آن چه در پي آمده گزارش نورعلی نورزاد از تاجیکستان است در مورد همايش بین المللي مکالمه فرهنگ ها.گزارش به زبان شيرين تاجيکي فرستاده شده که بدون دخل وتصرف تقديم مي شود.

----------

در دائره سال بزرگداشت امام ابوحنيفه (رح) در شهر خجند تاجیکستان با ابتکار رياست دانشگاه دولتي خجند همايش بین المللي"مکالمه فرهنگ ها: جایگاه امام اعظم در فرهنگي اسلام و جهان" برگزار گرديدکه در کار آن زين‌العابدين درگاهي،پژوهشگر قائم شهري و دانشجوي دوره دكتري پژوهشگاه زبان و ادبيات رودكي، آكادمي علوم تاجیکستان شرکت ورزید.

براي شرکت و سخنراني به این همايش پژوهشگران صا حب نامي از کشورهاي روسيه، ایران، هند و اساتيد دانشگاه ها و محققاني از مراکيز علمي شهرهاي دوشنبه، کولاب و خجند دعوت شده بودند.

 جلسه افتتاحي همايش در تالار کاخ رودکي شهر خجند با سخنراني رئيس دانشگاه دولتي خجند ناصرجان سليماف آغاز يافت.

 موصوف ضمن سخنراني خويش تاکيد بر آن داشت، که بزرگداشت چنين شخصيتهاي صاحبنظر و صاحبمکتب پيش از همه در تحکيم هوّيت ملّي جامعه، خودشناسي و خوداگاهي معنوي نقش موثر گذاشته روزنه ي تازه اي را از تاريخ فرهنگي ملّي و جهانشناسي فکري اجداد ما باز مي کند.

 مهض، در همين نکته مهيم و پورارج نهوفته است، اقدام رئیس جمهوری تاجیکستان، جناب عالي، امام علي رحمان از اعلان سال بزرگداشت امامي اعظم.

 پيام تبريکي رئيس ولایت سغد، قاحر رسولزادرا به اشتراکداران همايش معاوين ایشان موجوده بابايوا رسانيده، مهمانان را از نام مقامات اجراييه حاکميت دولتي ولایت سغد به شهر باستاني خجند خیر مقدم گفته، به کار همايش توفيق و برار آرزو نمود.

 رایزن فرهنگي سفارت جمهوري اسلامي ایران در تاجيکستان دکتر محمد حسین امیر اردوش برابر رسانيدن پيام مبارکبادي سفارت جمهوري اسلامي ایران و ديگر مقامات رسمي این کيشور اظهار بر آن داشت، که البتّه، البته دیدار از خجند افسانه‌ای؛ که آن را عروس دنیا خوانده اند، آرزویی بود همیشگی که بحمدالله بدین مناسبت ارزشمند برای نخست بار برآورده گردید .

نام‌گذاری سال 2009 میلادی برابر با 1387- 1388 هجری خورشیدی از سوی عالی جناب امام علی رحمان، رئیس جمهور محترم تاجیکستان، به سال «امام اعظم» بازتاب گسترده‌ای نه فقط در تاجیکستان، که در تمامی جهان اسلام و جهان داشته است.

 اعلان سال امام اعظم در تاجیکستان توجه بسیاری از نخبگان و مؤمنان را متوجه این کشور نموده است. ارزیابی اهل اندیشه و ایمان از این اقدام پرمعنا و فرخنده در بزرگداشت عالم بلندآوازۀ جهان اسلام و امام یکی از بزرگترین مذاهب اسلامی، امام اعظم ابوحنیفه نعمان بن ثابت (رض) نه فقط تکریم این فقیه، کلامی و نظریه پرداز بلند نام ایرانی‌تبار است، بلکه تعظیم جایگاه اندیشه و دانش، اندیشمند و دانشمند و ایمان و آزاد اندیشی است.

 سردار رياست علم وزارت معارف جمهوري تاجيکستان گلناره بابايوا با ایرائه پيام شادبادي وزير معارف جمهوري تاجيکستان برگزاري این کانفرانس علمی را قدمي جدّي در شناخت روزگار و ميراث پرارزش امام ابوحنيفه (رح) ارزيابي نمود، که ماهيت و اصالت آن در هر یک سخنراني علمي تجسّمي برجسته ای پیدا خواهد کرد.

سپس پژوهشگران صاحبنامي وطني و خاريجي به منظور معروزه هاي علمي پرداختند. نخست، قرانشناس و پژوهشگر معروفي ایران مسعود انصاري در موضوع "امام اعظم و اقلانیت اسلامي" نتيجه هاي تدقيق علمي خويش را عرضه نموده، از جمله افزود، که امام ابوحنيفه (رح) تنها شهسواري بي رقيبي عرصه فقه و فقاهت نبود، بلکي به گواهي بزرگان اهل معرفت در اصول طريقت نيز شاني بلند داشت.

 بداين خاطر نظر به اهميت جایگاه فقاهت و تاثيري، که او در تمدّن اسلامي داشت روا ديدم، که در باره امام ابوحنيفه و جهاني معاصر سخن بيگویم.

شرقشناس معروف روس سگباتولّينا آلفينه تگيراون، که همزمان سرخادم انستتوي خاورشناسي آکادمي علوم روسيه مي باشد، در موريد جایگاه امام ابوحنيفه و عقايدو تعليمات او در ادبيات تاتاري و ترکي سخنراني نمود.

 بزرگداشت این شخصيت معظم جهاني اسلام را ابتکار بي نظير و شايسته استقبال ارزيابي کرد.

 عضو وابسته آکادمي علمهاي تاجيکستان پرفسّور ميرزا ملّااحمداف در رابطه به مرام اخلاقي امام اعظم سخنراني نموده، از جمله تاکيد بر آن داشت،که انديشه ي بلند بشردوستانه امام ابوحنيفه، که در آثار، نامه ها و بخصوص نصيحتنامه ي ایشان به پسرش همّاد و شاگردانش ابويوصف، يوصف ابن خاليد سمتي، ابويسمت نوح ابن ابومریم بيان شده اند، اثري است، که مردمان کشورهاي گوناگون عالم را به راه نيکي زندگي هدایت مي نمایند.

 سپس، کار همايش در دو بخش ادامه پیدا کرد. دانشمند اسلامشناس دکتر هادي درويشي، که به نمایندگي از دانشگاه جامعه المصطفاي جمهوري اسلامي ایران تشريف آورده بود، در موريد ضرورت وحدت مذهبي در جامعه معاصر و جایگاه امام ابوحنيفه در تحکيم مکالمه فرهنگهاو مذهبها نظر خويش را ابراز نمود.

همچنين در رابطه به جایگاه و مقام تعليمات امام ابوحنيفه در مکالمه فرهنگها، بخصوص در جهان معاصر دانشمند تاجيک عبدالنبي ستّارزاده همچنین پژوهشگر ایرانی(مازندراني) زین العابدین درگاهی در مورید امام اعظم و وحدت مذاهب سوخنراني پورمحتواي ایراد کردند.

در حاشيه برگزاري همايش در موضع "خرّمشهر" دانشگاه محفل ادبي "چراغ معريفت" برگزار شد، که در آن برابر به سخنرانيهاي پوربار مهمانان و ميزبانان مغنّيان و مطربان از آثارشعرای پیشن سرودهاي دلنشيني سرايدند.

همزمان، مهمانان طبق برنامه همايش از مراکز فرهنگي، يادگاريهاي تاريخي شهر خجند و اطراف آن، هم چنين آثارخانه و عابده ها ديدن کرده، با دانشجويان و استادان دانشگاه ملاقاتهاي سودمند انجام دادند.

در دائره برگزاری همایش مجموعه سخنرانی های همایش، کتاب دانشمند معروف هند شبلی نعمانی " سیمای امام ابوحنیفه " با حروف سریللیک از روی ترجمه فارسی آن روی چاپ آمدند.

نورعلی نورزاد - (nurali74@mail.ru)