مازندنومه؛ سرویس سیاسی، اشکان جهان‌آرای: حوزه انتخابیه نور و محمودآباد یکی از خاص‌ترین مناطق مازندران از نظر حضور نمایندگان در مجلس است. تنها حوزه انتخابیه کشور که در 7 دوره فقط یک نفر از مردم این حوزه رأی ورود به مجلس گرفت. این روند اما در مجلس دهم متوقف شد و در مجلس یازدهم، نماینده‌ای که برای دوره دهم انتخاب شد هم نتوانست بار دیگر از مردم رأی اعتماد بگیرد.

در این دوره «علی اسماعیلی»تلاش کرده به گسترش زیرساخت‌ها توجه ویژه‌ای داشته باشد. او در حال حاضر عضو کمیسیون اقتصادی مجلس، نایب رئیس مجمع نمایندگان مازندران، ناظر مجلس در شورای عالی بیمه و شورای برنامه‌ریزی بودجه استان است و در حوزه پارلمانی با دو سخنرانی در اجلال 137 بین‌المجالس و یک سخنرانی در ژنو فعالیت‌های بین‌المللی را هم طی این دو سال به کارنامه خود افزوده است. با این نماینده درباره آخرین وضعیت منطقه گفت‌وگویی تفصیلی داشتیم:

*حدود 2 سال و 2 ماه است که نماینده مردم نور و محمودآباد هستید. اولویت‌هایی که از ابتدا در نظر گرفتید چه بود؟

تقریبا پیش از برگزاری انتخابات بررسی مطالعاتی از وضعیت شهرستان‌های نور و محممودآباد داشتم که دریابم وضعیت موجود چیست و از چه راهی باید به نقطه مطلوب برسیم تا برای آینده برنامه‌ریزی کنیم. بررسی‌ها نشان می‌داد که حدود 30 هزار نفر از مردم بخش بلده در سال‌ها و چند دهه اخیر از این منطقه مهاجرت کردند و به تهران رفتند که بخش عمده‌ای از این مهاجرت‌ها ناشی از نبود زیرساخت‌ها بود. یک سری کارهای توسعه‌ای و زیرساختی نیاز بود، اما چون دوستان پیشین فرصت را به کارهای جاری اختصاص داده بودند، از امور توسعه‌ای غفلت شد. برای این که بتوانیم به وضعیت دلخواه در تقویت زیرساخت‌ها برسیم یک سری الزامات نیاز داشتیم که نخستین آن تعامل با دولت بود. تعارضات سبب می‌شود زمان و انرژی نماینده صرف مبارزه‌های گروهی و جناح‌بندی‌ها شود. سعی کردم با حفظ استقلال قوه مقننه و وظیفه پرسشگری و نظارتی، با دولت همراه باشم. برای نمونه استاندار سابق در کمتر از 2 سال 13 بار به این حوزه انتخابیه آمد. سعی کردم بگویم با کسی مخالف نیستیم تا فضا را به سمت جذب حداکثری و دفع حداقلی ببریم. بنا بر این داریم که از همه توانمندی‌های دو شهرستان برای توسعه استفاده کنیم. به نظرم توانستیم تا حدودی در این مسیر پیش برویم.

*به زیرساخت‌ها اشاره کردید. معمولا یکی از مهم‌ترین و نخستین مطالبات مردم این حوزه انتخابیه همواره گسترش زیرساخت‌های بهداشت و درمان بود. به عنوان نماینده مردم شرایط کنونی را چطور می‌بینید؟

طی این 26 ماه اتفاقات خوبی برای این منطقه در زمیبنه بهداشت و درمان رقم خورد. مهم‌ترین آن نهایی شدن ساخت بیمارستان 160 تختخوابی شهر نور است. تنها بیمارستان نور، پیش از انقلاب ساخته شد و همواره مردم خواستار ساخت بیمارستان فوق تخصصی مجهز بودند. از ابتدا پیگیر این موضوع شدیم و توانستیم موافقت‌های لازم را کسب کنیم. قرار است 25 مرداد کلنگ‌زنی این بیمارستان 4 طبقه در محوطه بیمارستان کنونی با حضور وزیر بهداشت و درمان انجام شود. بیمارستان قدیمی در بخش آموزش و خدمات پزشکی مانند دیالیز استفاده می‌شود.
علاوه بر این پروژه‌های متعددی در این مدت پیگیری شد و به سرانجام رسید. 3 درمانگاه تخصصی در روستاهای عبدل‌آباد، احمدآباد کلیج و ملاکلا از توابع محمودآباد پیگیری شد و به بهره‌برداری رسید. برای چمستان ساخت یک درمانگاه 3 طبقه تخصصی آغاز شده که 40 درصد پیشرفت دارد.

درمانگاه تخصصی روستای لاویج 70 درصد پیشرفت دارد. در عبدل‌آباد چمستان یک درمانگاه تخصصی دو طبقه با 95 درصد پیشرفت و در رویان یک درمانگاه تخصصی دو طبقه با 55 درصد پیشرفت داریم. در بفنشه دهستان میانرود چمستان مرکز اورژانس افتتاح شد. در دهستان میانبند ساختمان یک مرکز اورژانس ساخته شد و به دنبال مجوز هستیم. در ایزدشهر یک کلینیک دو طبقه و در شهر نور یک مرکز خدمات درمانی دو طبقه به بهره‌برداری رسید. یک کلینیک تخصصی هم در محمودآباد آماده شده و به دنبال تاسیس مرکز اورژانس دریای در نور هستیم. این‌ها طرح‌هایی است که از 2 سال پیش پیگیری‌شان آغاز شد. برخی پروژه‌ها هم مجوز داشتند، اما کاری انجام نشده بود. مرور این فعالیت‌ها نشان می‌دهد زیرساخت‌های بهداشت و درمان در نور و محمودآباد رشد خوبی داشت. با پایان دادن باقی پروژه‌ها، زیرساخت بهداشت و درمان منطقه تقریبا کامل خواهد شد.

*حوزه انتخابیه شما دارای مناطق کوهستانی و راه‌های صعب‌العبور است. از طرفی گردشگرپذیر هم هست. وضعیت راه‌ها هم در این دو شهرستان رشد داشت؟

اتفاقات خوبی افتاده است. با مشارکت مردم روکش آسفالت 75 کیلومتر از راه‌های روستایی چمستان انجام شد. در بخش مرکزی نور 50 کیلومتر توانستیم، بلده 17 کیلومتر، در سرخرود حدود 40 کیلومتر و در بخش مرکزی محمودآباد حدود 50 کیلومتر روکش آسفالت در این مدت انجام شد. یعنی توزیع عادلانه خدمات راه برای همه مردم اعم از شهر و روستاها مد نظر قرار گرفت تا کشش برای حضور در روستاها بیشتر شود.

یکی از معضلات مردم جاده چمستان-آمل است. 13.5 کیلومتر از لاین شمالی با پیگیری‌های فراوان تعریض شد و به دنبال تکمیل لاین جنوبی هستیم. در حال حاضر از آلشرود تا آمل پیمانکار مشغول کار است. پیگیر دو پروژه دیگر هم هستیم. یکی ولیسده جاده چمستان-آمل-کلوده محمودآباد است که تعریض آن قرار است به زودی اقدام آغاز شود. دیگری تعریض جاده اوجی‌آباد به سرخرود است.

 یکی از پروژه‌های مهمی که در نامه‌‌ای وزیر راه خواستار اجرای آن شدم، کمربندی جاده چالوس به جاده هراز است. جاده 120 کیلومتری دوآب-بلده-پل‌زنگوله، قابلیت این را دارد که در صورت تجهیز و تعریض به عنوان کمربندی و مسیری گردشگری مورد استفاده قرار بگیرد. موافقت اولیه را از وزیر راه و شهرسازی گرفتم و مطالعات طرح هم آغاز شد که پس از آن برای مجوز به سازمان مدیریت برنامه‌ریزی می‌رود.

*در این بخش از دو سال پیش صحبت‌هایی از پیگیری شما برای اجرای مترو تهران-نور مطرح شد. سرانجامش چه شد؟

کار بزرگی که در بخش حمل‌ونقل و راه‌ها پیگیر آن هستم همین است. 160 امضا از نمایندگان مجلس گرفتم که مترو تهران را به نور برسانیم. نامه را به رئیس‌جمهور، رئیس مجلس، استاندار و سازمان مدیریت برنامه‌ریزی دادیم. موافقت هم گرفته شد و با عنوان مترو برقی تهران-شمال در ردیف بودجه رفت. با این مترو زمان طی این مسیر 30 دقیقه خواهد شد.

*این طرح جدا از مترو تهران-آمل است؟

مترو از ازگل تا بلده می‌آید و 3 نقطه آمل، نور و چالوس برای مقصد نهایی آن پیشنهاد شده بود. مطالعات مهندسان ایرانی و اتریشی اثبات کرده مسیر نور بهترین گزینه است. استاندار هم برای جذب سرمایه‌گذار پیگیر است. برای این طرح نمایندگان مازندران و استان‌های شمالی، به ویژه دکتر یوسفیان ملا نماینده آمل تلاش و پیگیری زیادی داشتند. چون سراسر شمال را در آینده به راه‌آهن سراسری شمال-جنوب متصل می‌کند. از طرفی راه‌آهن به رشت می‌رود و از رشت به نور و آمل می‌رسد و در نهایت به خراسان متصل خواهد شد. در برنامه ششم هم اولویت حمل‌و‌نقل با ریل است. این پروژه بخشی از یکپارچه شدن مازندران را محقق می‌کند.

*آب، برق و گاز نیازهای اساسی زیرساختی هستند. با نهادهای مربوط به این بخش‌ها چقدر در اجرای پروژه‌ها همراهی کردید؟

هرکدام‌شان مباحث گسترده‌ای را می‌طلبند. در گازرسانی رشد خوبی داشتیم. گازرسانی به لاویج با همه محدودیت‌های جغرافیایی و اداری و مخالفت‌ها انجام شد و پاییز سال 96 گاز لاویج و روستاهای اطراف به بهره‌برداری رسید. 3 روستای منطقه جنگلی واز در حال گازرسانی است و اگر مشکلات اقتصادی ایجاد نشود، برای 3 ماه آینده احتمالا مشعل گاز در این منطقه هم روشن می‌شود. گازرسانی به 13 روستای دهستان ییلاقی میانبند هم در دستور کار است. مطالعات گازرسانی به تمام روستاهای بالادست نور، چمستان و بلده انجام شده است. احتمالا دو هفته دیگر با وزیر نفت ملاقات خواهم داشت و مجوز گازرسانی به بلده را هم می‌گیرم که در این صورت اواخر تابستان یا اوایل پاییز اجرای این پروژه هم آغاز می‌شود.

در بخش برق هم رشد محسوسی داشتیم. تا 2 ماه آینده برق‌رسانی به بلده از پل‌زنگوله جاده چالوس تکمیل می‌شود و مشکل برق بلده با دریافت برق از آمل و پل‌زنگوله برطرف خواهد شد. این پروژه حدود 70 درصد پیشرفت دارد. در شهرک صنعتی تشبندان یک نیروگاه 15 مگاواتی بخش خصوصی در حال ساخت است که هفته دولت افتتاح می‌شود. در آلشرود چمستان هم نیروگاه بخش خصوصی با 95 درصد پیشرفت داریم که در حال تکمیل است. برای ایجاد یک پست 230 کیلوولت در گلیرد هم موافقت گرفتیم. آن جا هم در حال رایزنی با کشاورزان برای تملک هستیم. در صورت اجرای این پروژه مشکل برق منطقه جنوب محمودآباد و غرب آمل به طور کامل حل می‌شود.

*آخرین پروژه نیروگاه دولتی کشور قرار است در سرخرود ساخته شود. به مرحله اجرا رسید؟

برای ساخت نیروگاه 500 مگاواتی معلم‌کلای سرخرود یک سری اختلافات بین مردم و برق برای خرید زمین وجود داشت که در حال برطرف شدن است. حدود 80 درصد زمین‌ها خریداری شد و باقی زمین‌ مورد نیاز هم تملک می‌شود. این پروژه در صورت اجرا علاوه بر رفع نیاز برق منطقه، حدود 800 تا هزار اشتغال تخصصی ایجاد می‌کند.

*بخشی از این حوزه انتخابیه از اصلی‌ترین نقاط کشت برنج است. وضعیت زیرساخت‌های تأمین آب در منطقه چطور است؟

خوشبختانه در این منطقه با توجه به وجود سرچشمه‌های خوب، آب فراوان داریم؛ اما در مدیریت آب ضعیف عمل شده است. اقداماتی مانند ساخت سردهانه‌های کشاورزی در حال انجام است. علاوه بر آن در سرخرود برای ساخت سد لاستیکی موافقت گرفته شد و پروژه هم 20 درصد پیشرفت دارد. احتمالا تا یک سال دیگر این سد افتتاح می‌شود که در گردشگری، پرورش ماهی و کشاورزی اثرگذار است.

موضوع مهم در بحث تأمین آب کشاورزی این منطقه وجود آب‌بندان‌های پرتعداد به عنوان ظرفیت‌های اساسی و آماده است. در محمودآباد و نور آب‌بندان‌های زیادی داریم که مساحت‌های قابل توجهی دارند. کشاورزان ازاین آب‌بندان‌ها استفاده می‌کردند و می‌کنند. به دنبال این هستم که مجموعه مدیران و نمایندگان استان را برای جدی‌تر شدن در بهره‌برداری درست از این منابع متقاعد کنم. اگر بتوانیم یک متر آب‌بندان‌ها را لایروبی کنیم می‌توانیم 3 برابر آبی که امروز ذخیره داریم در آب‌بندان‌ها داشته باشیم. این آب‌بندان‌ها بدون این که محیط زیست را تخریب کنند و خطراتی داشته باشند، می‌توانند کار سدهای بزرگ را انجام بدهند. هزینه لایروبی این آب‌بندان‌ها کمتر از ساختن سد است.

*نور و محمود‌آباد گردشگرپذیر هستند. به این بخش چقدر توجه شده است؟

برای گردشگری پیشنهادم تمرکز بر اقتصاد جنگل بود. چون این منطقه جنگلی است. برای این که بتوانیم از اقتصاد جنگل به درستی استفاده کنیم ظرفیت جنگل‌ها را شناسایی کردیم. چهار ظرفیت خوب جنگلی در منطقه داریم. یکی پارک جنگلی نور است. با شهردار و شورا طرحی با عنوان اقتصاد جنگل نوشتیم که حدود 1200 شغل را می‌تواند ایجاد کند. طرح در سازمان جنگل‌ها به تصویب رسید و در تفاهمنامه‌ای پارک به شهرداری واگذار شد که اکنون به دنبال سرمایه‌گذار است تا آن را واگذار کند. برای جنگل ایزدشهر هم مصوبه سازمان جنگل‌ها را دریافت کردیم که آن جا هم مراحل نهایی را سپری می‌کند. با سرمایه‌گذار کویتی مذاکره شد و اعلام آمادگی کرد که پارک مناسبی با تعهد اشتغال مناسب ایجاد شود. برای پارک جنگلی 22 هکتاری کشپل بود مصوبه افزایش 200 هکتار دریافت شد که در مراحل نهایی اداری است و قرار است به شهرداری چمستان تحویل داده شود.

چند ماه پیش در نامه‌ای به کمیسیون اقتصادی منطقه‌ای از شهرستان نور را به عنوان منطقه ویژه اقتصادی پیشنهاد کردم که در دستور کار قرار گرفت. با این پیشنهاد در شورای برنامه‌ریزی توسعه استان موافقت شد و در کمیسیون اقتصادی هم مجوز آن را به زودی می‌گیرم. اگر در صحن مجلس تایید شود یک منطقه ویژه اقتصادی گردشگری در بهدشت چمستان ایجاد می‌شود که نخستین منطقه ویژه اقتصادی گردشگری در کشور است. در این طرح با سرمایه‌گذاری 3 هزار میلیارد تومانی بخش خصوصی، 5 هزار شغل مرتبط با گردشگری ایجاد می‌شود و بخض خصوصی حدود 3 هزار میلیارد تومان سرمایه‌گذاری خواهد کرد.

*وضعیت صنعت و معدن در این منطقه چگونه است؟

شرایط این بخش در تمام کشور نوساناتی دارد. اما تلاش شد که شرایط بهتر شود. ما یک معدن در گلندرود داشتیم که حدود 8 سال تعطیل بود. تنها معدن شهرستان نور و این منطقه است. معاون وزیر را به منطقه دعوت کردیم و با پیگیری‌های متعدد خوشبختانه این معدن دوباره فعال شد و بیش از 160 نیرو در آن مشغول کار هستند.
در حوزه صنعت 4 شهرک صنعتی تشبندان، نعمت‌آباد، کردآباد و بلده را داریم. برای شهرک صنعتی بلده پس از 25 سال به دنبال آسفالت و جذب سرمایه‌گذار هستیم. چون فقط یک واحد صنعتی در این شهرک فعال است. شهرک تشبندان محمودآباد با حدود 70 درصد ظرفیت کار می‌کند، 45 درصد شهرک صنعتی کردآباد فعال است و شهرک نعمت‌آباد هم با 35 درصد کار می‌کند.

*با فعالان اقتصادی و صنعتی برای حل مشکلات‌شان در ارتباط هستید؟

بله. با توجه به این که در کمیسیون اقتصادی عضو هستم، ارتباطاتی با بخش‌های صنعتی و بانکی دارم که سعی کردم برای بهبود وضعیت صنعت در این منطقه از این روابط کمک بگیرم. اعضای کمیسیون اقتصادی مجلس را به محمودآباد آوردم و تمام بنگاه‌های اقتصادی سراسر مازندران دعوت شدند تا بی‌واسطه چالش‌های خود را بگویند. بخش مهمی از مشکلاتی که در بخش بانکی و تسهیلات داشتند حل شد؛ اما مسائل دیگری هم هست که پیگیر رفع آن ها هستیم.

*یعنی مشکلاتی به جز مسائل مالی هم سر راه صنعت منطقه هست؟

 بله. سرمایه‌گذاران برای دریافت تسهیلات به وثیقه نیاز دارند. در شهرک صنعتی کردآباد چون 50 درصد زمین وقف است، بانک سند وقفی قبول نمی‌کند. تلاش زیادی کردیم که این مشکل را با اوقاف را حل کنیم. اما اوقاف کنار نمی‌آید. حتی مصوبه گرفتیم و اعلام کردیم زمین تعویض می‌کنیم. اما نپذیرفتند. همین موضوع سبب شد فرصت‌های اشتغالزایی در منطقه راکد بماند.

*اتفاقا مردم رویان هم سال‌هاست برای دریافت سند املاک خود با بنیاد علوی اختلاف دارند. به این موضوع توجه داشتید؟

از زمان حضورم در مجلس یکی از پروژه‌های اولویت‌دار من همین بود که به مرحله آخر رسیده و خبرهای خوش را در هفته‌های آتی اعلام می‌کنیم. برای نخستین بار در کشور است که در این زمینه نتیجه گرفته می‌شود. علاوه بر این تقریبا برای تمام روستاهایی که با منابع طبیعی مشکل سند مالکیت پیگیری‌هایی انجام شد. خبر خوش این که صدور سند مالکیت برای ساکنان روستای لاویج به مراحل نهایی رسدیه و در هفته‌های آینده حدود 500 هکتار از زمین‌های منطقه با برگزاری یک جشن در اختیار مردم قرار می‌گیرد.

یکی از مسائل مهم در حوزه نمایندگی استان مازندران، موضوع انسجام بین نمایندگان و تنش‌ها و چالش‌هایی است که گاهی دیده می‌شود. دلیل این اختلافات و تنش‌های منطقه‌ای که هر از گاهی دیده می‌شوند را چه می‌دانید؟

همگرایی یکی از کلیدواژه‌های اصلی توسعه است. سیستم یعنی مجموعه اعضایی کنار هم برای یک هدف خاص فعالیت کنند و این امر جز با همگرایی محقق نمی‌شود. با وجود تلاش‌هایی که در بین نمایندگان استان مازندران برای تقویت انسجام مدیریتی و اجتماعی سراسر استان وجود دارد و برنامه‌ریزی‌هایی که انجام می‌شود، گاهی می‌بینیم که مسائل منطقه‌ای و بخشی گریبان‌گیر مسائل توسعه‌ای استان می‌شود. در این زمینه چند عامل مهم وجود دارند که هر کدام نقش بسزایی را در بروز برخی اختلافات و بخشی‌نگری‌ها ایفا می‌کنند.

دموکراسی بر 4 رکن قوه مقننه، قوه مجریه، قوه قضاییه و رکن چهارم که احزاب و مطبوعات هستند استوار است. نخستین مشکل ما در مازندران این است که احزاب قوی و فعالیت حزبی سازمان یافته و ساختارمندی نداریم. کار حزب این است که با شناساندن خط قرمزهای حکومت و نظام افراد را آموزش می‌دهد و وارد قدرت می‌کند و آن ها نیز در همان چارچوب‌های تعیین شده که چشم‌انداز توسعه‌بخش دارند، پیگیر برنامه‌ها می‌شوند. بخش دیگر رکن چهارم دموکراسی مطبوعات هستند. ما در مازندران در حالی که مطبوعات و رسانه‌های زیادی داریم، کارکرد رسانه‌ای مورد انتظار را نمی‌بینیم. به عبارتی مطبوعات داریم، اما کارکرد مطبوعاتی نداریم. بنابراین باید برای رسیدن به سطح مناسبی از توسعه اجتماعی، احزاب و مطبوعات ما به دورنمایی مشترک از توسعه منطقه برسند و به جامعه آموزش دهند که برای رسیدن به اهداف خاص توسعه‌بخش باید چه گام‌هایی بردارند.

مشکل دیگر این است که تعریف وظایف نمایندگان در جوامعی مانند مازندران تا حدودی دستخوش تغییر شده است. به بیان ساده‌تر بیساری از مردم با وظایف اصلی نمایندگان آشنا نیستند. وظیفه نماینده در درجه نخست قانون‌گذاری است. این که در طرح‌های مجلس و لوایح دولت حضور مؤثر داشته باشد. وظیفه دیگر هم نظارت بر عملکرد دستگاه‌های اجرایی در سطح ملی، استانی و شهرستانی است. اما آن چه که در عمل مشاهده می‌شود، مطالبه همه خواسته‌های کوچک بزرگ مردم از نماینده است. این در حالی است که نماینده باید به فکر دو وظیفه اصلی‌اش باشد، اما مطالبات سبب می‌شود که برای مسائل منطقه‌ای دیگر هم انرژی و زمان بگذارد. با این تعاریف این پرسش ایجاد می‌شود که پیگیری مسائلی مانند منطقه آزاد چه ربطی به یک نماینده مجلس دارد و چرا نمایندگان دخالت می‌کنند؟ پاسخ در همان آشنایی جامعه با وظایف اصلی نمایندگان نهفته است. جامعه محلی به نماینده فشار می‌آورد که به هر قیمتی پیگر اجرای پروژه‌هایی بشود که خواست اجتماعی را همراه خود دارند. در مورد همین مثال منطقه آزاد تجاری در مازندران اگر مردم این فشار را به نمایندگان وارد نکنند، طبیعتا نمایندگان می‌گویند هر جا که کارشناسی‌تر است منطقه آزاد شود. اما نمایندگان به رأی مردم نیاز دارند و نظر پیروان بر آن‌ها تاثیر می‌گذارد.

با این شرایط باید چه کار کرد؟ همین وضعیت ادامه داشته باشد؟

یکی از راه‌های مناسب برای برون‌رفت از این وضعیت مدیریت یکپارچه و کلانشهری مازندران است. مازندران باید به عنوان یک کلانشهر مطرح باشد و از این الگوی مدیریت بهره ببرد. مرز بسیاری از شهرها و شهرستان‌های ما یک تابلو یا یک پل است. این یعنی که جامعه مازندران در سراسر استان به هم پیوسته و در هم تنیده است و نمی‌توان نقطه‌ای را از نقطه دیگر جدا دید. اگر انرژی میل به شهرستان شدن و بخش شدن و تبدیل شدن به شهر، صرف سازندگی شود، سرعت توسعه استان را افزایش می دهد. بهترین نسخه در این وضعیت برای افزایش همگرایی در استان این است که مازندران کلانشهری باشد که شهرستان‌ها و شهرهای آن به منطقه‌ها و ناحیه‌های شهری تبدیل شوند و با 12 نماینده و یک استاندار و سایر مدیران همه با هم دغدغه توسعه سراسر استان را داشته باشند. این الگو می‌تواند به عنوان پایلوت تمرین و تجربه شود تا در سایر استان‌های مشابه مانند گیلان هم مورد توجه و کاربرد قرار گیرد.