در يك سال اخير و خصوصا بعد از حمله اسرائيل به غزه سطح روابط آنكارا-تل آويو كاهش پيدا كرد و به سردي گرائيد.

براي بررسي علل رويكرد جديد دولت اسلامگراي حزب عدالت و توسعه بايد توجه داشت که تركيه اولين كشور اسلامي است كه در آن كشورحكومتي لائيك اعمال شد و بعد از جنگ اول جهاني وازدوران كمال آتاتورك  بر اساس سكولاريسم شكل گرفت.

 همچنين نخستين كشور اسلامي بود كه اسرائيل را به رسميت شناخت و تنها كشور اسلامي است كه به عضويت ناتو NATO  در آمد.

 اگر چه تلاش هاي مقامات تركيه براي ورورد به اتحاديه اروپا احتمالا به خاطر مسلمان بودن تا كنون ناكام ماند،ليكن روابط تركيه با غرب محكم است .

روابط آنكارا –تل آويو از روابط سياسي فراتر رفت و در دهه گذشته قرارداد هاي نظامي به امضا رسيد و مانورهاي نظامي مشترك انجام گرفت .

در مجموع سياستمداران غربي معتقدندحكومت هاي تركيه در بعداز جنگ جهاني اول به ارزش هاي غربي بيشتر از ارزش هاي اسلامي اهميت دادند.

        در وراي سياست هاي دولت هاي تركيه در چند دهه اخير مردم مسلمان تركيه به ارزش هاي اسلامي معتقد و پايبند بودند.

آنان شاهدان خاموشي بودند كه دنبال فرصت بودند تادر صحنه سياسي عرض اندام كنند و به غربي ها ثابت كنند تصورشان از غربي شدن مردم تركيه تصور ناصحيح مي باشد

  ظهور احزاب اسلامي در صحنه سياسي تركيه اين فرصت طلائي را براي مردم اين كشور نيمه اروپائي-نيمه آسيائي فراهم كرد تا با آراي شان در پاي صندوق هاي راي موجب پيروزي احزاب اسلامي را فراهم نمايند .

پيروزي حزب اسلامي عدالت و توسعه و انتخاب عبدالله گل به رياست جمهوري  و رجب طيب اردوغان  به نخست وزيري فرصت مناسبي را براي مردم مسلمان تركيه مهيا كردتا ديدگاه هاي شان را نشان بدهند.

       از آن جائي كه كه حزب عدالت و توسعه در چارچوپ حكومت لائيك تركيه به قدرت رسيد، علي الاصول در اين چارچوپ بايد سياست هاي داخلي و خارجي را تنظيم كند که براي فعاليت با محدوديت هائي روبرو است .

      حمله اسرائيل به غزه و جنگ 22 روزه و كشتارفجيعانه مردم غزه و جناياتي كه اسرائيل مرتكب شد فرصتي را براي دولتمردان اسلام گراي آنكارا پديد آورد تا محدوديت ها ي قانوني را در هم بشكنند و تنفر مردم تركيه از رژيم صهيونيستي را ابراز كنند كه نقطه عطف آن در اجلاس  داووس  در سال 2009 بود كه اردوغان در حضور شيمون پرز رئيس جمهور اسرائيل جنايات اين رژيم را مطرح كرد.

از آن زمان روابط دو كشور وارد پروسه جديدي شدو به سردي گرائيد تا اين كه قرار بود رزمايش  عقاب آناتولي ( كه هر چند سال يكبار در تاريخ 12 تا 23 اكتبربرگزار مي شود )با هدف حمايت و تقويت همكاري نظامي هوائي بين كشورهاي عضو پيمان ناتو برگزار شود. دولت تركيه اعلام كرد به دليل تجاوزات جنايتكارانه اسرائيل در نوار غزه مانع مشاركت رژيم صهيونيستي در رزمايش نظامي ناتو مي شود

       در پي آن اردوغان خبر داد تركيه تصميم گرفته با سوريه رزمايش مشترك نظامي انجام دهد.

       عللي كه مي توان موثردر تصميمات اخير تركيه بر شمرد به اين ترتيب است :

1-ريشه فكري حماس كه در نوار غزه حاكميت را در دست دارد و حزب  عدالت و توسعه  كه در تركيه قدرت را در اختيار دارد بر مي گردد به  حزب اخوان المسلمين  و تفكرات  حسن البناء .

 از اين نظر دولتمردان تركيه بر روي جنايات اسرائيل در غزه حساسيت دارند مشابه حساسيتي كه ايران بر روي حزب الله در لبنان دارد.جنگ 22روزه غزه بهانه اي براي تركيه شد تا روابط با اسرائيل را كاهش دهد.

2-رويكردجديد تركيه يعني تيرگي رابطه با اسرائيل هم جنبه اعتقتادي دارد وهم جنبه اقتصادي. آنكارا به اين جمع بندي رسيده روابط تجاري و بازرگاني با كشورهاي اسلامي را توسعه بدهد .براي مثال سطح مبادلات تجاري تركيه با عراق از 5 ميليارد دلار فعلي به 20 ميليارد دلار در حال افزايش است  و در سال گذشته حجم مبادلات بازرگاني تهران –آنكارا به 7 ميليارد دلار رسيد .

3-مردم مسلمان تركيه  روابط گرم و صميمانه دولت هاي لائيك تركيه با رژيم صهيونيستي رابرنمي تابند و از دولت اسلامگراي اردوغان انتظار دارند مواضعي محكم در مقابل جنايات تل آويو اتخاذ كند.

4-سرخوردگي تركيه از ورود به اتحاديه اروپا سبب شد تا رويكرد سياسي تركيه به كشورهاي اسلامي افزايش پيدا كند از اين رو براي نفوذ در ميان كشورهاي مسلمان ضرورت دارد تا روابط با تل آويو را كاهش دهد و در حد قابل قبول كشورهاي اسلامي تنظيم كند.

در عين حال دولت عدالت و توسعه  روابط گرم با واشنگتن دارد و امكان دارد نقش واسطه رادر برخي از مناقشات منطقه بازي كند تا امتيازاتي در جهت منافع تركيه كسب كند.