مازندنومه، کلثوم فلاحی: نقد و بررسی کتاب «ابلیس‌نامه» اثر میخائیل بولگاکف در ساری برگزار شد. محمدتقی قاسمی -منتقد ادبی- و یلدا بیدختی‌نژاد -مترجم اثر- در این نشست صحبت کردند که چکیده اظهارات آن‌ها در زیر آمده است:

*قاسمی:در این اثر صداقت دیدم

-ادبیات روسیه از مهمترین ادبیات دنیاست و روسها صاحب سبک و تاثیرگذار هستند.

- ادبیات مدرن روسیه وامدار پوشکین است. بعداز پوشکین، ایوان تورگنیف مهمترین رمان‌نویس قرن ۱۸ بود، او نخستین کسی است که از واژه نهیلیسم استفاده کرد و کاربرد آن برای فاصله زیاد بین دو نسل بود.

-بعد از او داستایوفسکی و تولستوی در ادبیات روسیه مطرح شدتد. داستایوفسکی در دنیای ادبیات و فلسفه جهان جزو نویسندگان بی همتاست. وقتی نیچه که کسی را قبول ندارد در برابر او سر تعظیم فرود می آورد و جزو شخصیت‌های مورد علاقه فروید است.اگزیستانسیالیست ها متاثر از داستایوفسکی بودند.

-لئو تولستوی جزو نویسندگان بزرگ است و هایدگر به مرگ ایوان ایویچ تولستوی بسیار ارجاع می‌دهد.

-گوگول هم از مهمترین نویسندگان پیشگام روسیه است، داستان شنل او الگویی برای داستان کوتاه جهان محسوب می‌شود.

-ترجمه "ابلیس‌نامه"را با نسخه انگلیسی اثر مقایسه کردم و روان بود،

-به طرح جلد انتقاد دارم چرا که با طرح جلد انگلیسی بسیار متفاوت است. طرح جلد مانند پوستر اثر سینمایی است، طرح جلد قبلی، اثری با طرح چوب کبریت بود چرا این طرح جلد این اندازه ساده است و از طرح قبلی خبری نیست.

-انقلاب ۱۹۱۷ اکتبر باعث شد تزارها برای همیشه از بین بروند و لنین و استالین روی کار بیایند که در ادبیات هم تاثیر گذاشت. ادبیات ایدئولوژیک و پروپاگاندایی حاکم بود در این دوران بولگالف آمد و خلاف جریان نوشت،

-ادبیات روسیه چند چهره مهم در این دوران دارد که به خاطر فشارهای استالین برخی به آمریکا مهاجرت می‌کنند، باختین در این دوران ظهور کرد و تئوری‌هایی درباره رمان چند آوایی دارد.

-ابلیس‌نامه به آثار کافکا شبیه بود.

-ترجمه باعث رشد و تکامل ادبیات انگلستان شد.

-یکی از اتفاقات بزرگ مشروطیت، ترجمه بود، ترجمه باعث شد روشنفکران با دیگر آثار آشنا شوند.

-مترجم آگاه که سرقت ادبی نکرده، از نیروی انسانی دیگر استفاده نمی‌کند و صداقت دارد. در این اثر صداقت دیدم و مترجم به اندیشه نویستده بسیار وفادار بود.

*یلدا بیدختی‌نژاد:به زبان و ادبیات روسیه علاقه داشتم

-تغییر طرح جلد، سیاستگذاری ناشر بود.

-نویسنده، فانتزی را با دنیای واقعی ترکیب می‌کند به مسائل سیاسی و اجتماعی روز علاقه داشته و حتی گفته می‌شود پیشگویی‌هایی داشته است.

-در ادبیات روسیه پزشک نویسنده زیاد داریم که آثار خوبی دارند.

-شخصیت اصلی داستان در چنگ دوقلوهای شیطان صفت است که در نهایت وضعیت عجیب برایش رقم می‌خورد.

-زبان نویسنده در این اثر بسیار سخت بود،

-ترجمه اثر بسیار متاثر از زبان نویسنده است و به همین دلیل برگردان برخی آثار نویسندگان راحت‌تر است.

-اشکالی ندارد از یک اثر، ۲ ترجمه موازی وجود داشته باشد، می‌تواند بستر را برای نقد ترجمه فراهم کند و اینگونه جریان ترجمه می‌تواند بهتر شود.

-به زبان و ادبیات روسیه علاقه داشتم و پدرم از کودکی، پوشکین و افسانه‌های روسی را برایم می‌خواند و دوست داشتم اصل داستان را بخوانم برای همین زبان روسی را آموختم.