آیا تا کنون در بزرگراه های کشور به تابلوهایی که برروی آنها نوشته شده: "بین خطوط حرکت کنید" برخورده اید؟ بی تردید،رعایت تذکر فوق از سوی رانندگان ،باعث ایجاد نظم درحرکت خودروها وهمچنین کاهش آمارتصادفات وبه دنبال آن کاهش آمار مصدومان،مجروحان ومرگ ومیر ناشی از تصادفات رانندگی خواهدشد؛به همین دلیل برای شهروندان هیچ عذری به خاطر توجه نکردن نسبت به این امر مهم وجود ندارد.

اما، شما راننده ای را تصور کنید که با اتومبیل خود ،باسرعت مجاز ودر مسیر خط سرعت بزرگراه درحرکت است،ناگهان درمقابل خود چاله عمیقی مشاهده می کند. بر اثر یک عکس العمل طبیعی،اتومبیل را به یکی از سمت های چپ یا راست منحرف می سازد.

در این هنگام با اتومبیل دیگری تصادف کرده ومنجر به فوت وزخمی شدن سرنشینان آن خودرو می شود.راننده مورد اشاره که از حادثه جان سالم به دربرده را دردادگاه محاکمه می کنند وبه علت این که انحراف به یکی از جناحین چپ یا راست توسط او، باعث مجروحیت و مرگ سرنشینان اتومبیل مجاور شده، مقصر ومجرم شناخته می شود.

 ولی راننده ای که از طرف دادگاه مجرم شناخته شده،مدعی است که با سرعت مجاز وبین خطوط در حرکت بوده وهیچ عمل خلاف قانونی را مرتکب نشده بلکه، عامل انحراف به چپ یا راست اتومبیل وی چاله ای بود که در مسیر حرکت او وجود داشته است وبرهمین اساس اضافه می کند که عامل اصلی وقوع حادثه وتبعات ناگوار آن، مسئول نگهداری بزرگراه بوده وهم اوباید دردادگاه محاکمه وبه عنوان مجرم اصلی محکوم شود.

به تعبیردیگر اومی خواهد بگوید که اگر چاله موصوف در مسیراو وجود نداشت هیچگاه این واقعه دلخراش رخ نمی داد وهر کسی غیراز او هم اگردر شرایطش قرارمی گرفت،در یک واکنش غیرارادی اتومبیل را به یکی از طرفین منحرف می ساخت.

به نظر شما این ادعا تا چه اندازه می تواند صحیح باشد؟ آیا تاکنون دراین مورداندیشیده اید که بسیاری از حوادث، در مقابل چاله هایی رخ می دهدکه در مسیر حرکت عوامل ظاهری آن پدید می آید؟ هرروز صفحه حوادث روزنامه ها ،مخاطبان خود را در جریان اخبار حوادث مختلف جامعه شامل جرم وجنایت، قرار می دهند وهر بار فرد یا افرادی را به عنوان متهم ومجرم به مردم معرفی می کنند.

 دراین میان کسی از خود نمی پرسد انگیزه اصلی ارتکاب جرایم آن هم در سطحی وسیع توسط برخی افراد جامعه چیست؟ چنین به نظر می رسد که هم دست اندرکاران صفحه حوادث جراید وهم خوانندگان این مطالب(که از قشرهای مختلف جامعه هستند)، به نوعی عادت کرده اند تابه دنبال اخبارحوادث رفته واز چگونگی آنها آگاه شوند ودرعین حال،هیچ گاه دنبال انگیزه های اصلی آنها نباشند.

غافل از آن که ادامه این روند به نفع هیچ طبقه ای از طبقات اجتماع ما نخواهد بود زیرا نپرداختن به علل اصلی وقوع حوادث، به افزایش آنها دامن خواهد زد و سیرصعودی آماروقایع ناخوشایند نیز به طور طبیعی ، تعداد بیشتری از افراد جامعه را با اتفاقات ناگواروفرآیندهای منفی آنها، درگیر خواهد نمود.

به همین منظور لازم به نظر می رسد تا سرویس حوادث جراید ، علاوه بر اطلاع رسانی در خصوص حوادث جاری کشور، به علل و انگیزه های محوری آنها نیز بپردازند. در این صورت امید می رود ، مردم ومسئولان توجه بیشتری به امر پیشگیری قبل از وقوع نموده وامر درمان را در درجه دوم اولویت قراردهند. چه بسا منشا بسیاری از وقایع ناگوار، ضعف مدیریتی در قسمتی از حوزه های اجتماعی، فرهنگی واقتصادی جامعه باشد که در نتیجه لازم است مدیریت کلان کشورنسبت به تقویت مدیران میانی خود اقدام نمایند که در این صورت ما شاهد کاهش چشمگیر آمار حوادث در کشورمان خواهیم بود. 

  (DRmohaqeq@gmail.com)