مازندنومه؛ سرویس محیط زیست و گردشگری، احمد باوند سوادکوهی، مدیر بنیاد پژوهشهای فرهنگ و تاریخ سوادکوه: حادثه ریزش و سقوط سنگ از دامنه کوه در بالا دست روستای تاریخی پیت سرا در روز نخست سال ۹۹ موجب تخریب چندین خانه اهالی و تلف شدن چندین راس دام و آسیب به چند خودرو شد.

  خدا را شکر که حادثه تلفات جانی به همراه نداشت، اما همانطور که می دانیم حضور مسئولان به واقع مصداق این مثل محلی است که:(اش ره کشمبی و پلنگ ره دار دمبی!)

مرهمی بر درد نیست و نخواهد بود. چرا؟ چون  تاریخ نمی خوانیم و نمی دانیم در چه سرزمین مقدسی مشغول خدمت و زندگی هستیم. و مهم تر اینکه نمی دانیم چه روستایی را با چه قدمت تاریخی از دست دادیم.

به خاطر چه چیزی این اتفاق رقم خورد؟

امروز هر کس برای خود کارشناس است و دلیل خاصی ارائه می دهد. من کارشناس زمین شناسی نیستم و نظر نخواهم داد اما به عنوان یک دل سوخته سوادکوهی می بینم عامل اصلی، آتشی بود که معادن اطراف به پا کردند.

روستای سرجلشک به خاطر وجود گرد و خاک ناشی از معادن اطراف اسپهبد خورشید خالی از سکنه شد! کجای تاریخ نوشته یک روستا را به خاطر منفعت یک مشت آدم حریص که کوه‌خواری را به غارخواری بدل کردند، باید خالی کرد!؟

جناب فرماندار! اقای استاندار! حضرات قوه قضا! با سواکوه دارند چه می کنند؟ کجای جهان سراغ داریم که انسان با میراث تاریخی سرزمین خود چنین برخورد کند؟ چه کسانی از این معادن منفعت می برند؟

  به تنگه تاریخی دواب که در متون تاریخی از آن به عنوان دروازه بحر خزر نام برده اند سری بزنید و فریاد تاریخ را بشنوید.

ببینید چه بر سر تاریخی ترین نقطه تبرستان -غار اسپهبد خورشید که از آن به عنوان  تخت جمشید مازندران نام برده اند- چه کردند!؟

بیایید تاریخ این منطقه را بخوانیم، اگر نمی خوانیم حداقل  تشریف بیاورید از نزدیک آثار تاریخی اش را ببینید.

مشکل امروز ما این است که عزیزان ما با تاریخ فاصله گرفتند. یک فیلم مستند کمتر از یک ماه پیش از شبکه مستند ایران پخش شد درباره‌ی غار لاسکو در فرانسه؛ این غار در سال ۱۹۴۰ توسط ۴ جوان کشف شد. داخل غار پر است از نقاشی انسان های ۱۸ هزار سال پیش. نکته جالب اینجاست دولت فرانسه در غار را پلمپ کرده و به کسی اجازه ورود نمی دهد، اما  ماکت غار را بیرون از فضای غار با هزینه میلیاردی ساختند و گردشگران برای بازدید به بخش ماکت غار می روند.

  ما با میراث خود چه می کنیم!؟ مگر در قران نیامده است که به آثار گذشتگان تان بنگرید تا عبرت بگیرید! چرا به این بخش عمل نمی شود؟

غار اسپهبد خورشید دروازه ورود اسلام به تبرستان بود. آخرین نقطه از تبرستان بود که درسال ۱۴۴ هجری توسط سپاه خلیفه عباسی فتح شد. و اسلام وارد تبرستان شد. حداقل به این بخش دقت کنید تا شاید غار را دریابید!

 اما پیت سرا و ماجرای سقوط سنگ به واقع زنگ خطری را به صدا درآورد که در غوغای کرونا خاموش ماند.

مردم روستای پیت سرا زحمت کش و تلاشگرند که دل به خاک روستا بستند و به دام شان دل خوش کرده بودند، راه شهر را بلد نبودند و مزاحم‌تان نمی شدند.

شاید بیشتر خوانندگان  ندانند که تنگه دواب چه میراث تاریخی را در دل خود داشت و دارد. قطعا تا چند ماه آینده باخبر خواهید شد و آن وقت دیگر دیر شده است.

 فقط تنگه دواب از پیت سرا تا غار اسپهبد خورشید اکر در دست یک مسئول کارکشته و آگاه به تاریخ بود، برای سوادکوه و مازندران آن قدر درامد داشت که صنعت نفت ایران نداشت. به این منطقه و تنگه دواب می توان به عنوان صندوق ذخیره ارزی نگاه کرد.

اینجا در تنگه دواب تاریخ و اسطوره به خواب رفته است. غار کیجا کرچال با داستان اسطوره ای که در دل خود دارد و غار طاق خانه و طاق فرامرز و طاق طویله و غار اسپهبدخورشید با تاریخی که در خود دارند همه در حال تابودی و ویرانی اند.

  جناب استاندار محترم یک روز از مسیر اسپهبد خورشید به سرزمین اجدادی تان سری بزنید و تاراج تاریخ و مظلومیت تنگه تاریخی دواب و تغییر منظر جغرافیای منطقه  را به چشم ببینید. داستان پرغرور کیجا کرچال و غار اسپهبد خورشید و داستان غم انگیز غار طاق خانه را بخوانید تا شاید جلوی کوه خواری و غارخواری را بگیرید.

جناب دادستان محترم تاریخ درباره ما قضاوت خواهد کرد. چرا در قضیه پلمپ معدن کوهپایه عقب نشینی کردید؟

جناب فرماندار چشم امید به مرحمت شما داریم چون تاریخ سوادکوه نشان داد آنانی که اهل سوادکوه نیستند بیشتر به سوادکوه خدمت کردند.

برما گذشت نیک و بد اما تو روزگار / فکری به حال خویش کن این روزگار نیست (عماد خراسانی)

1-  غار طاق خانه
2-  طاق طویله
3- کیجا کرچال