مسائل ژئواكونومى درياى خزر
يادداشتي از:فريبرز احمدى دهكا
درياى خزر به عنوان بزرگ ترين درياچه جهان نامى آشنا براى بسيارى از مردم جهان است. اين دريا در طول تاريخ شاهد تحولات زيادى بوده است كه در حال حاضر مهمترين آن اكتشاف منابع انرژى در آن است كه به آن اهميت ژئوپلتيكى و ژئواكونومى داده است.
تاريخ مى گويد زمان نخستين حفارى هاى درياى خزر در دوران منتهى به جنگ جهانى دوم است كه از باكو آغاز گرديد و با شروع جنگ جهانى دوم و تهديدهاى آلمان نسبت به منطقه باكو، فعاليت هاى حفارى و اكتشافى در ساير نقاط شوروى بخصوص در حدفاصل رود ولگا تا كوههاى اورال آغاز شد.
اما مسأله حساس و بحث انگيز در مسائل درياى خزر بعد از فروپاشى اتحادجماهير شوروى بود كه با تشكيل كشورهاى تازه استقلال يافته بر تعداد بازيگران در درياى خزر افزوده است. با روند كنونى دنيا و نياز مبرم كشورهاى صنعتى به منابع انرژى، دوران جديدى را در منطقه پديد آورده است و از جمله مسائل سياسى كه منابع انرژى از جمله نفت و گاز در درياى خزر ايجاد كرده اند مالكيت چاه هاى نفت، چگونگى استفاده و بهره بردارى از آن و مديريت و راههاى انتقال اين منابع به بازارهاى جهانى است.
بدون ترديد نگرش هاى متفاوت كشورهاى حاشيه درياى خزر و عدم تدوين رژيم حقوقى درياى خزر، مسائل موجود را بسيار پيچيده تر ساخته است. به طور مثال نگاه رهبران روسيه به مسائل نفتى خزر جنبه صرف اقتصادى ندارد بلكه يك حالت سياسى و امنيتى دارد كه اين نگرش روسيه كه خواهان حضور نظامى در منطقه نيز است، نوعى حساسيت را در جمهورى هاى تازه استقلال يافته ايجاد ساخته است.
به اعتقاد كارشناسان چون مسأله انرژى در درياى خزر بر كل جهان تأثيرگذار است بدون ترديد رقباى فرامنطقه اى نيز خود را وارد بازى ساخته و ايفاى نقش مى كنند.
نقش ايران و تأثيرگذارى آن در درياى خزر با واقعيت هاى موجود مطابقت ندارد. آنچه كه مسلم است ايران داراى اهميت ژئوپلتيكى خاصى در منطقه است. ايران به دليل دارا بودن متغيرهاى ثابت و پايدار ژئوپلتيكى و ارتباط همزمان با درياى خزر و خليج فارس و همچنين اشتراكات فرهنگى، تاريخى و ظرفيت هاى بالاى اقتصادى و دسترسى به منابع انرژى كه اگر با مديريت صحيح و استراتژى مشخص همراه باشد، مهمترين و تأثيرگذارترين كشور حاشيه خزر به همراه روسيه خواهد بود، در واقع مى توان چنين بيان داشت كه با همگرايى و منطقه گرايى كه دراين منطقه لازم است مى توان رژيم حقوقى درياى خزر را بدون دخالت كشورهاى ديگر در داخل منطقه حل و فصل نمود. با برطرف ساختن اين مشكل مى توان گامى ديگر در پيشرفت و جذب سرمايه گذارى هاى خارجى برداشت.
بدون شك اگر مسأله رژيم حقوقى درياى خزر به همين صورت باقى بماند به نوعى تمام كشورهاى حاشيه درياى خزر متضرر خواهند بود زيرا جذب سرمايه گذارى هاى خارجى براى هر كشورى يك اصل است كه در سايه امنيت همه جانبه ميسر خواهد بود. اميد آن است كه با ديپلماسى مناسب على الخصوص از سوى ايران اين مسأله نيز به سرانجام مناسبى رسيده و با جذب سرمايه گذارى هاى خارجى و دست هاى پرتوان متخصصان داخلى گامى محكم تر در پيشرفت و توسعه برداشته و با ظرفيتى مضاف و با ضريب امنيتى بالاتر در منطقه به عنوان يك الگوى مناسب براى ساير كشورها باشيم.(iran-newspaper)
گزارش کنگره زبان‌شناسی اوراسیا 
نخستین نمایش فیلم مستند کارگردان مازندرانی در سینما حقیقت؛ 
دربارۀ استاد «فردوس مجیبی» 
نویسنده و پژوهشگر فرهنگ عامه مطرح کرد: 
