مازندنومه؛ سرویس فرهنگی و هنری، اشکان جهان آرای: فرداشب سالن اریکه آریایی شهر آمل محل اجرای یک کنسرت موسیقی مازندرانی با اجرای گوره موسیقی «چکاوک» است. این گروه با سرپرستی «مرتضی نیکزاد لاریجانی» و خوانندگی «نورالله علیزاده» و «ابوالحسن خوشرو» از ساعت 20 برگزار می‌شود.

«فاضل میری»(نی و لَلِه‌وا)، «علی‌اکبر رضایی«(سنتور)، «جواد اسدپور»(کمانچه)، «تورنگ سلیمانی»و «جواد سلیمانی»(کوبه‌ای)، «قاسم یزدانخواه»(کمانچه آلتو)، «حمید حیدری»(عود) و «میلاد ولیزاده»(تنبک) به همراه «مرتضی نیکزاد لاریجانی» که نوازندگی تار گروه را به عهده دارد قرار است در این کنسرت قطعاتی از موسیقی مازندران را اجرا کنند.

«فاضل میری» که نوازندگی نی این کنسرت را به عهده دارد، پنجشنبه گذشته نیز در قالب کنسرت گروه موسیقی مدرسان آموزشگاه موسیقی «آوا»ی شهر جویبار که با خوانندگی «رامین اعتمادزاده» برگزار شد، روی صحنه رفت.

او پیش از این و در آخرین روز سال گذشته برای اجرا در جشنواره توسعه گردشگری روستایی «ریکنده» قائم شهر نیز گروهی را با خوانندگی استاد «نورالله علیزاده» تشکیل داد و روی صحنه رفت. همشهری با این هنرمند 26 ساله قائمشهری که رتبه نخست بخش نی نوازی هفتمین جشنواره موسیقی جوان را نیز کسب کرد، درباره اجرای فرداشب و فعالیت‌های موسیقایی او گفت‌وگو کرد که در ادامه می‌خوانید:

آقای میری، کنسرت فردا شب با اجرای چه قطعاتی برگزار می‌شود؟

قرار است در این کنسرت یک سری منظومه‌ها را با خوانندگی اساتید علیزاده و خوشرو اجرا کنیم. منظومه‌هایی که هنوز برای بسیاری از مردم مازندران ناشناخته هستند، اما در موسیقی استان ما ثبت شده‌اند. البته این اجرا یک تفاوت با سایر اجراها دارد. زیرا قرار است پیش از هر قطعه، خواننده درباره ریشه‌های پیدایش آن قطعه یا ویژگی‌های موسیقایی آن توضیحاتی بدهد. به عبارتی یک اجرای پژوهشی به حساب می‌آید. به این شکل که خوانند‌ه‌ها نوبت به نوبت و یکی در میان قطعات خود را اجرا می‌کنند و پیش از آن توضیحات لازم را می‌دهند. «اکبرپهلوون»، «قمر»، «ویشه»، «رشید خان» و «شیرین جان» توسط استاد خوشرو اجرا می‌شوند. «کرچال»، «ای یار زیبا»، «طالب طالبا» و قطعه «نماشسرا» از ساخته‌های استاد زنده‌یاد «احمد محسن‌پور» توسط استاد علیزاده قرار است اجرا شود.

چرا تصمیم گرفته شد اجرای قطعات همراه با توضیح باشد؟

چون مردم شناخت کمی با برخی آهنگ‌های مازندرانی دارند. این‌که مخاطب با پیشینه یک قطعه آشنا شود باعث خواهد شد که درک بهتری از فضای موسیقایی و روایی آن قطعه داشته باشد. البته چند قطعه هستند که سوزه خاصی ندارند. اما قطعات سوژه‌دار مانند «رشید خان» یا «طالب طالبا» توضیح داده می‌شود. البته توضیحات کوتاهی هم در بروشور کنسرت آمده است.
 گروه چه مدت برای این اجرا تمرین کرد؟

گروه «چکاوک» به سرپرستی آقای «مرتضی نیکزاد» تا کنون برنامه‌های متعددی اجرا کرده است. اما برای این برنامه حدود 3 ماه است که تمرینات فشرده‌ای داریم. قرار بود اجرای گروه خرداد ماه باشد. اما به خاطر یک سری از مسائل اجرا به اردیبهشت کشیده شد. همین جایه‌جایی زمان باعث شد تمرینات گروه فشرده‌تر باشد.

شما پیش از این خودتان یک گروه موسیقی محلی تشکیل دادید. فعالیت آن گروه به کجا رسید؟

بله. آن گروه را برای اجرا در جشن روز ریکنده تشکیل دادم که خوشبختانه با حضور استاد علیزاده اجرای خوبی هم داشت. اما فعالیت گروهی موسیقی خودم را قرار است با تشکیل 2 گروه ثابت دیگر ادامه دهم. یک گروه موسیقی سنتی ایرانی و یک گروه موسیقی بومی به خوانندگی «پرویز سیاهدشتی» قرار است تشکیل دهم. برنامه‌ام این است که تا پایان سال با این 2 گروه بتوانم دست‌کم یک اجرا نیز داشته باشم.

غیر از اجرای کنسرت فعالیت استودیویی نیز دارید؟

در آلبوم «تیناری» ساز زدم. همراه با «رضا احمدی» یک آلبوم دو نوازی نی و پیانو هم در دست تولید است که در آینده عرضه می‌شود. تقریبا کار جدیدی در موسیقی مازندرانی است. اکنون در حال نوشتن قطعات و چیدمان سازها هستیم. پس از این مرحله ضبط را آغاز می‌کنیم و احتمالا تا پایان سال جاری به بازار موسیقی عرضه می‌شود.

در این آلبوم قطعات آشنای موسیقی مازندران را قرار است اجرا کنید یا آهنگسازی انجام شد؟

بخشی از کار بازسازی قطعات است. قسمتی دیگر هم قطعات ساخته شده را خواهیم داشت. اما در بازسازی سراغ قطعاتی رفتیم که یا تاکنون اجرا نشده یا خیلی کم اجرا شد. بنابراین ملودی‌ها برای عمده مازندرانی‌ها تازگی خواهد داشت. ضمن این که تنظیم و فضاسازی متفاوتی در این آلبوم وجود خواهد داشت. در بازسازی قطعاتی تقریبا فراموش شده از «نظام شکارچیان» را انتخاب کردیم. بدون این‌که ساختار ملودی تغییر کند، تنظیم متفاوتی برای کار در نظر گرفته می‌شود. تمام هدف از انتشار این آلبوم ایجاد یک تصویر تازه از موسیقی مازندران و حفظ داشته‌های قدیمی و در حال فراموشی موسیقی منطقه است. ضمن این‌که خودم علاقه دارم همراه با نوازندگی وارد عرصه پژوهش هم بشوم. به نظرم یک هنرمند زمانی کامل‌تر می‌شود که در کنار نوازندگی پا به عرصه پژوهش هم بگذارد تا شعور و درک موسیقایی بیشتری پیدا کند.

برخی معتقدند که موسیقی مازندران گستردگی موسیقی‌های سایر نواحی مانند کردستان یا لرستان و خراسان را ندارد. با نگاه به این دیدگاه فکر می‌کنید این کارهای پژوهشی در موسیقی مازندران چقدر می‌تواند ادامه داشته باشد؟

اتفاقاً به نظر من موسیقی مازندران خیلی غنی است. به ویژه موسیقی مناطق مرکزی و شرقی مازندران که بسیار پرتنش هستند و از موسیقی خراسان اثرپذیری دارند. در ضمن این هنرِ خود هنرمندان است که به غنای موسیقی بیفزایند و دامنه آن را گسترش دهند. به نظرم امروز بسیاری از هنرمندان هم‌نسل من علاقه‌ای به کار در موسیقی محلی و پژوهش آن ندارند. چون کار دشواری است. نواختن موسیقی محلی مهارت می‌خواهد. این‌طور نیست که حتماً یک نوازنده موسیقی اصیل ایرانی بتواند مویسقی محلی اجرا کند. شاید به هم ربط داشته باشند، اما یکی نیستند. موسیقی محلی مانند حرف زدن مردم مناطق مختلف دارای لهجه است. نباید با لهجه موسیقی سنتی، موسیقی محلی کار کرد. اگر با این نگاه حرکت کنیم خواهیم دید که موسیقی محلی خیلی جا برای کار دارد.

برای همین است که علاوه بر نی سراغ سازهای محلی هم رفتید؟

بله. ساز اصلی من نی است. اما پس از مدتی که نی را نزد آقای «علی والِهی» و استاد «مهدی ابراهیمی» گذراندم احساس کردم باید موسیقی بومی خودمان را نیز بشناسم. برای همین «لَلِه‌وا» را انتخاب کردم و نزد استاد خوشور رفتم تا موسیقی بومی و نواختن این ساز بومی را هم بیاموزم. همچنین «دوتار» را برای این‌که بتوانم قطعات را بهتر بشناسم و اجرا کنم یاد گرفتم. البته در سازهای بادی «سرنا»، «قرنه» و «نی‌انبان» هم می‌نوازم. اتفاقاً قصد دارم در دوره بعدی جشنواره موسیقی جوان با ساز دوتار شرکت کنم.

سخن پایانی...

از خانواده‌ام که همراه و پشتیبان خوبی برای من هستند، سپاسگزارم. همچنین از استادانی که موسیقی را نزد آن‌ها فرا گرفتم. امیدوارم کارهایی که در موسیقی مازندران قرار است انجام دهیم گام تازه‌ای در فرهنگ و هنر این استان باشد.