مازندنومه؛ سرویس اقتصادی، اشکان جهان آرای: یک سال دیگر هم به پایان نزدیک شد. مسئولان در حال تلاش برای برنامه‌ریزی درست استقبال و پذیرایی از مسافران نوروزی هستند و ساعت‌ها روزها به سرعت برای رسیدن به سال 1397 می‌گذرد.

همه چیز طبق روندی همیشگی در حال پیش رفتن است، به جز تعداد زیادی پروژه عمرانی که در مازندران مدت‌هاست پیشرفت‌شان یا سرعت کمی دارد یا این که متوقف شده است. برخی پروژه‌های نیمه‌کاره را می‌توان در مازندران به جاذبه‌های گردشگری تبدیل کرد. مثلا جاذبه‌های گردشگری ویژه مدیران سایر استان‌ها و حتی مدیرانی که زمانی در مازندران حضور داشتند و مسئولیتی بر عهده آن‌ها بود و اظهار نظرهایی هم در مورد پروژه‌های نیمه‌کاره توسط آن ها بیان شد.

دست روی هر حوزه‌ای از استان که بگذاریم می‌توانیم پروژه نیمه‌کاره پیدا کنیم! از بخش فرهنگی گرفته که می‌شود به توقف چندین ساله ساخت پروژه تالار مرکزی ساری و بلاتکلیفی 15 ساله ساخت مجتمع فرهنگی هنری رامسر اشاره کرد تا پروژه‌های نیمه‌کاره بخش ورزش مانند استادیوم ورزشی شهید ناطق نوری در نور، زمین فوتبال آمل، استادیوم ورزشی ماهفروجک و چندین و چند طرح ورزشی مهم دیگر استان.

در حوزه بهداشت و درمان هم پروژه نیمه‌کاره کم نداریم. بیمارستان‌های رازی، نیما و قائم در قائمشهر و بیمارستان عباس‌آباد چند نمونه معمولی در این بخش هستند. در حوزه راه هم که مازندران با افسانه آزادراه تهران-شمال زبانزد پروژه‌های نیمه کاره است. زیر سایه این پروژه نیمه‌کاره ده‌ها پروژه نیمه‌کاره در حوزه راه وجود دارد که مدت‌هاست بلاتکلیف رها شده‌اند. در بخش آبرسانی هم وضعیت خوبی نداریم.

به گفته مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب روستایی مازندران، بیش از 400 پروژه آبرسانی مازندران نیمه‌تمام مانده که برای تکمیل این پروژه‌ها به بیش از 300 میلیارد تومان اعتبار نیاز است. در بخش آب و فاضلاب شهری هم وضعیت مساعد نیست. فرسودگی شبکه‌های آبرسانی شهری باعث شده بخش زیادی از آب آشامیدنی هر روز در استان هدر برود. همین چند روز پیش رئیس اداره آب و فاضلاب شهری قائمشهر اعلام کرد که 40 درصد آب این شهر به خاطر فرسودگی شبکه آبرسانی هدر می‌رود. شمردن پروژه‌های نیمه‌کاره مازندران هم زمان زیادی نیاز دارد و هم بردباری و تحمل، اما مرور کردن وعده‌های تکمیل این پروژه‌ها و تعیین تکلیف آن‌ها در سال جدید یا دوره‌های مدیریتی خالی از لطف که نه، خالی از تلنگر نیست.

وعده‌های تکراری

مدیران زیادی در مورد تکمیل پروژه‌های نیمه‌تمام اظهار نظر می‌کنند. معمولا هم شکل اظهارنظرها این گونه است: «اولویت توجه مدیران باید تکمیل پروژه‌های نیمه‌تمام باشد.» اما خروجی این اظهارنظرها چیز دیگری است. به آرشیو خبر رسانه‌ها که نگاهی بیندازیم پر است از اظهارنظرهای مشابه در مورد پروژه‌های نیمه‌تمام مازندران که سال‌هاست قرار است تکمیل شوند، اما نمی‌شوند.

آخرین اظهار نظر در مورد تعیین تکلیف پروژه‌های نیمه کاره مازندران مربوط به یکشنبه این هفته است که استاندار مازندران تأکید کرد پروژه‌های نیمه‌تمام تعیین تکلیف شوند. «محمد اسلامی» گفت: «پروژه‌های نیمه‌تمام باید تعیین تکلیف شوند، سال ۹۷ را به این کار اختصاص دهیم. قانون هم تکلیف را در این زمینه با بخش خصوصی و مشارکت مردمی تعیین کرده است.» این نخستین بار نیست که استاندار اصفهانی مازندران درباره تعیین تکلیف پروژه‌های عمرانی اظهار نظر کرده است. او 20 آبان امسال در نخستین نشست خود با رئیس و اعضای اتاق بازرگانی مازندران تعداد پروژه‌های نیمه‌کاره مازندران را 2هزار و 238 پروژه اعلام کرد و «باید با برنامه‌ریزی دقیق بر پیشرفت عمرانی این طرح‌ها تاکید کرده و آنها را به سرانجام برسانیم.»

اسلامی 21 آذر نیز در بازدید از برخی پروژه‌های غرب استان با بیان این‌که سرکشی از پروژه‌ها یکی از رویکردهای استانداری است «رسیدگی به پروژه‌های نیمه‌تمام و تکمیل آن‌ ها را از جمله اولویت‌ها برشمرد و گفت: «قوانین و حقوق متعدد که سبب شده تا روند برخی از پروژه‌ها کند شود. برخی پروژه‌ها مشکلات مدیریتی و مالی دارند و با ارتباطاتی که با مدیران ارشد در کشور برقرار می‌کنیم سعی داریم تا راه‌حل‌های مناسب برای خروج پروژه‌ها از توقف اتخاذ کنیم.» او 29 دی در جویبار هم یک بار دیگر تأکید کرد که مدیران همت خود را برای تکمیل پروژه‌های نیمه‌تمام به کار ببندند.

در مسیر وعده‌ها

اظهارات مشابه و تأکیدات اسلامی در این زمینه احتمالا به همین چند مورد محدود نمی‌شود. مشخص است که او دائم بر تعیین تکلیف پروژه‌های نیمه‌کاره استان در جلسات تأکید می‌کند. اما این طور هم نبوده که او نخستین استانداری باشد که به این وضعیت نگاهی می‌کند و تأکیدات مکرری بر رفع توقف اجرای پروژه‌ها دارد. اگر خبرهای مرتبط با پروژه‌های نیمه‌کاره استان را دنبال کنیم، با جملات کاملا مشابه با حرف‌های اسلامی در دوره‌های مختلف مواجه می‌شویم که از زبان مسئولان دیگر استان بیان شده است.

برای مثال فقط اگر بخواهیم نگاهی به اظهارت استانداران مازندران درباره پروژه‌های نیمه‌تمام طی سال‌های اخیر بیندازیم با نمونه‌های متعددی مواجه می‌شویم. برای نمونه «ربیع فلاح» استاندار سابق مازندران ابتدای امسال در جلسه شورای برنامه‌ریزی و توسعه استان گفته بود که  «تکمیل طرح‌هاي نيمه‌تمام بايد در اولويت باشد. انتخاب و پيگيري پروژه‌ها بايد با اطلاع و نظارت كامل فرمانداران باشد و جز در موارد ضروري، نبايد پروژه‌هاي جديد در دستور كار قرار گيرد.»

او پیش از آن هم اظهارات مشابهی داشت؛ می‌توان به اظهار نظر او در آبان 1394 اشاره کرد که گفته بود دستگاه‌های اجرايي بايد برنامه عملياتي اجرای پروژه‌ها تا پايان سال 95 را با زمان‌بندی اجراي هر يك از آن ها مشخص کنند و پيگری‌های لازم در خصوص طرح‌های نيمه‌تمام و طرح‌ها و اعتبارات دنبال شود.» این مسئول سابق استان در آذر همان سال خواستار تشکیل ستاد ساماندهی طرح‌های نیمه‌تمام در دستگاه‌های اجرایی مازندران شد و گفت «عزم استانداری برای واگذاری پروژه‌های عمرانی نیمه‌تمام به بخش خصوصی جدی است.» اما باز هم اتفاقی نیفتاد و در روی همان پاشنه چرخید که تا پیش از آن می‌چرخید.

تأکیدات مشابه

 فلاح 21 اردیبهشت 1393 هم در نشست مسئولان دستگاه‌های اجرایی استان اعلام کرد که «تکمیل پروژه‌های نیمه‌تمام استان به هزار و 500 میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد.» جمله‌ای که نشان می‌دهد پروژه‌های نیمه‌تمام زیادی در استان وجود داشت. استاندار سابق این جمله را دو ماه بعد در مراسمی آیینی مذهبی تکمیل کرد و گفت «با اعتبارات موجود برای تکمیل پروژه‌های نا‌تمام مازندران، حداقل 10 سال زمان نیاز است.»

او پاییز 1392 نیز به این موضوع اشاره کرده بود و گفت که اولویت استان باید تکمیل پروژه‌های نیمه‌تمام باشد. بیست‌ویکمین استاندار مازندران 14 آذر 1392 در جلسه شورای برنامه‌ریزی استان اظهار کرد: «برای سال 93 پروژه‌ها و طرح‌های جدیدی در استان نخواهیم داشت. تمام تلاش مسئولان استان باید ساماندهی و اولویت‌بندی پروژه‌های نیمه‌تمام در استان باشد.»

این اظهارات و تأکیدات پیش از فلاح نیز جریان داشت. «علی‌اکبر طاهایی» بیستمین استاندار مازندران بود. او مرداد 1392 در آخرین هفته‌های حضورش در استانداری مازندران پروژه‌های نيمه تمام را سرمايه ملي دانست و با بیان این که اعتبارات برای تکمیل پروژه‌های نیمه‌تمام استان کافی نیست، تأکید کرد که «اولويت تخصيص بودجه در شهرستان‌ها بايد پروژه‌های نيمه‌تمام باشد.»

آن زمان اعلام شده بود که برای تکمیل 3 هزار پروژه نیمه‌تمام استان به 769 میلیارد تومان اعتبار نیاز است .طاهایی آذر 1391 هم در دیدار با دانشجویان دانشگاه مازندران گفته بود که «دولت در طرح مهر ماندگار اقدام به شناسایی و احصاء پروژه‌های نیمه‌تمام کشور کرد»، اما مشخص نشد که چند پروژه قرار گرفته مازندران در مهر ماندگار در آن طرح به سرانجام مشخصی نرسیدند.

طاهایی از سال 1388 به موضوع پروژه‌های نیمه‌کاره اشاره می‌کرد. او سال 88 گفته بود که تکمیل پروژه‌های نیمه‌تمام مازندران 100 میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد. اما نه تنها اعتبارات مورد نیاز تکمیل پروژه‌ها تأمین نشد، بلکه به خاطر تورم و شاید هم آغاز پروژه‌های جدید که مدتی بعد به نیمه‌کاره‌ها پیوستند، بر میزان اعتبارات مورد نیاز استان برای تکمیل پروژه‌های نیمه‌کاره هم افزوده شد.

ناتمام؛ مثل پروژه‌های مازندران

پیگیری اظهارات مشابه استانداران مازندران درباره پروژه‌های نیمه‌کاره استان می‌تواند طولانی‌تر باشد. «ابوطالب شفقت» نوزدهمین استاندار مازندران ابتدای سال 1387 در جلسه ماهانه بخشداران مازندران عنوان کرده بود که «بخشداران استان امسال باید اولویت‌های کاری خود را بر اتمام پروژه‌های نیمه‌تمام قرار دهند.» او حتی وعده داده بود که در سال 1387 بیش از هزار پروژه نیمه‌تمام مازندران تکمیل شود؛ اما نشد! اظهارات سال 1386 شفقت در این زمینه هم قابل دسترسی است.

این اظهارات در دوره استانداران پیش از شفقت هم با ادبیاتی مشابه بیان می‌شد. سال‌هاست که پروژه‌های نیمه‌کاره تکمیل نمی‌شوند یا در ازای تکمیل شدن، یک چند پروژه نیمه‌کاره دیگر ایجاد می‌شود. مثل همین گزارش که به لطف اظهارنظرهای دائمی مسئولان در مورد پروژه‌های نیمه‌کاره تکمیل نمی‌شود، اما به روز می‌شود!