یکی ازجدی ترین جدال های جمعیت فعال جامعه درایام شائبه انگیزتبلیغات انتخاباتی،غبارزدایی ازچهره های نامزدهای انتخاباتی است که به واسطه بمباران مستمر تبلیغاتی و عملیاتهای وسیع تخریبی،در میان خروارها ابهام، آوار زده شده و به شدت نیاز به عملیات نجات دارند! فلذا یکی از موثرترین عملیات های نجات آفرین، مهارت و هنر چگونه دیدن نامزدها و ارزیابی درست از کارآمدی اجرایی آنهاست!

به راستی نامزدها را چگونه باید دید؟ اعتبار و روایی و پایایی کدام نگاه بیشتر است؟

آنچه که ذیلا" می آید معرفی زوایای متنوع نگاه به نامزدهاست که به همراه ذکر مزایا و معایب آنها ارائه می شود تا در نهایت کیفی ترین منظر،مقدمه درست ترین ارزیابی از نامزدها باشد!

 1- نگاه و ارزیابی نامزدها اززبان خودشان و اطرافیان آنها :

مزایا : اطلاع از ناگفته ها و ورود با مجوز به حیاط خلوت و یا همان عرصه خصوصی شخصیت نامزدهاست که در اصل می توان آن را استقرار در سکوی اندیشه ها و احساسات و سوابق تبلیغ نشده آنها محسوب نمود!

معایب : مواجه شدن با پدیده آلودگی بزرگ نمایی موارد معمولی و نیز کتمان کاستی ها و ناکامی ها ی خود است و ضمن اینکه نامزدها گاهی دچار حقیقت گریزی و دروغ پردازی نیز می شوند!

2- شناخت نامزدها از زبان رقبای انتخاباتی و مخالفان جناحی و غیر جناحی :

 مزایا : اطلاع دقیق تر از ابعاد انتقادی و به عبارتی آگاهی از نقاط ضعف نامزدهاست که انصافا" سانسور آنها نوع مردم فریبی و به بازی گرفتن شعور عمومی است!

معایب : کتمان نقاط قوت و سیاه نمایی و بزگ نمایی نارسایی ها و ناکامی ها و اشتباهات کوچک است!

 غالبا" رقبای انتخاباتی و همراهان در این رابطه با بکارگیری فنون عملیات روانی، تخریب رقیب را در دستور کار قرار داده و با سوء استفاده از باورهای عمومی ، به تحریف واقعیت ها ، تحقیر توانمندی ها و بد تر از همه به ترور شخصیت رقیب می پردازند.

 3- ملاحظه نامزدها از نظرگاه کارشناسان و صاحب نظران جامعه :

 مزایا : قیاس نامزدها با استانداردهای کارشناسانه و ارتقاء سطح نگاه به آنها از حد معمول به سطوح با معیار بالاست که تحقیقا" مدینه فاضله تمامی جوامع است.

معایب : آزرده بودن فاصله های مشهودی است که غالبا" نامزدها با استانداردهای آرمان گرایانه کارشناسان دارند، تا جائی که حتی میتوان افکار عمومی را به مرزهای پذیرش ابهاماتی همانند اینکه "جامعه دچار بحران قحط الرجال است"سوق داد! که طبعا" فرهیختگان ما مستحق چنین نگاه تلخی نیستند.

4-دیدن نامزدهاازمنظرسوابق وعملکردهای گذشته خود و تیمی که برای همکاری انتخاب کرده اند :

مزایا : امکان ارزیابی پیوستاری فرد با توجه به روند حرکتی اش از گذشته تا کنون و نیز محاسبه فایده مندی این عملکردها و سوابق درشرایط کاری مسند جدیدی که قرار است به فعالیت بپردازد.

 معایب : عدم انطباق آن توانایی ها با مشکلات موجود و آینده و مهم تر از آن عدم استنباط این حقیقت که تجربه های گذشته می تواند به جای حرکت یکنواخت، با پدیده ای به نام خلاقیت و گشایش های ذهنی نوین توام شوند.

5- مشاهده نامزدها از طریق برنامه های اجرایی آنها :

 مزایا : امکان ارزشیابی توانایی های برنامه ها در یافتن راههای برون رفت جامعه و مردم از مشکلات پیش رو و پرهیز از کلیشه سازی و کانالیزه شدن سنتی در فرایند ارزیابی نامزدهاست که مستندا" تهدیدی برای شناخت های جامع مانع محسوب می شود.

مورد بعدی اینکه واقع بینی، موجب کنار نهادن عواطف شخصی و جناحی و انطباق بی طرفانه نامزدها با مشکلات اساسی جامعه است!یعنی اینکه به تعبیر مربیان ورزشی، آماده ترین بازیکن ها در ارنج اصلی تیم قرار می گيرند و طبعا" بازیکنان اسمی ، جایی در ترکیب اصلی تیم ندارند.

معایب : عدم امکان ارزیابی قدرت اجرایی نامزدها در اجرای برنامه های خویش و نیزعدم احتساب جریانات تاثیر گذار در روند اجرایی برنامه ها!همچون تیم همراه و سابقه اجرایی و قدرت فردی و تخصصی نامزدها و شاید مهم تر از همه می توان به بسترهای اجرایی و ضمانت های لازم برای اجرای وعده ها و برنامه ها اشاره کرد که طبعا" در این نگاه دیده نمی شود.

به هر حال باید این حقیقت را پذیرفت که گذشته چراغ راه آینده است و نیز باید گفت که : تکیه بر جای بزرگان نتوان زد به گزاف مگر اسباب بزرگی همه آماده کنی!

 البته نگاه های متعدد دیگری نیز وجود دارد که ذکر همه آنها فاقد ضرورت و خارج از مجال این مقوله هست که به طور مشخص می توان به نگاه نامزدها از طرق ذیل پرداخت :

 - از طریق احزاب موافق و مخالف

 - از زاویه رسانه ملی و سایر رسانه های نوشتاری و دیداری

 - از منظر مناظره های نامزدها و نمایندگان آنها

 - از اظهارات بیگانگان و اپوزوسیون اما پیشنهاد مشخص نگارنده،ایجاد یک نگاه ترکیبی از نگاه های موجود و مورد اشاره به نامزدهاست که تا حدود زیادی می تواندمانع ازسوءگیری های مثبت و منفی درارزیابی واقع بینانه نامزدها شود.

چرا که رجوع یک سویه به یک نگاه،مانع همه جانبه نگری و جامع بینی بوده و قضاوت نهایی نیز نمی تواند عادلانه محسوب شود.

 چرا که به قول مولوی : پیش چشمت داشتی شیشه کبود/ زان سبب عالم کبودت می نمود !

 و یا صایب تبریزی نیز در نفی این نگاه های غیرواقع بینانه می سراید : آنچه خواهد دلت، همان بینی/ وآنچه می بینی دلت همان خواهد!

این جانب سهراب گونه معتقدم که : چشمها را باید شست ، جوری دیگر باید دید !

و اما در گردباد تبلیغات درست و غلط که متاسفانه به یک خرده فرهنگ مبدل شده،برای برخورداری از یک نگاه کامل لازم می دانم به نکات مهمی اشاره جدی نمایم:

 نکته اول اینکه،دغدغه های اصلی جامعه را باید در سخنان روشنگرانه رهبر معظم انقلاب و سایر بزرگان نظام جستجو کرد که بلا استثناء بر حضور با ابهت و حداکثری تاکید می ورزند.

 حضوری که درست مقابل خواسته نامشروع دشمن مبنی بر عدم استقبال مناسب از انتخابات است.

نکته دوم ، معیارهایی است که رهبر معظم انقلاب به آنها اشاره می کنند که مشخصا" به مرعوب نبودن در مقابل استکبار جهانی و متواضع بودن در برابر مردم خود و وفاداری به آرمانهای امام راحل و توانایی انجام کار و اجرای برنامه های خود با محوریت چشم انداز 1404 و محرومیت ستیزی بیشتر توجه نشان می دهند.

نکته سوم ، پرهیز از علم کردن نگرانی های فرعی و جابجایی های جوسالارانه اولویتها بر اساس معیارهای القایی حزبی و جناحی است! نکته چهارم گریز از کلیشه ای دیدن و تصورات قالبی است؛چرا که در این مرحله باید با انتخاب کامل ترین زاویه نگاه به عملیات بزرگ و حساس انطباق دهی و مصداق یابی از معبر معیارها پرداخت و مناسب ترین فرد را که طبعا" تواناترین آنهاست برگزید وبه تعبیرمربیان ورزشی آماده ترین فرد باید در ارنج اصلی تیم باشد واولویتی برای بازیکنان اسمی وجود ندارد.

 پس بایدازرهنمودامام علی(ع)بهره گرفت که فرمود:علی راباحق مقایسه کنید نه حق رابا علی! یعنی اینکه با مصداقها معیارها را ارزیابی نکنیدوبه عبارتی قبل از تحقیق و انطباق دهی منطقی و بی طرفانه ،دست به انتخاب قطعی نزنید! واقعیت این است که کشور ما در یک سوی به موفقیتها و پیشرفتهای زیادی دست یافته و در دگرسوی نیز با مشکلات بسیار جدی اقتصادی و فرهنگی وسیاسی دست و پنجه نرم می کند و به همین خاطر نمی توان از کنار انتخاب رییس جمهور که دارای اختیارات بیسار زیادی است به آسانی و اغماض گذشت.

 در حالی که انتخابات تجدید فرصتی برای مردم جهت دوباره دیدن وبه گزینی و در نهایت تلاش برای استمرار توانایی ها و اصلاح ناتوانی هاست! فلذا باید به چشمان خود اعتماد کنیم و از پشت عینک هزاررنگ نامحرمان و نااهلان،نامزدها را به نظاره ننشینیم.

 باید ساده و بی تکلف دید تا آسوده و بی دغدغه برگزید! اما یادمان باشد که ساده دیدن انتخابات و نامزدها با ساده لوحی و ساده گرفتن و سادگی کردن متفاوت است و حتما" باید پس از مشورت با نخبگان و صاحب خبران دلسوزو مراجعه هوشمندانه به دیدگاههای امام راحل و رهبری معظم انقلاب انجام پذیرد.

 نگارنده معتقد است انتخاب رییس جمهور یک انتخاب فراجناحی و ملی است و باید به نفع نظام از مواضع فردی و جناحی و حزبی خویش تعدیل نمود و به یاد داشت کسی باید رییس جمهور شود که دروعده ها و اجرا و نیز در داخل و خارج از کشور از هارمونی مناسب برخوردار بوده و تداعی پارادوکس ننماید و به عبارتی باید در دنیای تدبیرها و شمشیرها فقط به استفاده از یکی از این دو سلاح اکتفاء ننماید.

 مهم تراز این استفاده دوسویه، به کارگیری و بجای هر یک در جای مناسب خود است.

 درپایان ازحافظ شیرین سخن استعانت می جویم که فرمود:

 الا یا ایهالســـــــاقی ادر کاســـا" و ناولهـــــا /که عشق اول نمودآسان ولی افتاد مشکلها /به می سجاده رنگین کن گرت پیرمغان گوید/ که سالک بی خبرنبود زراه ورسم منزلها/ شب تاریک و بیم موج و گردابی چنین حایل /کجــا دانند حــال مـا سبکبــاران ساحلــها