مازندنومه؛ سرویس فرهنگی و هنری، محمد عظیمی: نیما یوشیج فرزند آب و درخت و کوه است که در طول زندگی اش هیچگاه از یاد مازندران و زادگاه خود، یوش غافل نبود.

در اکثر سالهای زندگی اش بسان مردم شهرنشین آن دوره، تابستان را در روستای ییلاقی خود گذراند و در کنار روستائیان دهکده اش زندگی کرد.

میل به همکلامی با مردم عادی و گریز از خاندانش که به دنبال ثروت اندوزی و تفاخر بود موجب شد تا در دل روستائیان جای بگیرد و بی اعتنا به طعنه و تمسخر فامیل، همراه و همزبان مردم فرودست روستایی باشد. در کنار روستائیان و چوپانان می نشست و درخواست می کرد تا برایش آواز امیری و کتولی بخوانند.

با توجه به امکانات آن زمان از روستائیان عکس برمی داشت و در مجالس مختلف اهالی شرکت می کرد. در مراسم تعزیه ای که در ایام عاشورا برگزار می شد حضور داشت و به اشعار گویندگان توجه می نمود و در فرصت مقتضی اشعار را بررسی و اشکالات وزنی و محتوایی آن را رفع می کرد.

برخلاف آنکه می گویند نیما اشعار نو را تحت تاثیر شعر فرانسه سروده است باید گفت که خاستگاه ادبی او علاوه بر اشعاری که مادرش از نظامی می خواند، اشعار تبری و تعزیه بوده است و شعر معروف افسانه تحت تاثیر مجلس حضرت ابوالفضل (ع) سروده شده است.

براساس اسناد موجود در سال 1331 که متولی موقوفه مسجد لاله وی می شود برای ساخت مسجد هزار تومان از عواید جنسی و نقدی جمع آوری می کند و گویا سهمی از اسیاب روستا داشته است که برای تعمیر مسجددرنظر می گیرد.

یوش برای نیما خانه ای در انتهای زمین است و می گوید: «قريه اي كه من در آن مسكن دارم، جايي ست كه در آن متولد شده ام. طفوليّت خود را در آنجا به سر آورده ام. در دوردست ترين كوه هاي خلوت و در انتهاي درّه ي سراشيبي واقع شده است. اهالي آن عمرشان به چرانيدنِ گوسفند و به كارِ مزرعه مي گذرد. بندرت ديده مي شود يك نفر از اهل شهر از آنجا عبور كند، مگر اينكه راهش را گم كرده يا با كوه نشين ها بستگي و آشنايي داشته باشد. اين اشخاص، گردشگاه معيّن ندارند. يكديگر را فريب نمي دهند، زيرا منافع و كارِ آنها معلوم است. به ناموسِ همسايه دست درازي نمي كنند، براي اينكه نمي خواهند همسايه به ناموس آنها دست درازي كند. اين كاملاً زندگانيِ بدون ريا و بيرون از پرده است، يعني مفهوم كامل يك اخلاقِ صالحه.»
«يك تكه از اين كوه ها و درّه هاي قشنگ نيست كه ما در آن خاطره اي نداشته باشيم. مملو از خون و خيال ماست. كلمه ي وطن را من همه وقت، براي همين نقطه استعمال كرده ام، چه در شعر، چه در هر چه نوشته ام.»

زندگی در واژه های تبری و نقش کلمات بومی موجب می شود تا این کلمات را در میان اشعار فارسی اش جای دهد و بی توجه به هنجارهای معمول، بخشی از ظرفیت واژگان منطقه اش را به نمایش بگذارد. جالب اینکه بسیاری از واژگان تبری موجود در اشعار فارسی نیما در مجموعه اشعار روجا وجود ندارد و این تعمد موجب می شود تا در حرف های همسایه بنویسد که: «جستجو در كلمات دهاتي ها، اسم چيزها (درخت ها، گياه ها، حيوان ها) هر كدام نعمتي است. نترسيد از استعمالِ آنها. خيال نكنيد قواعدِ مسلَّمِ زبان، در زبان رسميِ پايتخت است. زورِ استعمال، اين قواعد را بوجود آورده است.»

نیما با ایجاد نگاه و تفکر نو در قالب شیوه ی بیان و زبان خود توانست ساختمان پوسیده ی شعر کلاسیک را منهدم سازد و اندیشه را  بی واسطه و زینت در شعور شعر جاری سازد.

متاسفانه شرایط تحمیل شده ی خانواده موجب شد تا در سالهایی که باید هرچه بیشتر به تبیین شعر نو بپردازد و ثمره ی زحماتش را ببیند به ناگهان از جهان رخت بربست و ناگفته های بسیاری را با خود بخاک سپرد. یاد و راهش گرامی باد