مازندنومه؛ سرویس اجتماعی، میثم محسنی کوتنایی: تخریب گسترده منازل مسکن مهر در زلزله اخیر کرمانشاه و بروز آسیب‌های فراوان و زیرساختی به این مجموعه‌ها، ضرورت توجه بیشتر به مسکن مهرهای در دست ساخت و مقاوم‌سازی ساختمان‌های بهره‌برداری شده این طرح را ضروری‌تر می‌کند. از جمله مسکن مهرهای دچار اشکال و آسیب فراوان، منازل مسکن مهر بهشهر واقع در شهرک امام خمینی(ره) است که کمبودها، دشواری‌ها، آسیب‌ها و نارسایی‌های فراوان آن، ادامه زندگی را برای ساکنان دشوار و متقاضیان را برای سکونت در این شهرک با تردید فراوان مواجه کرده است. مسکن مهر امام خمینی(ره) بهشهر که به مسکن مهر هزار واحدی نیز معروف است، در 2 فاز طراحی شده بود که فاز 780 واحدی آن به بهره‌برداری رسید و فاز دوم آن که شامل 202 واحد است هنوز تکمیل نشده است. به گفته ساکنان شهرک از واحدهای فاز یک پروژه حدود 50 درصد واحدها به خاطر چالش‌های موجود خالی مانده‌اند.

استفاده از مصالح ارزان قیمت، برخوردار نبودن از نانوایی، مسجد، پارک بازی کودکان، کتابخانه و بسیاری دیگر از نیازمندی‌های ساکنان، حضور دائمی در این شهرک را بسیار دشوار و برخی‌ها را وادار به کوچ از این شهرک کرده است.

غم نان

نام دیگرش قوت لایموت است. همان غذای بخور و نمیر؛ اما ساکنان شهرک امام خمینی(ره) بهشهر از خوردن یک لقمه گرم آن محروم‌اند. این شهرک نانوایی ندارد و ساکنان برای گرفتن نان 2 راه پیش رو دارند؛ یا باید مسافت 5 کیلومتری تا مرکز شهر را طی کنند، یا به گرفتن نان‌های خشک از تنها مغازه این شهرک اکتفا کنند. اهالی اغلب راه دوم را انتخاب می‌کنند. این را خانم کهنسال از ساکنان شهرک می‌گوید. او می‌افزاید: «نمی‌شود که برای چند نان شال و کلاه کرد و به مرکز شهر رفت. باور کنید مزه نان داغ را فراموش کرده‌ایم. برخی از اهالی می‌گویند مجوز ساخت نانوایی برای یک متقاضی صادر شده، اما شهرداری در صدور مجوز برای آن همچنان تعلل می‌کند.»

راه ناتمام

فاصله 5 کیلومتری مسکن مهر شهرک امام خمینی(ره) بهشهر تا مرکز شهر این بهشهر و دشواری پیمودن این مسیر، دیگر مشکل بزرگ ساکنان این مجتمع است. آن‌هایی که وسیله‌ای برای تردد دارند شاید این مشکل را کمتر حس کنند، اما آن‌ها که خودرو یا موتوری ندارند برای رفتن به شهر و انجام کارهای روزمره همیشه در عذاب‌اند. شهرداری قبلا خط ویژه‌ای برای تردد تاکسی‌های شهری به این شهرک ایجاد کرد، اما تاکسی‌ها به دلیل راه زیاد و کرایه‌ای که به گمان آن‌ها اندک است تمایل زیادی به حضور و جابه‌جایی ساکنان این شهرک ندارند. چاره چیست؟ تنها راهی که می‌ماند استفاده از تاکسی تلفنی و ماشین دربستی است که هزینه زیادی هم به همراه دارد.

«مرتضی کرامتی» یک شهروند مسکن مهر بهشهر به همشهری می‌گوید: «ساکنان مسکن مهر اغلب از توان مالی پایین برخوردار بوده و جزو طبقه ضعیف محسوب می‌شوند. آن‌ها از روی نداری مجبور به سکونت در این شهرک دور افتاده شدند. اصلا توانایی استفاده همیشگی از آژانس کرایه‌ای را ندارند.»

 او اظهار می کند: «بعضی وقت‌ها، 4 نفر از ساکنان از یک آژانس برای رفتن به بهشهر و رسیدگی به کارهای خود استفاده می‌کنند تا با سر شکن کردن کرایه ماشین، متحمل فشار پرداخت کرایه زیاد نشوند. اما انجام هماهنگی به ویژه برای برگشت به شهرک اغلب دشوار است.»
آسفالت فقط تا ابتدای ورودی این مجتمع آمده و داخل شهرک کوچه و خیابان‌هایی خاکی دارد. گرد و خاک در روزهای آفتابی و گل و لای در روزهای بارانی، همراه همیشگی ساکنان مجتمع مسکن مهر شهرک امام خمینی(ره) بهشهر است.

دانش‌آموزان چه می‌کنند؟!

هنوز تعداد زیادی از منازل مسکن مهر هزار واحدی بهشهر خالی است، اما در همین تعداد منزل کودکان زیادی زندگی می‌کنند که همه کودکی‌های خود را در خاک و خل‌های این شهرک با آلودگی‌های فراوان زیست‌محیطی آن می‌گذرانند. آن‌هایی که دانش‌آموزند به ناچار با سرویس مدرسه‌ای که کرایه زیادی از والدین آن‌ها می گیرد به بهشهر می‌روند. راه طولانی است و مادران هر روز را با غم چشم انتظاری بازگشت دردانه‌هایشان به ظهر می‌رسانند. از مدرسه هم که برگردند اوضاع بهتر نیست. راهی کوچه و خیابان می‌شوند و در شهرکی که بوی فاضلابش آزار دهنده است و تردد سگ‌ها همیشگی، کودکان را در معرض بیماری‌های فراوان قرار می‌دهد، وقت‌گذرانی می‌کنند. وای! عجب شرایط سختی!

چشم انتظار امنیت

ازهر مشکلی بتوان چشم‌پوشی کرد نمی‌توان امنیت را نادیده گرفت. مشکلی که گلایه همه اهالی و ساکنان شهرک امام خمینی(ره) بهشهر است و آن‌ها عاجزانه از مسئولان می‌خواهند برای تامین و برقراری دائمی آن فکری کنند. «عباس رحمتی» ساکن این مجتمع به همشهری می‌گوید: «باور کنید آ‌ن‌قدر از نبود امنیت در این مجتمع نگرانم که به همسرم اجازه تردد در شهرک و خرید مایحتاج حتی در روز روشن را نمی‌دهم. این مشکل را تقریبا همه اهالی دارند و از وقوع یک اتفاق تلخ بسیار بیمناک‌اند.»

این مجتمع بزرگ از نبود و استقرار نداشتن یک پاسگاه، بسیار رنج می‌برد. به گفته آقای رحمتی، حتی اگر یک کانکس و دوسرباز هم در ورودی شهرو مستقر شوند می‌توانند از مشکلات فراوانی که اهالی با آن دست به گریبان هستند کم کنند. دوری از مرکز شهر، نبود دائمی ماموران انتظامی و خلوتی این مجتمع، فرصت مناسبی را به سوء‌استفاده‌کنندگان و خلافکاران داده تا از این فرصت برای فعالیت‌های مجرمانه خود استفاده کنند و همین کارها ایمنی شهرک امام خمینی(ره) بهشهر را با چالش جدی و نگران کننده مواجه کرده است.

سلامت در خطر

بالا بودن سفره آب زیرزمینی در این مجتمع و نبود قابلیت حفر چاه برای دفع فاضلاب، ضرورت ایجاد سیستم جمع‌آوری فاضلاب در این شهرک را جدی‌تر می‌کند. یکی از اهالی این شهرک به همشهری می‌گوید: «برای راه‌اندازی سیستم جمع‌آوری فاضلاب از همه اهالی درخواست مبلغ کردند. با وجود آن‌که بسیاری از ساکنان این هزینه را پرداختند، اما چون چند نفر نتوانسته بودند این پول را بدهند هنوز این سیستم را راه‌اندازی نکردند.

 «کاظم محموی» اظهار می‌کند: «الان چاه برخی خانه‌ها پر شده و فاضلاب این خانه‌ها راهی کوچه و خیابان می‌شود. باور می‌کنید؟ کودکان ما که جایی برای بازی ندارند و بخش زیادی از وقت خود را در خیابان می‌گذرانند، بیش از پیش در معرض آسیب و ابتلا به بیماری قرار دارند.»

مسئولان می‌دانند؟

حتما مدیران بهشهری از این مشکلات خبر دارند. آن‌ها بارها به این شهرک آمده و هر بار قول‌هایی به مردم دادند که درصد تحقق به آن‌ها اندک و روند اجرا شدن آن بسیار کند است. فرماندار بهشهر به همشهری می‌گوید: «زیرساخت‌های این مجتمع هنوز آماده نیست و لازم بود در سال‌های گذشته و پیش از سکونت مردم، این زیرساخت‌ها آماده می‌شد.»

 «سید خالق سجادی» می‌افزاید: «مشکل فاضلاب در کنار دیگر مشکلات ساکنان این مجتمع باید با همکاری و همراهی همه مسئولان اجرایی شهرستان برطرف شود. اگر هر کس در ابتدا به تعهداتش عمل می‌کرد اکنون با این حجم بالا از مشکلات و مطالبات مردمی مواجه نبودیم.»

این شهرک مشکلات فراوان و ناتمامی دارد که در این گزارش فقط به بخشی از آن اشاره شده است. چگونه توقع داریم مردم در مجتمعی که تصور سکونت در آن هم دشوار و باور نکردنی است زندگی کنند و دم نزنند؟ آن‌هایی که چاره دارند و می‌توانند از این مجتمع می‌روند، ولی آن‌هایی که می‌مانند مجبورند با سختی‌هایش بسوزند و بسازند.

*این گزارش در روزنامه همشهری مازندران منتشر شد و برای بازنشر در اختیار ما قرار گرفت.