بعضی از کارشناسان بخش بودجه و اقتصاد معتقدند که لایحه بودجه از سوی دولت بسیار خوشبینانه تنظیم شده است. با عنایت به اینکه بودجه برنامه سالانه دولت است و نقش و اثرات آن در اقتصاد و معیشت کشور و مردم غیر قابل انکار ؛ لازم دیدم که نگاهی اجمالی به بعضی از شاخص های کلان اقتصادی و اجتماعی بيندازم.

 1. همه می دانند که مهم ترین منبع تامین منابع بودجه سالانه " نفت "است. بر اساس آن چه که تاکنون اتفاق افتاده است ؛ یعنی در سال جاری ( سال 85 ) قیمت هر بشکه نفت به رقمی معادل 50 دلار محاسبه ( هزینه ) می رسد.

 این موضوع بر اساس بودجه 85 و متممم های بودجه محاسبه شده است. اما در لایحه بودجه سال 86 از سوی دولت گویا قیمت هر بشکه نفت معادل 7/33 دلار در نظر گرفته شده است. یعنی حدود 16 دلار ما بالتفاوت نسبت به قیمت اتفاق افتاده در سال 85 .

حال اگر این رقم را در میزان فروش سالانه نفت ضرب نماییم ؛ می توان نتیجه گرفت که بالغ بر 16 میلیارد دلار ارز در سال 86 ( البته نسبت به بودجه سال 85 ) از همین محل وجود دارد که اگر چنین اتفاقی بیفتد وضعیت خاصی اتفاق خواهد افتاد که بنا به تعبیری از سوی بعضی از کارشناسان به یک معجزه در اقتصاد ایران بیشتر شبیه هست.

گویا کشورهای حاشیه خلیج فارس نیز براساس قیمت حدود 35 دلار بودجه خود را پیش بینی کرده اند.

 2. بر اساس لایحه بودجه سال 86 بودجه عمومی معادل 2000 میلیارد تومان رشد دارد. اگر از محل منابع درآمدی ( مربوط به نفت ) معادل 16 میلیارد دلار ، کاهش داشته باشیم ، سوال مهم این است که این افزایش بودجه را از چه محلی باید تامین کرد ؟!

 محل تامین منابع بودجه به غیر از نفت ، تنها در مالیات ها ، فروش سهام شرکتهای دولتی و سایر منابع است. لذا نتیجه می گیریم که دولت در سال 86 باید در خصوص تامین منابع فشار بیشتری بر این منابع وارد آورد.

 اگر وضعیت این منابع را در سال جاری به بررسی بنشینیم خواهیم دید که از محل مالیات ها در سال 85 تنها حدود 17 هزار میلیارد تومان عایدی وجود داشته است. با این حساب دولت چه میزان می خواهد به مالیات ها بیفزاید؟ چند برابر ؟! در خصوص محل دیگر تامین اعتبار یعنی فروش شرکت ها نیز در سال 85 معادل 800 هزار میلیارد تومان پیش بینی شده بود که البته هنوز این رقم تحقق نیافته است.

با این وصف نمی توان چنان امیدی به این منبع هم بست ! از این روست که گفته می شود که بودجه سال 86 تا حدود قابل ملاحظه ای خوشبینانه طرح شده است !

 3. در رابطه با بودجه تملکی نیز ظاهرا رشد قابل طرحی ملاحظه نمی شود چرا که بر اساس بودجه سال 85 و متمم های آن این بودجه حدود 17 هزار میلیارد تومان بوده است که در حدود همین رقم بودجه عمرانی در سال 86 در لایحه پیشنهاد شده است. یعنی معادل 5/17 هزار میلیارد تومان. 4

. در زمینه بودجه هزینه ای نیز در لایحه بودجه 86 رقمی رشد نداریم . این در حالی است که حداقل در بدترین وضعیت و بدون هیچ تغییری میبایست معادل رشد تورم نسبت به افزایش حقوق و دستمزد کارکنان دولت اقدام کرد. بنا بر آمارهای رسمی این نرخ معادل 14 درصد و در واقع خیلی بیشتر از این است ؛ باید در رشد بودجه جاری لحاظ کرد تا در واقع هیچ افزایشی در درآمد کارکنان ( تازه ) اتفاق نیفتد!

ولی هیچ تغییری در این زمینه دیده نشده است. بودجه هزینه ای در لایحه حدود 43 هزار میلیارد تومان میباشد. 5. در لایحه بودجه سال 86 دولت سهم شرکتهای دولتی را در بودجه معادل 22 درصد رشد داده است . اگر ما بپذیریم که کاهش سهم نفت در لایحه یک نکته مثبت است ( بشرط تحقق چنین امری ) اما این افزایش بودجه شرکت های دولتی واقعا یک نکته منفی ارزیابی می شود.

 تازه مگر مقرر نشده بود که بر اساس اصل 44 قانون اساس بايد اکثر این شرکت ها به بخش غیر دولتی منتقل شوند ؟ و در واقع این شرکتها کوچک شوند ، حال این رشد بودجه 22 درصدی برای شرکتهای دولتی فی الواقع یک تناقض در هدف و اجراء ارزیابی میشود.

http://www.bahoo.blogfa.com 

 (mahmood.zare@gmail.com)