مازندنومه؛ سرویس اقتصادی، اشکان جهان آرای: بحث نمایشگاه بین‌المللی مازندران و شهر محل استقرار آن موضوعی تکراری است که طی سال‌های اخیر به اشکال مختلف به آن پرداخته شد. همشهری مازندران نیز در این سال‌ها نسبت به این موضوع بی‌تفاوت نماند تا زوایای پیدا و پنهان این موضوع برای مخاطبان روشن شود. دست‌کم طی سال جاری در روزنامه همشهری چندین بار به این موضوع به اشکال گوناگون پرداخته شد. این مسأله حتی به واسطه اهمیتش در روزنامه سراسری همشهری نیز بازتاب داشت.

 در آخرین گزارش منتشر شده که حدود 2 ماه پیش در اختیار مخاطبان قرار گرفت، از زبان مسئولان استانی تأکید شده بود که بر اساس قوانین سازمان توسعه تجارت ایران، هر استان فقط یک سایت نمایشگاه بین‌المللی می‌تواند داشته باشد و با توجه به ایجاد این فضا در قائمشهر، دیگر امکان این‌که فضای نمایشگاهی دیگری با عنوان بین‌المللی در مازندران ایجاد شود وجود ندارد.

اما با وجود این تأکیدات، مسئولان ساری همچنان به دنبال راهی برای ایجاد نمایشگاه بین‌المللی در مرکز مازندران هستند و توجیه‌شان هم این است که ساری تنها مرکز استان بدون فضای نمایشگاهی بین‌المللی است. فرماندار ساری در جلسه بررسی روند ساخت مرکز نمایشگاه و همایش‌های بین‌المللی مازندران که در محل این پروژه برگزار شد، اظهار کرد: سرمایه‌گذار موفق این پروژه ثابت کرده که توان انجام کارهای بزرگ را دارد و این مسأله، ما را دلگرم می‌کند. سرمایه‌گذار پروژه با مانعی مواجه نیست و دستگاه اجرایی راغب است این پروژه هر چه زودتر به سرانجام برسد. در شرایط کنونی کشور باید برای سرمایه‌گذار فرش قرمز پهن کرد و امنیت سرمایه‌گذاری را مد نظر داشت.

«احمد حسین‌زادگان» با اشاره به مناسب بودن محل ساخت نمایشگاه در ساری، افزود: از 10 سال قبل که این پروژه را کلنگ‌زنی کردیم اتفاق شاخصی در روند اجرایی این پروژه رخ نداد که این طولانی شدن روند اجرای پروژه آسیب‌زاست. این مکان هم به لحاظ مکانی و هم به دلیل داشتن اتوبان چهار بانده، جاده ترانزیتی، نزدیک بودن به فرودگاه و چند شهرستان موقعیت مناسبی برای فضای نمایشگاهی دارد.

وی با بیان این‌که این پروژه پس از 2 بار کلنگ‌زنی به سرانجام نرسید، اظهار کرد: 10 سال پیش، این پروژه را کلنگ‌زنی کرده و تحویل دادم و اکنون دوباره به همان شکل تحویل گرفتم. تاخیر در اجرایی شدن این پروژه، توهین به مردم است.

نماینده عالی دولت در مرکز استان خاطرنشان کرد: تاکید بر این است که پروژه نمایشگاه در فاز نخست اجرایی شود و مرکز همایش‌ها در فاز بعدی قرار گیرد. این پروژه می‌تواند آبروی استان و مرکز استان باشد. ساری تنها مرکز استان است که  مرکز نمایشگاه بین‌المللی ندارد و فرصت تعاملات اقتصادی داخلی و خارجی را از دست می‌دهیم.

تاکید حسین‌‌زادگان بر اجرای این پروژه قطعاً به خاطر اهمیتی است که برای مرکز استان قائل است. اما در این بین با توجه به گفت‌های مسئولان سازمان صنعت، معدن و تجارت مازندران و مشاهدات عینی از نمایشگاه بین‌المللی مازندران در قائمشهر، یک جای کار می‌لنگد.

در حالی‌که برخی از طرفداران ایجاد سایت نمایشگاه بین‌المللی در ساری معتقدند سازمان صنعت، معدن و تجارت باید پاسخگوی ساخته نشدن این مکان در مرکز استان باشد، نگاه این سازمان دست‌کم به استناد حرف‌های مسئولانش متفاوت است. آن‌ها بر این عقیده‌اند که تعداد نمایشگاه بین‌المللی طبق قانون باید در استان در عدد یک باقی بماند تا مازندران مانند سایر استان‌ها از قانون مربوطه تبعیت کند.

شاید دلیل بروز این شائبه در بین برخی هواداران ساخت نمایشگاه بین‌المللی در ساری همین التزام به قانون سازمان صنعت، معدن و تجارت باشد. بعید نیست که همین موضوع سبب بروز اختلافاتی بین مسئولان شهرستانی ساری و مدیران استانی مرتبط با این پرونده شود. تا جایی که برخی شنیده‌ها و مشاهدات حاکی از آن است که مدیرکل صنعت، معدن و تجارت در جلساتی که به همین منظور در فرمانداری ساری برگزار می شود، حضور نمی‌یابد. البته این حضور نیافتن ممکن است دلایل دیگری مانند تداخل نشست‌ها داشته باشد. اما کنار هم قرار دادن این قطعات چنین نتیجه‌ای را هم عاید ذهن پرسشگر خواهد کرد.

گفته‌های معاون بازرگانی سازمان صنعت، معدن و تجارت در این باره نشان می‌دهد که این سازمان حتی اگر بخواهد هم نمی‌تواند تصمیمی بر خلاف آن‌چه قانون وضع کرده و به تصویب هیات وزیران هم رسیده اتخاذ کند. « نمایشگاه بین‌المللی مازندران فقط در قائمشهر قرار دارد و هیچ شهر دیگری نمی‌تواند چنین فضایی با این عنوان داشته باشد.» این جمله‌ها بخشی از حرف‌های معاون بازرگانی سازمان صنعت، معدن و تجارت مازندران است. «ابراهیم یعقوبی»  در گفت‌وگو با ما بر تخصصی بودن سایر نمایشگاه‌های استان تأکید کرد و گفت که این نمایشگاه‌ها نمی‌توانند عنوان بین‌المللی داشته باشند.

وی خاطرنشان کرد: اخیراً با دستور وزیر محترم قرار شد فراخوانی را منتشر کنیم که اگر سرمایه‌گذاری آمادگی ایجاد سایت نمایشگاه تخصصی داخلی در ساری را داشت مجوز ایجاد یک سایت در این شهر صادر شود. ما در آمل و بابل هم سایت موقت نمایشگاه داخلی داریم که مربوط به بخش خصوصی است.

 این مسئول افزود: برای ایجاد فضای نمایشگاهی بین‌المللی در سایر شهرها دلیلی وجود ندارد. زیرا دولت بین سال‌های 74 تا 78، 350 میلیون تومان برای ایجاد فضای نمایشگاهی کنونی استان در قائمشهر هزینه کرد. اگرچه در برخی محافل اظهارنظرهایی مبنی بر صدور مجوز نمایشگاه برای ساری به گوش می‌رسد. اما در صورت صدور مجوز و ساخت فضای نمایشگاهی، نمایشگاه‌های برگزار شده در شهرهای دیگر عنوان نمایشگاه تخصصی دارند و نمی‌توانند با عنوان بین‌المللی برگزار شوند.

با این حال اگر بخواهیم از اظهارنظرهای معاون بازرگانی سازمان صنعت، معدن و تجارت مازندران هم عبور کنیم، از تأکیدات برخی مسئولان شهرستان ساری به ویژه فرماندار چند پرسش مطرح می‌شود که باید پاسخ داده شود. نخست این‌که چرا این همه تأکید بر ساخت فضایی با عنوان نمایشگاه بین‌المللی در ساری و به فاصله 30 کیلومتر با محل کنونی نمایشگاه‌های بین‌المللی مازندران وجود دارد؟ در حالی‌که طی این مسیر با توجه به مناسب بودن راه دسترسی و کوتاه بودن آن اصلاً دشوار نیست. پرسش دیگر این‌که تکلیف هزینه‌هایی که طی نزدیک به 2 دهه در محل دائمی نمایشگاه‌های بین‌المللی مازندران شد چیست؟ میلیاردها تومان اعتبار صرف این فضا شد و تا کنون صدها نمایشگاه داخلی و خارجی در این فضا برپا شد. حال چگونه می‌توان تمام این هزینه‌ها و پیشینه را نادیده گرفت؟

 مسأله دیگر چگونگی هماهنگی برگزاری نمایشگاه‌ها در 2 شهر همسایه است. اگر ساخت نمایشگاه بین‌المللی در ساری با توافق همه مسئولان اتفاق بیفتد، 2 راه پیش روی مسئولان وجود دارد. یکی این‌که نمایشگاه بین‌المللی استان واقع در قائمشهر تعطیل شود که در این زمینه پاسخ به پرسش پیشین مطرح است و دوم این‌که در صورت  توافق برای فعالیت هم‌زمان، 2 سایت نمایشگاهی بین‌المللی چگونه می‌توانند در کنار هم فعالیت کنند؟ بماند که این موضوع در کل امری خلاف قانون است و در صورت اجرا، مازندران تنها استان با 2 نمایشگاه بین‌المللی خواهد بود.

یک نکته قابل توجه دیگر هم در این مسأله وجود دارد. آن هم تأکید فرماندار ساری بر حمایت از سرمایه‌گذار در استان است. این نگاه اقتصادی حسین‌زادگان قابل قدردانی است. اما پشت این نگاه یک ابهام وجود دارد. آن هم این‌که سرمایه‌گذار کنونی نمایشگاه بین‌المللی مازندران در قائمشهر با این اقدام مسئولان در ساری چگونه حمایت می‌شود؟ قطعاً این موضوع آسیبی است که بر پیکره سرمایه‌گذاری در مازندران وارد خواهد شد.

قطعاً ساری به‌عنوان پیشانی استان به فضایی مناسب برای برگزاری همایش‌های بین‌المللی نیاز دارد. اما تعریف محل همایش با نمایشگاه تفاوت فاحشی دارد. از سوی دیگر طی چند ماه اخیر اتفاقاتی برای نمایشگاه بین‌المللی مازندران افتاد که خبر از بیشتر دیده شدن این نمایشگاه به عنوان سایت دائمی استان می‌دهند. مانند وعده مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی مازندران مبنی بر برگزاری نمایشگاه کتاب سال آتی در محل دائمش نمایشگاه‌های مازندران واقع در قائمشهر یا ثبت نمایشگاه توانمندی‌های خانواده‌های روستایی از سوی اداره کل امور بانوان و خانواده استانداری در تقویم این نمایشگاه.

 نکته پایانی این نوشتار اما یک موضوع مورد تأکید همیشگی خودِ مسئولان است. اگر مازندران پیکره‌ای واحد در نظر مسئولان است و از آن به عنوان یک کلانشهر یاد می‌شود و تلاش‌ها بر این است که اختلاف‌های بین شهری روز به روز کمرنگ‌تر شود، پس چه اهمیتی دارد که یک عنوان یا فضا با میلیاردها ریال زیان از شهری به شهر دیگر تغییر مکان دهد؟ این ابهامات نتیجه رفتارهای متناقض و ناهماهنگ بین مسئولان است.

*این مطلب امروز در روزنامه همشهری مازندران منتشر شد.