تقارن تشییع شهدای غواص عملیات کربلای 4 در مازندران، همچنین رونمایی کتاب «کمین در هور» به نویسندگی یکی از غواصان این عملیات گفت: همه ما در مقابل شهدا وظیفه ای سترگ داریم.

علی رمضانی با بیان این که شهیدان و رزمندگان عملیات کربلای 4 مظلوم ترین هستند، ادامه داد: پسندیده است که عملیات کربلای 4 با حضور فرماندهان جنگ بررسی شود.

این مدرس دانشگاه در ادامه یکی از سروده های خود را درباره تشییع غواصان شهید خواند.

*شتاب زدگی در کتاب محسوس است

احسان مهدیان در سخنانی با بیان اینکه ادبیات جنگ چون ماهیت ایدئولوژیک دارد می‌تواند به عنوان یک ژانر مستقل باشد، گفت: تاکنون به این مسئله پرداخته نشده، چون سطحی‌نگری، عادت ما است.

این شاعر با اشاره به اینکه افرادی که اطلاعاتی از ادبیات ندارند، آثار این حوزه را داوری و متولی‌گری می‌کنند، خاطرنشان کرد: ما وابستگی نوستالژیک به دفاع مقدس داریم. مگر چند بار یک کشور، هشت سال درگیر یک جنگ می‌شود؟

وی با بیان اینکه شتاب‌زدگی عامل خیلی مهمی در از بین رفتن امکانات کتاب «کمین در هور» است، افزود: تفاوت دفاع مقدس ما و دیگر جنگ‌های دنیا در این است که چون چند نسل با دفاع مقدس درگیر بودند حیات ما با این جنگ گره خورده است.

مهدیان از ناشر اثر خواست بازنگری کلی در این کتاب صورت دهد و چاپ دوم را با رفع اشکالات ویرایشی و فنی و بدون شتاب زدگی منتشر کند.

*بانک اهدا کنندگان اسناد شکل گرفت

همچنین معاون مرکز اسناد و کتابخانه ملی مازندران در این نشست با تشریح فعالیت‌های این مرکز اظهار کرد: بانک اهدا کنندگان اسناد را در این مرکز شکل دادیم و اسناد اهدا شده، شناسنامه ملی پیدا می‌کنند که این مسئله بر ارتقای هویت ملی مازندران می‌افزاید.

سلیمانی با بیان اینکه حوزه تاریخ شفاهی مرکز اسناد مازندران هم شکل گرفته است، گفت: تمامی اسناد مرتبط با مازندران را از سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، به استان انتقال دادیم و این کار، اقدام موثری برای فعالیت پژوهشگران است.

 


  • يکشنبه 19 مهر 1394-0:50

    در این جلسه فقط دو نفر به کتاب پرداختند بقیه از عملیات گفتند ضعف بزرگی بود
    مهدیان و درگاهی اشکالات کتاب را گفتند دکنر خادمی هم کمی اشاره داشت بقیه همه در باره عملیات سخنرانی نمودند رسم نقد کتاب و رونمایی چنین نمی باشد

    • مازندرانیپاسخ به این دیدگاه 0 1
      پنجشنبه 29 مرداد 1394-13:32

      سلام.دکتر رمضانی پاچی تواضع و صمیمیت از بارز ترین ویژگی های ایشان هست .در ضمن ایشان ریاست سابق دانشگاه فرهنگیان مازندران را عهده دار بودند.چندین جلد کتاب و...خدا قوت دکتر رمضانی پاچی.

      • سه شنبه 27 مرداد 1394-18:44

        باسلام.اقای دکتر رمضانی پاچی یکی از باسواد ترین اساتید دانشگاه هستند.

        • احسان مهدیانپاسخ به این دیدگاه 1 0
          دوشنبه 26 مرداد 1394-10:8

          سلام

          بنده از دکتر رمضانی پاجی جناب آقای علی صادقی و مرکز اسناد مازندران به خاطر تشکیل و اداره چنین جلساتی تشکر می کنم
          ادبیات دفاع مقدس تشنه تولید و نقد است
          شاید کتاب ارزشمند دوست بزرگوارم هور در کمین مقدمه ای باشد برای جدی تر گرفتن ژانر ادبیات دفاع مقدس .
          البته جادارد به خانم فلاحی دستمریزاد گفت که با حضور خود و انعکاس منصفانه جلسه نقدر مردمک را در جریان قرار داد

          • يکشنبه 25 مرداد 1394-21:23

            ادبيات داستاني تاثير گذار ترين عنصر فرهنگي و هنري و تجلي زيباترين احساسات بشري است . تاثير گذار ترين و ماندگارترين كتاب ها ، كتاب هاي مقدس مانند كتاب مقدس ، عهد قديم ، عهد جديد ، قرآن مجيد و... با قصه آميخته شده اند . مفاخر و مشاهير ادبيات كشورما چون مولوي و فردوسي و ديگران ، قالب داستان را براي بيان افكار و انديشه هاي جاودانه ي خود برگزيدند. به قول يكي از انديشمندان " داستان ، پاسخگوي بي پايان روح آدمي است . هنر و ادبيات داستاني در چنين زمانه اي از عشق سخن مي گويد و از تنهايي انسان و از بي معني بودن زندگي امروزي و یا جستجو گري براي معني و مفهوم جديد" . ناصر ايراني داستان نويس و منتقد ادبي معاصر چه زيبا گفت : " تنها راه بیرون شد از بن‏بستی که ادبیات جنگ در آن گیر کرده است این است که اولا قید فلج‏کننده سیاست را از دست‏ و پای آن ادبیات باز کنیم؛ و ثانیا خاک و هوای فرهنگی کشورمان‏ را نرم وآزادسازیم تا امکان زایایی و رشد و اعتلای هنر رمان در ایران پدیدآید.درخت تنها در خاک نرم و هوای آزاد خوب رشد می‏کند ، نه روی سنگ و زیر سقف کوتاه و تاریک ، اگر خاک و هوای‏ فرهنگی کشورمان را نرم وآزاد کنیم زمینه ي بسیار مساعدی از برای‏ پیدایش جنگلی از رمان‏های خوب و عالی فراهم می‏آوریم". بيش از دو دهه از اتمام دفاع مقدس ما و رشادت هاي شجاعانه و مخلصانه و عاشقانه و مظلومانه جوانان و مجاهدان اين سرزمين و آئين و دين مي گذرد ولي هنوز از سياست هاي محدوديت انديش و سخت گيرانه ي فرهنگي و هنري رهايي پيدا نكرديم . با اين تصدي گري هاي بيش از حد دولتي فرهنگي ، هنري و رسانه اي ، انتظار داريم كه آثار ادبي و هنري و داستاني فاخر و ماندگاري درخصوص جنگ خلق شود ؟ . گفتني هاي ناگفتنی فراوان هست . تجربه جهانی شگفت قرون وسطی که کلیسا را در برابر فکر و اندیشه قرار داد و نیز تجربه تلخ قرن بیستم که حکومت شوروی را به مصاف با نویسندگان و روشنفکران و هنرمندان کشاند پیش روی ماست . هیچ دولت و حکومتی از طرد و حذف نویسندگان و روشنفکران بهره ای نبرده است . با همه مضایقی که در برابر نویسندگان شوروی بوده است ببینید چه اتفاق شگرف و شگفتی افتاده است : رمان سه جلدی گذار از رنج ها نوشته ی الکسی تولستوی که به فارسی هم ترجمه شده است بدون شک ماندگارترین و زیباترین و خواندنی ترین رمانی است که پیروزی انقلاب اکتبر را به تصویر می کشد . این رمان چگونه خلق شده است . تولستوی پس از پیروزی انقلاب از کشور می گریزد . با تلاش و پیگیری لنین و برادرش ، تولستوی که ضد انقلاب اکتبر و معاند آن بود به کشور بر می گردد . ثمره این بازگشت خلق رمان سه جلدی گذار از رنج ها ست که 22 سال نگارش آن طول می کشد . و این است نتیجه شگفت و شگرف همراهی و همگامی و تعامل با نویسندگان و روشنفکران و هنرمندان بویژه آنانی که بر خلاف ما می اندیشند . ناامید نباشیم تا با تلاش های بیشتر و رنج های افزون تر ، شاهد رویش بیش از پیش فرهنگ گفت و گو ، مدارا ، کثرت پذیری ، احترام به حقوق و آزادی های دیگران بخصوص مخالفان و منتقدان و خالقان آفرینش های فرهنگی و هنری باشیم .

            • يکشنبه 25 مرداد 1394-17:24

              چه برنامه فرهنگی و خوبی. ای کاش در شهرما آمل هم از این برنامه ها بزارند.

              • فیس بوک مازندنومه2پاسخ به این دیدگاه 3 0
                يکشنبه 25 مرداد 1394-17:8

                واقعا ای کتاب این همه ایراد داشت؟!!

                • فیس بوک مازندنومه1پاسخ به این دیدگاه 1 1
                  يکشنبه 25 مرداد 1394-17:7

                  استاد کریمی.دلم برای صداش و کلاسش تنگ شده یه استاد بی نظیر که همیشه به یادم میمونه.

                  • کتابخوانپاسخ به این دیدگاه 1 0
                    يکشنبه 25 مرداد 1394-11:30

                    این گونه کارها بسیار عالیست و نشر خبر این جلسات هم زیباست. تشکر از شما که اگر نباشید کسی از خبرهای کتاب در فضای مجازی آگاهی نمی یابد. دست مریزاد

                    • يکشنبه 25 مرداد 1394-9:41

                      1- اگر چه خاطرات امور شخصی هستند، اما نوشتن و انتشار آن امری تخصصی است. به شکلی که خاطرات افرادی که وقت و امکانات (مثلا تخصص و توان نوشتن خاطره) را ندارند، توسط یک متخصص خاطره نویسی نوشته می شود. تا آنجا که برخی خاطرات به کتابهای پرفروش تبدیل می شود. آشکار است که علاوه بر نام و جایگاه شخص مورد نظر نظر عوامل دیگری در این امر دخلیند که از جمله سبک نوشتاری، بازاریابی و تبلیغات.
                      2- با این حال نوشتن و اتنتشار خاطرات شخصی جسارت و شهامت می خواهد.به خصوص اگر نویسنده از خودسانسوری امتناع کند. گویا این رزمنده چنین جسارتی را دارد که از ترس و دلهره خود صحبت می کند.
                      3- برخی از بزرگترین آثار ادبی جهان به طور مستقیم و غیر مستقیم از خاطرات و اسناد رسمی جنگ استفاده کردهاند. نمونه اش رمان "دن آرام" شولوخوف است. که علاوه بر خاطرات و تجربه شخصی خود در جنگ داخلی، از خاطرات و اسناد رسمی برای نوشتن رمان خود سود می برد. و کتابی می نویستد که حماسه قزاقهای دن نام می گیرد و البته جایزه ادبی را هم به شوروی می برد.
                      4- نتیجه اینکه اگر خواهان خلق حماسه ادبی در مورد جنگ - که البته خود حماسه ای بود- هستیم باید نوشتن و انتشار این گونه آثار را تشویق کنیم.


                      ©2013 APG.ir