صدای هنرمند به جایی نمیرسد/با 20 سال سابقه هنری بیکار هستم
سید مرتضی جعفری: در نمایشگاهی که سال گذشته برگزار کردم از مسئولان و شورای فرهنگی شهرداری ساری دعوت کردم، اما مسئولان اجازه بازدید هم به خود ندادند. ما هیچ حسابی روی مسئولان باز نمیکنیم/ در نمایشگاهی که سال گذشته برگزار کردم هیچ اثری خریداری نشد/ بسیاری هنرمندان مجبور شدند هنر خود را کنار بگذارند، چندین سال است در این حوزه زحمت میکشم به عنوان یک استاد خوشنویسی با 20 سال سابقه فعالیت هنری باید عنوان کنم که بیکار هستم، کارت استادی ما هیچ اعتباری ندارد و این در نگاه عموم مردم به هنر تاثیرگذار است.
مازندنومه؛ سرویس فرهنگی و هنری، کلثوم فلاحی: «سید مرتضی جعفری» متولد سال 1367 در ساری، دارای مدرک کارشناسی کتابت و نگارگری شاخه خوشنویسی از دانشگاه مازندران است.
او دارای 20 رتبه ملی، بینالمللی و منطقهای است. او به تارگی در جشنواره دوسالانه کردی در استان کردستان رتبه برتر را کسب کرده است. حضور در بیش از 30 نمایشگاه جمعی و انفرادی را هم در کارنامه خود دارد. کتابت دیوان حافظ، بهانهای شد تا با این خوشنویس جوان، گفتوگو کنیم.
خوشنویسی را از چه زمانی شروع کردید؟
از سال 77 خدمت استاد عبدالحسین جلال، خوشنویسی را شروع کردم و سال 1380 همزمان با 13 سالگی، به رتبه ممتازی رسیدم.
از سال 1388 هم در محضر استاد حسین غلامی در تهران به شکل حرفهای کار را شروع کردم و سال 1390 موفق به کسب مدرک فوق ممتاز شدم.
در سال 93 هم مدرک استادی را کسب کردم.
از کتابت دیوان حافظ و تاثیر این کتابت بر احوال خودتان بگویید.
به عنوان نخستین کار در زمینه کتابت، به دلیل علاقهام به حافظ، کتابت دیوان حافظ را شروع کردم، از طرفی میخواستم کتابت دیوان حافظ، مقدمهای باشد برای اینکه کتابهای بعدی را با قدرت بیشتری شروع کنم.
چون کتابت دیوان حافظ به شکل به شکل مداوم نبود، حدود 2 سال زمان برد و سال گذشته در نمایشگاهی که برگزار کردم این اثر رونمایی شد.
حالات و تاثیرات روحی که در ایام کتابت دیوان حافظ داشتم قابل وصف نیست و به قول معروف، برای صاحبحال قابل درک است.
کتابت با خود گوشهنشینی، خلوت و سکوت به همراه دارد و این حقیقت درون، فرد را به جوش و خروش وامیدارد. این سکوت و خلوت، برکاتی برای شخص دارد که میتواند در جنبههای معنوی، بروز و ظهور داشته باشد.
استقبال مردم از نمایشگاههای هنرهای تجسمی را چگونه ارزیابی میکنید؟
هرچه زمان میگذرد استقبال مردم از نمایشگاهها بهتر میشود اما چون مردم درگیر هزینههای روزمره زندگی هستند قدرت خرید آثار هنری ندارند و شاید این موضوع باعث شود کمتر در نمایشگاهها حضور یابند، اغلب بازدیدکنندگان از قشر هنرمند و علاقهمندان به هنر هستند و عموم مردم وقتی برای نمایشگاه لحاظ نمیکنند.
اگرچه شکل تبلیغات و فرهنگ مردم در این بازدیدها اثرگذار است اما علاقه و مزاج مردم موثرتر است.
امروز اغلب مردم جامعه، فرزندان خود را در کلاسهای مختلف آموزشی نامنویسی میکنند. این استقبال از کلاسهای خوشنویسی هم وجود دارد؟
عموم مردم خیلی حضور پررنگی در کلاسهای آموزش خوشنویسی ندارند از آن جهت که انتظار جنبه مادی از مقوله هنر دارند. مردم به دنبال مسائلی هستند که فرزند آنها بتواند با آموزش در آن زمینه، دستاورد مالی داشته باشد و یا آینده را تامین کند و این موضوع باعث شده استقبال کمی از کلاسهای خوشنویسی داشته باشند.
خرید آثار هنری به چه شکل است؟ مانند کلاسهای خوشنویسی، مورد توجه نیست؟
در نمایشگاهی که سال گذشته برگزار کردم هیچ اثری خریداری نشد، فقط انجمن خوشنویسان به عنوان حمایت، اقدام به خریداری یک اثر کرد. از سوی هیچ دستگاه و سازمانی در این زمینه مورد حمایت قرار نمیگیریم با اینکه بر اساس مضوبه مجلس، دستگاهها موظف به خرید اثر هنری هستند. اگر این بودجه صرف خرید آثار هنری شود هم به سراغ آثار بیکیفیت میروند و این اعتبار در جای دیگری هزینه میشود. مسئول اگر هنرمند باشد میداند چه اثر هنری را خریداری کند و چون مسئولان به هنر آشنا نیستند این بودجه هدر میرود.
در سالهای گذشته حمایت خریداری اثر هنریام شاید به تعداد انگشتان یک دست هم نبوده که آن هم از خارج استان انجام شده و در استان توجهی به این هنر ندارند. شهرداری قول داده بود اصل اثر کتابت حافظ را خریداری کرده و در موزه بوستان ولایت نگهداری کند اما فقط وعده بود و هیچ اقدامی انجام ندادند.
اغلب هنرمندان اعتقاد دارند هنر و هنرمند مظلوم واقع شدهاند. نظر شما چیست؟
سال 93 به عنوان جوانترین استاد نستعلیق در مازندران و دومین استاد جوان در سطح کشور انتخاب شدم اما جز مدیر حوزه هنری، هیچ مسئولی حتی پیام تبریکی هم برای من نفرستاد. وزارت ارشاد و اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی مازندران که متولی مقوله هنر است هیچ عکسالعملی نشان نداد.
در نمایشگاهی که سال گذشته برگزار کردم از مسئولان و شورای فرهنگی شهرداری ساری دعوت به عمل آوردم اما مسئولان اجازه بازدید هم به خود ندادند. ما هیچ حسابی روی مسئولان باز نمیکنیم.
بارها عنوان کردهام صدای هنرمند به جایی نمیرسد و تاثیری بر مسئولان ندارد هر اندازه این موضوع را بیان کنیم باز هم اوضاع بر همین منوال است و هنر و هنرمند مورد توجه قرار نمیگیرند.
پس از کتابت دیوان اشعار حافظ، شروع کار جدیدی را در برنامه دارید؟
میخواهم کار جدید در زمینه کتابت شروع کنم اما وقتی میبینم از هیچ حمایتی برخوردار نیستم نمیتوانم دست به قلم ببرم. اگر هنر را ترک نمیکنیم فقط از روی عشق و علاقه است، فعالیت در زمینه هنر را تکلیف میدانیم که باید ادا کنیم.
بسیاری هنرمندان مجبور شدند هنر خود را کنار بگذارند، چندین سال است در این حوزه زحمت میکشم به عنوان یک استاد خوشنویسی با 20 سال سابقه فعالیت هنری باید عنوان کنم که بیکار هستم، کارت استادی ما هیچ اعتباری ندارد و این در نگاه عموم مردم به هنر تاثیرگذار است.
شاید در مازندران بتوان گفت حدود 15 استاد هنر اثرگذار داشته باشیم و تصور نمیکنم متولیان حوزه فرهنگ و هنر قادر به جابهجایی این افراد نباشند، وقتی هنرمند در امرار معاش مشکل داشته باشد چراغ هنر خاموش میشود.
از مسئولان تقاضا داریم خرید آثار هنری را از هنرمندان شناخته شده انجام دهند تا این هنرمندان بتوانند با تولید دیگر آثار، امور زندگی خود را بگذرانند و هنر از بین نرود.