سير نگران کننده نوجوان شدن دخانيات 

 استعمال دخانيات مخصوصا سيگار يکي از عادت هاي بد وارداتي است که دامنگير بخشي از جامعه ما شده عمل مضر و مضحکي که متاسفانه به غلط به عنوان عامل شخصيت طلبي، بلوغ و بزرگ نمايي جلوه گر مي شود آمارهاي رسمي نشان مي دهد 60 درصد افراد سيگاري از سنين نوجواني (15-16 سالگي) شروع به کشيدن سيگار مي کنند.

 اين در حالي است که الگوي استعمال دخانيات در گذشته بيشتر در بين سالمندان بوده اما در سالهاي اخير گرايش به سيگار در بين نوجوانان به شدت رو به افزايش است.

شايد يکي از مهمترين نگراني هاي سازمان جهاني بهداشت و اينکه سال 2008 را سال نوجوان بودن دخانيات نامگذاري کرده ناشي از همين مساله باشد.

اخيرا وزير بهداشت نيز در گفتگو با رسانه ها نسبت به اين موضوع اظهار نگراني کرده. ‏ نتايج آخرين بررسي ها از وضعيت فرهنگ سازي براي مبارزه با دخانيات در کشور نشان مي دهد تعداد افراد سيگاري که علاقه مند به سيگار کشيدن هستند حدود 40 درصد کاهش يافته اما خبر بد اينکه اين ميزان در بين نوجوانان و جوانان آنطور که بايد اتفاق نيفتاده!

مسوولان وزارت بهداشت هم اکنون علاوه بر نگران بودن به خاطر 3 درصد از نوجوانان 13 تا 15 ساله سيگاري به 7/8 درصد نوجوانان اين سنين نيز فکر مي کنند کساني که سيگار نمي کشند ولي در معرض مبتلا شدن به سيگار قرار دارند.

به گفته معاون سلامت وزارت بهداشت از بين نوجوانان سيگاري 1/5 درصد پسر و 9/0 درصد دختر هستند. علاوه بر آنکه 1/26 درصد از نوجوانان گروه سني 13 تا 15 سال قليان مصرف مي کنند. ماده اي که شايد ضررش به مراتب از سيگار بيشتر باشد! بر خلاف باور سنتي، دودناشي از قليان حاوي مقادير زيادي از مواد سمي و نيکوتين است موادي نظير متانول (ساخت موشک) نفتالين، منواکسيد کربن(گاز خروجي از ماشين ها) ددت (حشره کش) و... آمارها نشان مي دهد سالانه 50 هزار نفر ايراني بر اثر مصرف سيگار جان خود را از دست مي دهند و مبلغ 1740 ميليارد تومان بر اثر مصرف دخانيات دود مي شود و در کنار اين رقم 5 هزار 220 ميليارد توماني که صرف درمان بيماري هاي ناشي از مصرف سيگار مي شود را هم در نظر بگيريد!

گفته مي شود بيش از 84 درصد از جمعيت يک ميليارد و 300 هزار نفر سيگاري جهان در کشورهاي در حال توسعه نظير ايران زندگي مي کنند. ميانگين اميد به زندگي در بين افراد سيگاري 3 سال پس از مصرف دخانيات 10 سال کاهش مي يابد و اگر يک نفر 30 سال دخانيات مصرف کند. به طور ميانگين 20 سال از طول عمر مفيد و اميد به زندگي اش نسبت به افراد همگن کم خواهد شد.

 در حال حاضر 12درصد از جمعيت 15 تا 64 سال کشور ما سيگاري هستند که اين ميزان در آقايان بيش از 20 درصد و خانم ها 8/2 درصد است. عرضه سيگار به نوجوانان زير 18 سال ممنوع رييس مرکز سلامت محيط کار وزارت بهداشت از تصويب ضوابط درج تصاوير هشدار دهنده بر روي سيگار در ستاد کشوري اجراي قانون جامع دخانيات خبر داد و گفت: مطابق اين قانون در 6 ماه آينده تصاوير هشدار دهنده بر روي سيگارهاي داخلي و خارجي درج مي شود.

غفاري تاکيد کرد: تعيين ضوابط عرضه سيگار در بازار يکي ديگر از مصوبه هاي ستاد اجرايي قانون جامع دخانيات بود که براساس آن عرضه سيگار فقط در سوپرمارکت ها و واحدهاي صنفي داراي پروانه فروش مجاز بوده و عرضه آن به نوجوانان زير 18 سال نيز ممنوع است. علاوه بر اين فروش سيگار و مواد دخاني تا شعاع 100 متري مراکز آموزشي، ورزشي و مدارس نيز ممنوع اعلام شده است.

نوجوانان ژاپني از خريد سيگار محروم مي شوند

 اخيرا در کشور ژاپن دستگاه هاي خود پردازي ساخته شده که قادرند مشتريان زير سن قانوني را شناسايي و از عرضه سيگار به آنها خودداري کنند. اين دستگاه ها مجهز به دوربين هايي هستند که با مقايسه صورت مشتريان، سن واقعي آنان را تشخيص مي دهند. توانايي اين دوربين ها در بررسي انحناهاي پوستي، کاسه چشم و نشانه هاي بلوغ در صورت به اين معناست که افراد زير 20 سال نمي توانند از سيگار استفاده کنند. مسوولين شرکت فوجيتا کا سازنده اين دستگاه معتقدند: براي کاهش ميزان نوجوانان سيگاري چاره اي جز استفاده از اين دستگاه ها وجود ندارد. اين خودپردازها با دقت بالاي 90 درصد مشتريان خود را شناسايي کرده و به آنان خدمات عرضه مي کنند.

 گفته مي شود به ازاي هر 23 ژاپني يک دستگاه خودپرداز وجود دارد و اين خودپردازها حدود 35 ميليارد پوند درآمد دارند.

 لزوم برنامه ريزي صحيح براي اوقات فراغت نوجوانان

 پريچهره مدير کل تربيت بدني مازندران معتقد است: انرژي موجود در بدن نوجوانان بايد درست مصرف شود وي مي گويد در حالي که تمام دنيا بهترين امکانات کشورشان را در اختيار آموزش و پرورش نوجوانانشان قرار مي دهند بحث ورزش در مدارس مغفول مانده و زنگ ورزش به ساعتي براي استراحت بين کلاس ها تبديل شده!

متاسفانه تاسيس فضاهاي ورزشي در سالهاي گذشته چندان مورد توجه قرار نگرفته و در حال حاضر با کمبود فضاهاي ورزشي روبرو هستيم .

پريچهره ادامه مي دهد: خوشبختانه با طرح هاي ضربتي که در دولت نهم صورت گرفته بارقه هاي اميد در دل نوجوانان زنده شده و شاهد بهره برداري از سالن هاي ورزشي زودبازده براي نوجوانان پسر و دختر هستيم .

مدير دستگاه ورزش استان معتقد است: ورزش سازنده و نگهدارنده ارزش ها در جامعه است. انسان سالم در جامعه مدني تعريف شده و در هر جامعه مدني سلامت فرد نشان دهنده رشد بالاي فرهنگي جامعه است. مدير کل تربيت بدني مازندران خواستار مقابله با هجمه ي فرهنگي کشورهاي غربي شد و اظهار داشت: کشورهاي منطقه به تاثي از قدرت هاي جهاني همواره سعي دارند با قاچاق مواد مخدر به کشور نوجوانان و جوانان ما را سست و بي اراده کنند.

 دروازه مواد مخدر سيگار است و بايد جايگزين مناسب را فراهم سازيم تا شاهد افزايش اين بزهکاري اجتماعي در جامعه نباشيم. ‏

پريچهره از آمادگي اداره کل تربيت بدني مازندران براي بسط و گسترش ورزش در مناطق آلوده به مواد مخدر خبر داد و گفت: اگر مسوولين ارشد استان مساعدت کنند حاضريم از ظرفيت موجود در سازمان تربيت بدني نهايت استفاده را ببريم و ورزش را در روستاها نيز گسترش دهيم.

 وي در بخش ديگري از صحبت هايش به همکاري خوب و موثر اداره کل تربيت بدني با مجتمع دخانيات مازندران در ورزش اشاره وابراز اميدواري کرد: با جذب تيم هاي ورزشي و اداره آن گامي موثريي در جهت کاهش مصرف دخانيات در استان برداريم. ‏ نمي توانيم کارخانجات دخانيات را تعطيل کنيم بايد تلاش کنيم خواهندگي سيگار کاهش يابد حرف هاي کاظم زاده مدير مجتمع دخانيات مازندران نيز در خصوص کاهش مصرف سيگار شنيدني است.

 وي معتقد است براي کاهش مصرف سيگار در کشور بايد کار فرهنگي کنيم اينکه کارخانه اي را تعطيل کنيم مشکلي حل نمي شود در حال حاضر بيش از دو سوم سيگار مصرفي کشور وارداتي است. يعني رقمي معادل 386 هزار نخ در سال! اين درحالي است که توليد داخل کفاف مصرف 4 ماه را هم نمي دهد چه برسد به تمام طول سال.

وي مي گويد:اينکه بخواهيم جلوي توليد داخل را بگيريم نتيجه اش جز قاچاق و عرضه غيرقانوني سيگار در جامعه نخواهد بود. بايد تلاش کنيم خواهندگي سيگار کاهش يابد.‏ کاظم زاده از دخانيات به عنوان صنفي فعال در کشور ياد مي کند و مي افزايد: ‏ بيش از 3 هزار توتون کار در مازندران مشغول فعاليت هستند که با حذف کارخانه دخانيات علاوه بر اين تعداد حدود 1هزار نفري هم که در زيرمجموعه اين شرکت مشغول به کارند بيکار مي شوند و اين به صلاح جامعه نيست!

مدير مجتمع دخانيات مازندران فرهنگ سازي و نظارت بر عرضه سيگار و محدود کردن عرضه مواد دخاني را بهترين را حل مي داند و اميدوار است به تدريج تقاضاي مصرف اين مواد کاهش يابد و در شرايط ايده آل از جامعه ما حذف شود. کاظم زاده در پايان اظهار اميدواري مي کند که اگر روزي بتوانيم جامعه اي بدون سيگار داشته باشيم آنوقت همين مقدار توليد داخل را با کيفيتي برتر به خارج از کشور صادر مي کنيم و زمينه اشتغال بيشتر در کشور فراهم مي شود. ‏ (shojaeikia@gmail.com)