مازندنومه؛ سرویس سیاسی، ابوذر دلاور، دانش آموخته کارشناسی ارشد علوم سیاسی دانشگاه شهید بهشتی: دانشمند برجسته جامعه شناسی ایران، پروفسور فرامرز رفیع پور معتقد است ارزش های اجتماعی ـ سیاسی رایج در تهران در طی دوره زمانی حدود پنج سال به شهرهای کوچک در ایران، منتقل می شود.

 براین مبنا به نظر می رسد فضای انتخابات مجلس دهم در نور و محمودآباد، متاثر از ارزش هایی بود که از گفتمان اعتدال همانند آب روان به سراسر ایران جاری شد. ارزش هایی چون عقلانیت، تعامل، انسجام و پرهیز از تقابل و تنش و هیجان در عرصه سیاستمداری، ملاک و شاقول بیشتر رای دهندگان برای انتخاب نماینده مجلس شد.

 اگر بخواهیم به انتخابات اخیر، از زاویه نظریه "مدل های فضایی" در علم سیاست نگاه کنیم، در حوزه نور ومحمودآباد، دکتر علی اسماعیلی با شخصیت فکری و سیاسی معتدل خود، در نزدیکترین فضا با ذهن و ارزش های رای دهندگان قرار گرفت.

بررسی گرایش سیاسی منتخبان مجلس دهم شورای اسلامی نشان می دهد که افکارعمومی در سطح ملی و در استان مازندران وبالاخص در شهرستان های نور و محمودآباد به کانونی تحت عنوان "اعتدال گرایی" رسیده است.

صاحب نظران سیاسی معتقدند اعتدال‌گرايي در عقلانیت ریشه دارد. مهمترين وجه آن تقابل با افراط و تفریط است. انسانيت و ديانت و برتري انسان در گرو عقل و قوه فكري او است. هيچ نعمتي بالاتر از عقل انسان نيست. اعتدال‌گرايي نتيجه به كارگيري گسترده فكر براي مديريت زندگي است.

 اهمیت فکر و عقلانیت در حوزه سیاست ارتباط مستقیم با سطح قدرت و شوکت یک کشور دارد. در عموم كشورها، عامه مردم در جهاي از احساس و هيجان را با خود حمل مي‌كنند. فاجعه آنجاست كه نخبگان فكري و نخبگان تصميم‌گير در كشوري گرفتار هيجان، مزاج، بي‌دقتي و روزمرگي شوند. پوپوليسم و بي‌تخصصي و لشکر كار چاق كنان در مديريت، بزرگترين دشمنان عقلانيت هستند.

در جهان امروز، سطح عقلانيت سياستمداران يك كشور، سطح منزلت آن‌ها را تعيين مي‌كند. قدرت در دنياي امروز در ارقام و توازن ورفاه وامنیت شهروندان است.

دکتر محمود سریع القلم معتقد است عامه مردم ايران در انتخابات مختلف از سال 1368 به بعد، سه تمايل از خود نشان داده اند: بهبود معيشت، آرامش اجتماعي و تعامل بين‌المللي. اين سه عنصر ناظر به مسائل عيني و واقعي مردم است.

 به نظر می رسد مردم مباحث انتزاعي را كنار زده اند و به تمايلات ملموس كه زندگي آن‌ها را تحت‌الشعاع قرار می دهد، رأي می دهند.

حوزه سياست، دولت و حكومت، دايره مسائل واقعي است كه يك كشور و جامعه با آن‌ها سر و كار دارد. اعتدال فکری و سیاسی در عرصه سیاستمداری با زحمت به دست مي‌آيد زيرا احاطه عقل بر نفس، فكر بر هيجان، منطق بر مزاج، مطالعه بر غريزه و دقت بر پرگويي مسیری سخت و دشوار است. مجموعه تصمیمات و اقدامات یک سیاستمدار باید براي بهبود وضع زندگي مردم باشد. بنابراين، براي تأمين حقوق شهروندان لازم است یک نماینده مجلس با آگاهي كمي و كيفي از مسائل، در پي حل و فصل آن‌ها برآيد.

اگر بخواهیم به تحولات سیاسی ـ اجتماعی و بالاخص به انتخابات مجلس نورو محمودآباد بعد از انقلاب اسلامی تا امروز از منظر خطی و تاریخی و فرایندی نگاه کنیم، به نظر می رسد درمسیر منطقی وصحیح تاریخی قرار گرفته ایم.

تحلیل گفتمانی تحولات سیاسی مربوط به انتخابات و نمایندگان مجلس نور و محمودآباد بعد از انقلاب اسلامی نشان از حرکت و جابجایی به سمت "گفتمان سوم" دارد. افکار عمومی با عبوراز گفتمانی که آقای ناطق نوری نماینده آن بود به آقای عبدالوحید فیاضی رسیدند. امروز هم با گذار از گفتمانی که آقای فیاضی نماینده آن بود، وارد گفتمان سومی بنام "اعتدال" شده اند. نماینده این گفتمان جدید علی اسماعیلی است.

مرکز ثقل گفتمان جدید "میانه روی با بن مایه تعاملگرایی" است. به نظر می رسد این گفتمان به دنبال درس گرفتن از تجربیات تاریخی شهرستان های نور و محمودآباد و جذب نقاط قوت و زدودن ویژگیهای منفی گذشته در عرصه های فکری وسیاسی ومدیریتی باشد.

توسعه و رشد نیازمند یک بستر تعاملی میان نخبگان فکری ـ سیاسی و اقشارمختلف جامعه است .انسجام فکری و اجماع بر سر هدف در یک چارچوب عقلایی و قاعده مند پایه حرکت به سمت توسعه است. بر این مبنا دکتر علی اسماعیلی به درستی پایه و اساس کار خود را بر"تعامل" استوار کرده است.

 تعامل با نمایندگان سابق مجلس نور و محمودآباد و بهره گیری از همه ظرفیتها و شخصیت های ملی و فراملی یک سیاست عقلانی است. به نظر می رسد نماینده گفتمان جدید توانایی و ظرفیت ایجاد یک ائتلاف بزرگ از نخبگان فکری و سیاسی را داشته باشد. ائتلافی که بتواند همه را در سطح شهرستان های نور و محمودآباد، متوجه "آینده" و "تحقق افق ها" کند.

 نداشتن تعامل، قهر و حذف شخصیت ها هنر نیست. هوش و هنر سیاسی در این است که بتوانیم با بهره گیری از همه پتانسیل و ظرفیت ها، بالاخص درتعامل سازنده با شخصیت های ملی شهرمان که در مجموعه دولت و حکومت دارای اعتبار هستند، جهت اخذ امتیاز یا چانه زنی سیاسی برای توسعه وعمران شهر و روستای مان بهره مند شویم.

واقع گرایی و عقل سیاسی ایجاب می کند تا بر مبنای حس و غریزه عمل نکنیم. تقابل و حذف دیگر گفتمان ها وشخصیت ها کار سختی نیست. ساختن، اجماع، انسجام، تعامل، اقناع و تحمل مفاهیمی است که با عقلانیت پیوند خورده و مسیر درست زندگی بشریت را مشخص کرده است.

منافع مردم و شهرمان ایجاب می کند تا نماینده منتخب در تعامل مستمر با تمام گروه ها وشخصیت های سیاسی تاثیرگذار و تجمیع همه ظرفیت ها باشد. افکار عمومی در شهرستان های نور ومحمودآباد از نماینده منتخب در گفتمان جدید انتظار دارند تا در عرصه فکری و سیاسی در یک چارچوب عقلانی حرکت کند و موارد زیر را به عنوان مبانی کار خود در نظر داشته باشد:

1) حذف فرهنگ نوچه پروری وکارچاق کنی؛

همیشه و در همه جا لشکری از کارچاق کنان سیاسی مترصد نفوذ بر سیاستمداران بوده اند. اولویت دادن به منطقه به جاي افراد وگروه‌ها دراذهان عمومی بسیارمهم است. یكی از روش‌های شناخت یك سیاستمدار و سنجش ظرفیت‌های او، دقت در اطرافیان اوست. اگر برنامه ها و اقدامات يك نماینده براي انعکاس تقاضاها و خواست های مردم سوق پيدا كند، افراد و گروه‌ها عموماً بهره‌مند مي‌شوند. هر‌قدر به گذشته بر مي‌گرديم ساختارها در خدمت منافع فرد بوده ولي پيچيدگي زندگي امروز، افراد را در ساختارها به كار مي‌گيرد و از اين رو، رقابت و كارآمدي معنا پيدا مي‌كند.

2) خروج از هيجان وتندروی های سیاسی و فکری و ورود به فكر و برنامه؛

هيجان و لذت ناشي از نمايش و تبليغات، جايگزين مديريت آرام و اتاق‌ فكرهای عقلانی شود. اعتدال‌گرايي انعكاس فكر و برنامه است. رفتارهایی که ريشه در احساس، هيجان، كينه و مزاج دارد با لحاظ منافع مردم ومنطقه کنار گذاشته شود. هيجاني نبودن، مزاجي نبودن، في البداهه نبودن، واكنشي نبودن و صرفاً با زبان مسائل را حل نكردن از مختصات اعتدال‌گرايي است.

3) تـوازن ميان مقدورات و اهداف؛

چه در سطح فردي و چه در سطح سازماني و ملي، وظيفه اصلي مديريت فكر اين است كه خارج از مقدورات، هدف غيرقابل حصول براي خود تعيين نكند. اين يك موضوع عقلي است.تناسب ميان طراحي اهداف با مقدورات باعث مي‌شود تا از امكانات موجود نهايت بهره‌برداري صورت پذيرفته و اصل بر كارآمدي و بهينه‌سازي باشد. بنابراين، هدف‌گذاري نيازمند شناخت اوليه از امكانات است تا در عمل، طرح‌ها به بيراهه نروند و يأس و نااميدي رخ ندهد. عقل و فكر و محاسبه نيز در اين بخش جايگزين هيجان، احساس، غريزه و مزاج مي‌شود.

4) اولـويت كارآمدي، دانش و‌شايسته‌سالاري؛

ساختار اعتدال‌گرا تابع تواناترين، فكورترين و کارآمدترین افراد جامعه است. دانش و شايسته‌سالاري باید در کانون توجه نماینده منتخب باشد. نمي‌توان بر‌خلاف قواعد خلقت عمل كرد. هر كه توانايي و همت بيشتري دارد، فراتر از ديگران دستاورد خواهد داشت. در اعتدال‌گرايي و در نتيجه عقلانيت، توانايي و مهارت افراد معنا پیدا می کند. در مجموعه مدیریتی شهرستان باید از مدیران کارآمد،متخصص و معتدل بهره گرفت و آنها را مورد حمایت قرار داد.

نتیجه گیری

سنت و خصلت تو در توی خشونت، حذف، تندروی، تضاد و عدم تعامل هيچگاه نتوانست بستری برای رشد و توسعه در تاریخ ایران ایجاد کند. هنر سياست امروز اين است كه در ميدان‌هاي جاذبه، با رقبا و منتقدين صلح كرد. دافعه، هنر نمي‌خواهد زيرا عين غريزه است. به نظر می رسد هم در سطح ملی و هم در سطح شهرستان های نور و محمودآباد، رویکرد اعتدالی بهترین و کارآمدترین رویکرد سیاسی در مسیر رشد و توسعه باشد.


 نزاع های فلسفی ـ سیاسی در میان مجموعه مدیریتی شهرستان، تنها به محرومیت هر چه بیشتر منطقه ما منجر خواهد شد."تعامل" و هماهنگی میان نمایندگان قوای سه گانه در منطقه و اجماع بر حل و فصل مشکلات زیرساختی، امری بسیار مهم برای خروج از وضعیت فعلی است.

 امید است نماینده منتخب مردم، دکتر علی اسماعیلی با گفتمان سومی که مبتنی بر عقلانیت و تعامل است، بتواند با ایجاد فضای تعاملی در مجموعه مدیریتی شهرستان و بهره گیری از همه ظرفیت ها بستری برای رشد و توسعه شهرها و روستا های مان ایجاد کند.

دکتر محمود سریع القلم یکی از سی ویژگی سیاستمدار را چنین بر می شمرد: "حداقل دو کار مهم عمرانی و دو چرخش بزرگ فکری که به نفع زندگی مردم باشد، از خود به جا گذارد."