پنجشنبه 2 مهر 1388-0:0
در مظلوميت مطلق
يادداشتي از دكتر غلامعلي رنجبر- استاد دانشگاه -درباره محروميت مجموعه تاريخي فرح آبادساري
با وجود اينكه بر خود فرض مي دانم از زحمات كشيده شده توسط سازمان حفظ ميراث فرهنگي تشكر کنم،ولي حق اين گلايه باقي است كه چرا از مجموعه آثار مهم و ارزشمند باستاني فرح آباد اطلاعات فوق العاده كمي در سايت اين سازمان وجود دارد؟
طي وبگردي زيادي كه انجام دادم و در سايت ميراث فرهنگي مازندران و كشور ساعت ها وقت صرف كردم و با انواع جستجوگرهاي مدرن نسبت به جستجوي مطالب مربوط به فرح آباد اقدام نمودم متاسفانه اطلاعات موجود در مورد اين آثار تاريخي فوق العاده اندك و كمرنگ است.
در مجموع مي توان اينگونه فرض كرد كه پس از ساعت ها تقلا فقط خستگي برايم باقيماند و نسبت به اتلاف وقتي كه نمودم براي خودم متاسف شدم.
راستي چرا چنين است؟ آيا حساسيت دوستان ما در ميراث فرهنگي مازندران نسبت به اين اثر كم است؟
اگر معرفي اين پايگاه بسيار مهم به همين صورت كمرنگ در طي سالهاي گذشته صورت گرفته باشد مسئولان بالا دست براي عدم اختصاص اعتبارات كافي و درخور اين آثار مهم چه تقصيري دارند؟
در دو مورد با اصرار از دو نفر خواستم كه بازديدي از اين آثار داشته باشند. يكي مربوط به يكي از معاونان وزارت كشور بود كه براي گذران دوران استراحت به پلاژ وزارت كشور آمده بود و پس از كسب اطلاع با حمايت و معرفي استاندار وقت، ايشان را با اتومبيل شخصي خود به اين مجموعه جهت بازديد بردم.
وقتي مواردي را كه به ذهنم مي رسيد در ارتباط با مسجد، جهان نما، پل و حمام و تپه عمارت فرح آباد به اطلاع ايشان رساندم، گفتند كه دو بار قبل از اين از اين مجموعه بازديد داشتند ولي هرگز فكر نمي كردند كه اين قدر با عظمت بوده باشد.
ايشان مي گفتند امروز با توضيحات شما اين آثار آنقدر در ذهنم عظمت پيدا كرده كه حاضرم هر چقدر كه مجموعاً آقاي استاندار و حفظ ميراث فرهنگي كشور براي اين بناها اعتبار گذاشتند بنده نيز معادل آن در نظر بگيرم و كمك كنم تا مرمت آن سريعتر صورت گيرد.
مورد دوم بازديد وزير ارشاد اسلامي وقت بود كه با اصرار بنده در كورسوي غروب به اين بازديد تن دادند. وقتي توضيحات لازم در مورد بنا به ايشان داده شد، در حضور استاندار و تعداد زيادي از مسئولان وقت گفتند واقعاً ظلم بزرگي بود اگر اين بنا را به من نشان نمي دادند.
بنده اصلاً حتي در خيال هم تصور نمي كردم كه چنين بناي عظيمي در اين گوشه از روستا وجود داشته باشد و ما غافل از وجود آن باشيم.
در جريان سفر اول رياست جمهوري وقتي كه از سوي استاندار محترم در يكي از تيم هاي تنظيم برنامه سفر همكاري مي كردم به اين مهم توجه نموده و در نهايت در دو مورد مصوبه براي اين بنا به تصويب رسيد.
يكي از موارد مستقيماً به نام اين بنا بوده است و مورد ديگر به طور مشترك با ساير ابنيه تاريخ استان بوده است. ماحصل آن خريد زميني شد كه در آن يكي از كشفيات جديد ميراث فرهنگي مازندران رقم خورده است.
مقرر شده بود كه كليه مغازه ها و منازل و زمين هايي كه مسجد صفوي فرح آباد را به جاده اصلي وصل مي كند خريداري شود و به مسجد ملحق شود تا از اين مكان براي بازديد عموم همانند آثار باستاني اصفهان استفاده شود.
در صورت انجام اين كار و تهيه اطلاعات مفيد از مسجد و ساير ابنيه تاريخي، فرح آباد قطب ميراث فرهنگي استان و مورد مراجعه گردشگران بسياري از نقاط مختلف كشور و جهان مي شد. متاسفانه در اين مورد تعلل شده و اصلاً خبري از هيچ اقدامي در اين رابطه وجود ندارد. مقرر شده بود ساحل رودخانه در حد فاصل بين كاخ جهان نما و پل شاه عباسي ديواره سازي شده و نقاطي براي پهلوگيري قايقهاي تفريحي تعيين شود.
خود ساحل به صورت يك پارك با تاسيساتي براي ايجاد يك بازارچه و سرمايه گذاري براي ايجاد تفرجگاه زيبا مورد بهره برداري واقع شود به طوري كه گردشگران از ساحل درياي مازندران با قايق هاي تفريحي به اينجا آمده و پس از انجام خريد و استفاده از پارك و مجموعه امكانات تفريحي آن مجدداٌ به دريا بازگشت نمايند.
اين طرح به قدري اقتصادي و زيبا بود كه مي توانست از دو طرف رودخانه تا شعاع بيش از ۳۰ الي ۵۰ كيلومتر و حتي بيشتر مسافران و گردشگران را به سمت خود جلب نمايد و براي ساري يك قطب گردشگري درست كند كه متاسفانه اصلاً مورد پيگيري واقع نشد.
اميدوارم دوستان بزرگوار ما در سازمان گردشگري توضيح لازم براي اهمال و كوچك انگاري اين بناها را داشته باشند.
چگونه ممكن است اطلاع موجود در مورد خانه كلبادي و آب انبار ساري، كاخ صفي آباد و مجموعه عباس آباد بهشهر، پل محمد حسن خان بابل، آثار كوچك و ناچيز آمل و نور و ... با تفصيل و آب و تاب معرفي شوند ولي اين مجموعه تاريخي در مظلوميت مطلق قرار داشته باشد؟