مازندنومه؛ سرویس فرهنگی و هنری، طیار یزدان پناه لموکی، پژوهشگر: از تاریخ 16 تا 26 اردیبهشت 1394 با دعوت نامه رسمی (تاریخ 9/ آوریل 2015 ) دانشگاه دولتی مسکو -لاماناسوف- بودم، برای سخنرانی درباره «تاریخ ، فرهنگ، هنر و زبان» مازندران باستان از آغاز تا هزاره دوم پیش از میلاد.

 پس از سخنرانی دوم در دپارتمان زبان های ایرانی آکادمی علوم روسیه، از ریاست دپارتمان زبان های ایرانی، بانو پرفسور النا مالچانوا خواستم ضمن داشتن کرسی مازندران شناسی در این دپارتمان، فصلنامه مشترکی داشته باشیم. ایشان بسیار محترمانه پذیرفتند. مجموعه اعضای فرهنگستان هم استقبال کردند.

در واقع از ریاست فرهنگستان سه در خواست داشتم: 1-  کرسی مازندران شناسی در دپارتمان زبان های ایرانی پایه گذاری شود. 2- فصلنامه مشترکی داشته باشیم. 3- دانشمندان و اندیشمندان طرفین به مراکز پژوهشگاهی و دانشگاهی، جهت همکاری های علمی- پژوهشی به صورت مهمان، در آمد و شد باشند.

در خواستم نخست از جانب دکتر اسماعیل پور که از طرف وزرات علوم برای تدریس ادبیات و زبان های ایرانی به مدت دوسال  آن جا تشریف داشتند، مورد حمایت قرار گرفت که تاثیر تعیین کننده ای داشت. این در حالی رخ داد که «آشنایی دیداری ما» با یکدیگر کم تراز سه ساعت بود. ریاست فرهنگستان و دیگر دانشمندان با فروتنی مورد های مطرح شده ما را پذیرفتند با این افزوده  که خواهان اعزام دانشجو نیز از جانب  ما شدند.

سوغات سفر علمی ما، نیک بود.  وقتی برگشتم، ارشاد مازندران و برخی دانشگاه های مازندران در نشستی نسبت به دستاوردهای سفر اقبال نشان دادند و حتی رییس میراث فرهنگی استان به شوخی گفت: «طیار، آخر روس ها تو را بردند مسکو!»  خلاصه آن که دانشگاهی انتشار فصلنامه را تقبل کرد. آن جا حتی پایه گذاری دانشگاه مازندران شناسی را گذاشتم و به مدت یک سال برنامه دروس را تدوین کردیم و وزارت علوم نیز موافقت کرد.

 یک روز گفتند ما باید سر دبیر فصلنامه باشیم و 6 تا 10 نفر دکتر از وابستگان ما باید جز هیات تحریریه باشند (برای تفاخر در داشتن رزومه)؛ گفتم در توافق کتبی چنین چیزی نداشتیم. تلویحی گفتند دستور است. نپذیرفتم. فصلنامه را جای دیگر برای انتشار بردم که بسیار روی خوش نشان دادند اما پس از سه ماه  «سر کارم » گذاشتند. داستان ملا نصرالدین را قطعاً می دانید که روزی به اوگفتن: «ملا، چرا این همه سرت کلاه می گذارند، تجربه نمی کنی؟» پاسخ داد: «آخه هر دفعه جوری کلاه می گذارند که با دفعه پیش فرق می کند!»

   شماره نخست

نخستین شماره فصلنامه مشترک ما با دانشگاه و دپار تمان زبان های ایرانی آکادمی علوم مسکو با عنوان «پژوهش هایی درباره کرانه جنوبی دریای کاسپین» برای نخستین بار، با محوریت تاریخ، فرهنگ، هنر و زبان انتشار یافت.

در این شماره آثاری از دکتر ابوالقاسم اسماعیل پور، پرفسور النا مالچانوا، دکتر کتایون مزداپور، پرفسور ولادیمیر ایوانف، دکتر لیلی داد یخودویوا، دکتر زهره زرشناس، گیتی شکری، دکتر فردوس آقا گل زاده، مسعود پورهادی، دکتر علی علیزاده جُوبنی، طیار یزدان پناه لموکی، نادعلی فلاح، میر عبدالله سیار، احمد باوند سوادکوهی، عادل جهان آرای، سیده زینب تقوی، معصومه رشید ثانی، حسین علمباز و بهمنیار شریفی و محمد ابراهیم عالمی منتشر شده است.

مسئول ترجمه متون روسی این فصلنامه مشترک مهدی مهر آرا و سردبیر هم طیار یزدان پناه لموکی است.

اعضای هیات تحریریه از دپارتمان زبان های ایرانی آکادمی علوم روسیه و دانشگاه دولتی مسکو –لاماناسوف- پرفسور النا مالچانوا، پرفسور ولادیمیر ایوانف، دکتر لیلادادیخودویوا و از ایران دکتر ابوالقاسم اسماعیل پور، دکتر زهره زرشناس، دکتر سیده مهنا سید آقایی رضایی، گیتی شکری، دکتر کتایون مزدا پور، دکتر مجتبی منشی زاده و طیار یزدان پناه لموکی هستند.

فهرست مقاله های نخستین شماره به این شرح است:

بررسی چند واژه طبری

نوع شناسی ( تیپولوژی ) روابط پدر- پسر ، براساس یک افسانه مازندرانی

مازندران و دیو سپید

ویژگی های نوای گفتاری در زبان گیلکی و مازندرانی

شیوه های سنتی دامداری گالش های حاشیه دریای کاسپین

بقایای باور های کهن در مازندران

برخی تغییرات آوایی و فرایند های واجی فعال در گویش مازندرانی

توصیف گویش تاتی رود بار زیتون ، گونه جُوبنی

فعل مرکب گیلکی

ماضی نقلی در گویش های مازندران و گیلان

مختصری در باره تاریخ زبان و برخی واژگان مازندرانی

افسانه ها و منظومه های عاشقانه غیر بومی مازندران

افسانه ببر مازندران

افسانه چلیک

نیما از باستان گرایی تا طبیعت گرایی

پیشینه رسم منبر کشی در ساری

زنگ چمر

باورها و آیین ها درفرهنگ مردم سنگده ساری

پیوند وارتباط موسیقی ردیف دستگاهی با موسیقی نواحی ( محلی – مازندران ) ایران

 برای مطالعه مقاله های منتشر شده در مجله هفته «لموند» اینجا را کلیک کنید.