چهارشنبه 12 آبان 1389-23:20

آخرين خنياگر

...هميني كه هست!چه كنم! به اين كار علاقه دارم و تمام وقتم را صرف اين كار مي كنم.(گفت و گو با محمد رضا اسحاقي خنياگر نامي شرق مازندران )


*آقاي اسحاقي شما تنها بازمانده از نسل خنياگران شرق مازندران هستيد،از چه زماني وارد عرصه موسيقي شديد؟
- از زماني كه كودك بودم به موسيقي محلي و سنتي علاقه داشتم و از كودكي وارد اين كار شدم.

* در بين اعضاي خانواده چه كسي بيشتر به موسيقي علاقه مند بود؟
- پدر و مادرم، مادرم صداي خوبي داشت، پدرم نوازنده دو تار و كمانچه بود و آواز هم مي خواند.

* در شهرستان بهشهر(مازندران) بيشتر چه نوع موسيقي مرسوم است؟
- در شرق مازندران بيشتر منظومه سرايي و داستان سرايي رايج است.

* مي توانيد اسامي چند منظومه و داستان را بگوييد؟
- عباس مسكين (عاشقانه) هژبر سلطان (حماسه اي) عارف و گلما- يوسف و زليخا.

* شما در ساختن ساز هم مهارت داريد؟
- بله. من تقريباً همه سازها از سه تار گرفته تا كمانچه و تار و... را مي سازم.

* سفارش هم قبول مي كنيد؟
- بله! بيشتر سه تار مي سازم.

* به جز شما چه كسي در شرق مازندران در منظومه سرايي و داستان سرايي تبحر دارد؟
- بعداز مرحوم استاد نادعلي، به جز من ديگر منظومه سرايي نيست. بارها و بارها به اداره ارشاد گفته ام كه من منظومه ها و داستان هاي بسيار زيادي را مي دانم و اگر مي خواهيد اين نوع موسيقي را حفظ كنيد، يا ضبط كنيد يا به صورت مكتوب در اختيار مردم قرار دهيد، بياييد اين آثار را ضبط و ثبت كنيد.

* اداره ارشاد مازندران چه گامهايي را در اين زمينه برداشت؟
- مرا به خوبي مي شناسند، ولي هيچ گامي برنمي دارند، فقط تا غروب گريه مي كنند ولي نان نمي دهند.

* از شغل و پيشه اصلي خودتان بگوييد؟
- درآمد من فقط از طريق سازندگي ساز تأمين مي شود.

* منظومه هايي كه پدر و مادرتان براي تان مي خواندند را به ياد داريد؟
- بله! اغلب هژبر سلطان- و داستان هاي عاشقانه و... مي خواندند.

* بعد از گذشت سالها اين منظومه ها به همان شكل سروده مي شود؟
- قطعات و منظومه هايي كه از نسل هاي گذشته به جاي مانده، تغيير نكرده، فقط برخي از اشعار به فراموشي سپرده شده و خوشبختانه روي آن كار كرديم و در حال حاضر به همان شيوه بدون تغيير خوانده مي شود. ولي چه فايده!

* چرا!؟
- نسل جوان، نسل علاقه مند و كنجكاو به موسيقي مخصوصاً موسيقي سنتي هستند ولي تحمل حفظ و به خاطر سپردن اشعار و منظومه ها را ندارند. درواقع در عمل كمتر وارد اين عرصه مي شوند.

* خودتان در بهشهر موسيقي آموزش مي دهيد؟
- من واقعاً دوست دارم قشر جوان موسيقي مقامي و سنتي را حفظ كنند، چون گنجينه ملي است. روزهاي جمعه، دانشجويان بسياري كه علاقه مند به نوازندگي دوتار و كمانچه و منظومه سرايي و داستان سرايي هستند به منزل من مي آيند و من پاسخ پرسش هاي آنها را مي دهم.

* كشاورزي چه طور؟
- نه! زمين كشاورزي ندارم. بيشتر به فعاليتهاي فرهنگي علاقه مند هستم.

* مبلغي كه از ساختن ساز كسب مي كنيد، براي امرار معاش و گذران زندگي كافي است؟
- همين كه هست!! چه كنم! به اين كار علاقه دارم و تمام وقتم را صرف اين كار مي كنم.

* چند فرزند داريد؟
- ۴ پسر دارم.

* آنها هم نوازنده هستند؟
- بله.

* وضعيت معيشتي آنها چگونه است، آيا توانستند كاري پيدا كنند؟
- تصور مي كنم آنها هم پيشه مرا دنبال كنند به اين كار علاقه دارند، هنوز مجرد هستند و خودم خرج شان را مي كشم.

* از مقام هايي كه در برنامه افتتاحيه امشب اجرا كرديد، بگوييد!؟
- قرار شد كه مقام هرايي را اجرا كنم.

* درباره مقام هرايي براي ما بيشتر توضيح دهيد؟
- هرايي هفت گوشه دارد گل و بلبل، چهار بند عاشق، خود عاشق، كنار شهري- اسيري- قشون كش كه با خود هرايي هفت گوشه مي شود.

* نحوه خواندن مقام هرايي در مناطق مختلف شرق مازندران تفاوت دارد؟
- بله! خواندن مقام هرايي در استرآباد (گرگان) و هرايي در مرغه شه و هرايي در غرمه كولاك با هم متفاوت است. تنها وجه اشتراك آن اين است كه همه آنها هفت گوشه دارند كه قبلاً به اسامي آنها اشاره كردم.

* خودتان به كدام مقام علاقه بيشتر داريد؟
- طبيب، زيباترين ملودي درباره سرگذشت امام رضا(ع) است و من اغلب اين مقام را مي خوانم.

* با خبر شديم كه شعر مقام هرايي را خودتان سروده ايد؟
- بله! نوعي مويه است و اين شعر را به مناسبت زلزله بم سروده ام.

* مي توانيد چند بيت از آن را به زبان محلي بخوانيد؟
- بله! نهرورين بم ‎/ چند غم دارنه ور‎/ غم تمومه عالم دارنه ور‎/ نهروين غم من دل شونه بر باد ‎/ عاروس در حجله ماتم دارنه ور

* از چه وقت در جشنواره موسيقي شركت مي كنيد؟
- از اولين جشنواره حضور داشتم، حدود ۲5 سال است، كه جشنواره هاي مختلف موسيقي ايران شركت مي كنم.

* حرف آخر؟
نبايد فراموش شود كه بايد به هنرمندان قديمي توجه بيشتري شود، خوشبختانه هر سال وضعيت و كيفيت جشنواره ها بهتر مي شود، ولي باز هم هنرمندان بايد بيشتر مورد حمايت قرار بگيرند.