در حالی به روزهای پایانی ریاست 10 ساله آیت الله هاشمی شاهرودی بر دستگاه قضاوت کشور نزدیک می شویم که اغلب گمانه زنیها از نشستن حجت الاسلام صادق لاریجانی بر مسند ریاست یکی از اصلی ترین قوای سه گانه کشور حکایت دارد.

نام صادق لاریجانی در حالی در میان گمانه زنیها به کرات شنیده می شود که اسامی دیگری چون حجت الاسلام ناطق نوری، محمدی ری شهری، سید ابراهیم رئیسی و آیت الله سید احمد خاتمی نیز شنیده می شود.

دوران ده ساله رئیس فعلی دستگاه قضایی کشور در حالی رو به پایان است که از دیدگاه اغلب کارشناسان حقوقی و حقوقدانان، سید محمود هاشمى شاهرودى در دوره 10 ساله مدیریت خود در قوه قضائیه جمهوری اسلامی عملکرد قابل دفاعی داشته و موجبات تحولات گسترده ای در این دستگاه شده است.

گر چه برخی از حقوقدانان نیز بالا رفتن آمار پرونده های لاینحل قضایی در این دوران ده ساله را یکی از ضعفهای اساسی دستگاه قضایی کشور می دانند. چنانکه خود آیت الله شاهرودی سال گذشته در دیدار اعضای کمیسیون عمران مجلس گفته بود: در ابتدای ورود بنده به دستگاه قضایی تعداد پرونده ها 4 میلیون بود اما اکنون به 8 میلیون پرونده رسیده است.

صادق لاریجانی کیست؟

صادق لاریجانی در کارنامه خود علاوه بر فعالیتهای علمی و فقهی، یک دوره نمایندگی مردم مازندران در مجلس خبرگان رهبری را بر عهده داشته و در تاریخ‌ 25 تیر1380 نیز با صدور حکمی از سوی مقام معظم رهبری به عنوان یکی از فقهای شورای نگهبان قانون اساسی منصوب شده است.

حجت‌الاسلام‌‌ صادق‌ لاریجانی‌ آملی‌ در سال‌ 1339 در نجف‌ اشرف‌ بدنیا آمد. پدرش‌ آیت ‌الله‌ العظمی‌ میرزا هاشم‌ آملی‌(ره‌) از بزرگان‌ حوزه‌ علمیه‌ نجف‌ و قم‌ بود که‌ در طی‌ سالیان‌ دراز شاگردان‌ فراوانی‌ پرورانده‌ است‌. صادق‌ لاریجانی‌ تحصیلات‌ جدید را از دبستان‌ در سال‌ 1345 آغاز کرد و در سال‌ 1356 به‌ پایان‌ رساند. او در دوره دبیرستان‌ با علاقة‌ بسیار به‌ کتب‌ ریاضی‌ روی‌ آورد و بسیاری‌ از آنها را با مطالعه‌ فرا گرفت‌. وی‌ در سالهای‌ تحصیل‌ خود در اکثر مواقع‌ حائز رتبه‌ اول‌ بود و هنگام‌ وارد شدن‌ به‌ سال‌ چهارم‌ دبیرستان‌ با فراهم‌ آمدن‌ بورس‌ تحصیلی‌ از دانشگاه‌ صنعتی‌ شریف‌ عازم‌ تحصیل‌ در یکی‌ از کشورهای‌ غربی‌ بود که‌ ناگهان‌ زندگی‌اش‌ دگرگون‌ شد و با تشویق‌ پدر به‌ دروس‌ دینی‌ رو آورد.

وی در سالهای‌ تحصیل‌، از محضر استادان‌ بسیاری‌ بهره‌ برد. از جمله‌ رسائل‌ و مکاسب‌ را نزد اساتید برجسته‌ای‌ همچون‌ آقایان‌ صلواتی‌، سیدکاظم‌ حائری‌، سید مهدی‌ نبوی‌ و کرباسی‌ فرا گرفت‌ که‌ عمدة‌ این‌ درسها به‌ شکل‌ خصوصی‌ بود.

لاریجانی‌ با به‌ پایان‌ بردن‌ دروس‌ سطح‌ به‌ درس‌ خارج‌ والد خود آیة‌الله‌ العظمی‌ میرزاهاشم‌ آملی‌(ره‌) و نیز آیة‌الله‌ العظمی‌ شیخ‌ حسین‌ وحید خراسانی‌ رفت‌ و سالها از محضر آنان‌ بهره‌ برد. او در بخش‌ علوم‌ عقلی‌ نیز در درس‌ اسفار آیة‌الله‌ جوادی‌ آملی‌ و آیة‌الله‌ حسن‌ زاده‌ آملی‌ حاضر شد.

در سال‌ 1356 به‌ حوزه‌ علمیه‌ قم‌ وارد شد و بیشتر دروس‌ مقدمات‌ و سطح‌ را در فرصتی‌ اندک‌ و در نزد استادان‌ برجسته‌ که‌ گاه‌ از نزدیکان‌ وی‌ نیز بودند، به‌ پایان‌ رسانید. سپس‌ در درس‌ خارج‌ بزرگان‌ قم‌، از جمله‌ والد خود، حاضر شد و سالها از محضر آنان‌ بهره‌های‌ بسیار برد. در این‌ مدت‌ از تحصیل‌ علوم‌ عقلی‌ و تفسیر نیز بازنماند.

دیگر نامزدها

در میان نامهایی که برای ریاست بعدی قوه قضائیه مطرح هست پس از لاریجانی نامی که بیشتر از دیگران بگوش می رسد حجت‌الاسلام‌ ابراهیم رئیسی است. کسی که دارای 25 سال سابقه قضایی است و سالها به عنوان معاون اول آیت الله هاشمی شاهرودی در دستگاه قضایی کشور فعالیت کرده است.

در این میان از گزینه هایی همچون حجت‌الاسلام ناطق نوری، حجت الاسلام محمدی ری شهری نیز نامبرده می شود. گرچه حدس و گمانه ها در مورد صادق لاریجانی از قوت بیشتری برخوردار است.

انتصاب پنجمین رئیس قوه قضائیه در حالی توسط رهبر معظم انقلاب صورت خواهد گرفت که پیش از این آیت‌الله شهید بهشتی، آیت‌الله موسوی اردبیلی و آیت‌الله یزدی ریاست قوه قضائیه را بر عهده داشته اند.