مازندنومه،بهارک همتی:آیا آمریکایی‌هایی که به اقلیم سرخ پوست ها حمله کردند،آن جا را تصرف کردند و برای پیش برد اهداف شان از آفریقا برده های سیاهپوست وارد کردند،بعد به آن‌ها لقب کاکاسیاه و بوگندو و غیره دادند و حقوق انسانی‌شان را نادیده گرفتند، آدم‌های بدی نبودند؟

آیا همچنان که در اسلام و قرآن آمده: إنَّ أکرَمَکُم عندالله أتقیکُم ، عواملی چون رنگ پوست، نسب، نژاد، و خیلی فاکتورهای دیگر که شخص برای به دست آوردن آن ها زحمتی نکشیده یا اصولا در کسب و داشتن آن دخالتی نداشته، باید دلیل بر برتری جویی کسی نسبت به دیگری شود؟

و سوال مهم تر و اساسی: آیا شما مهاجرت را کار بدی می‌دانید و فکر می‌کنید کسی که اهل جایی نیست، حق ندارد از امکانات موجود در آن مکان بهره ببرد؟ آیا رفتار ایرانیان را با افغان‌ها و رفتار نژادپرستان اروپایی را با مهاجران ساکن اروپا تایید می‌کنید؟

اگر شما به علت دسترسی نداشتن به امکانات کافی در محل زندگی خود، مجبور به مهاجرت شوید تا به امکانات بیشتری دست پیدا کنید، ولی در ادامه با مخالفت و نارضایتی ساکنان آن منطقه روبه رو شوید، به آنان حق می‌دهید که این نارضایتی را علنا اعلام کنند و اسباب نبود ناامنی شما را فراهم آورند؟

اگر این کارها را مذموم می‌دانید و تایید نمی‌کنید، امیدوار باشید که بوی انسان می‌دهید و هنوز کره‌ی زمین می‌تواند به وجود شما بر روی سطح خود افتخار کند.

موضوع به همین مساله کلی ختم نمی‌شود؛ درست است که دیر زمانی است کسی برای مهاجران گوجه گندیده پرتاب نمی‌کند و شیشه‌های خانه‌شان را نمی‌شکند و از تحصیل محروم شان نمی‌کند و در کل مصادیق نژادپرستی آن‌قدر بارز نیست که پای پلیس به میان بیاید، ولی نوع دیگری از نژاد پرستی در جامعه وجود دارد به نام نژادپرستی زبانی؛یعنی در صحبت‎های روزمره به طور محسوس یا غیر محسوس به مهاجران - که حالا دیگر جزو همشهریان هستند- و قومیت‌شان توهین می‌شود.

نمونه خیلی بارزتر و روزانه نژادپرستی زبانی، در پیامک هایی مشاهده می‌شود که به عنوان لطیفه و جوک و... ارسال می‌شود.

یک قوم مشخص مسخره می‌‌شوند و اهالی آن قوم ؛ بی‌نوا، خنگ، نفهم، خیانت کار یا با هر لقب و لفظ بی ادبانه دیگری خوانده می‌شوند.

مشخص است که خوب و بد همه جا وجود دارد و ما نمی‌توانیم جمع ببندیم و یک فضیلت یا رذیلت شخصی را به اهالی یک قوم نسبت دهیم،ولی نمی‌توانیم خود را این طور گول بزنیم که داریم شوخی می‌کنیم و عمدی در کار نیست ، چرا که این شوخی را به سمت بی ادبی سوق می‌دهیم و برای خندیدن از شخصیت یک قوم، حتی اگر یک نفر از آن ها باقی مانده باشد مایه می‌گذاریم.

درد این جاست که بیشتر وقت ها لطیفه هایی که به گوشی‌ها ارسال می‌شود به خودی خود خنده‌دار هستند ، ولی بازگو کنندگان برای بیشتر کردن چاشنی خنده ، آن را به قوم خاصی نسبت می‌دهند ؛ در صورتی که لازم نیست حتما بگوییم فاعل جمله اهل منطقه‌ی جغرافیایی خاصی بوده است ،اما نمی‌دانم چه اصراری در بی ادبی و توهین به هم‌دیگر وجود دارد.

مثلا این لطیفه : به «یک نفر» اره برقی می‌دهند و می‌گویند صد درخت را قطع کند ، نود و شش درخت را قطع می‌کند و می‌نشیند. می‌گویند: پاشو روشن کن اون چهار تا رو هم بزن. می‌گوید: مگه روشن هم می‌شه؟

این لطیفه بارها به گوشی من ارسال شده و هر بار توسط ارسال‌کننده به جای «یک نفر» نام قومیت های مختلف گذاشته شده است،در صورتی که این لطیفه به خودی خود خنده دار است و لازم نیست حتما آن را به قومیت خاصی نسبت دهیم.

نمونه های این نژادپرستی زبانی را در زبان محاوره هم داریم و من به عنوان کسی که برای هویت خود ارزش، و برای پدر و مادر و زادگاه و خاک آبا و اجدادیم احترام قائلم، روزانه با صدها جمله کوبنده و اساسا ویران کننده از این دست مواجهم: «مگه دارم باهات به زبون اهالی فلان منطقه صحبت می‌کنم؟» ...«چرا حالیت نمی شه مگه فلان جایی هستی؟»... «اون قدر نفهم بود که اصلا انگاراز اهالی فلان منطقه بود»

من برای خاکی که هم اکنون در آن زندگی می‌کنم و از امکانات آن استفاده می‌کنم احترام قائلم و نشانه این احترام را هم یادگرفتن زبان این منطقه و اهتمام در یادگیری نواختن ساز بومی منطقه توسط فرزندانم می‌دانم.

سعی می‌کنم آداب و رسوم این منطقه را همانند مردم آن به جا بیاورم تا علاوه بر همرنگ جماعت شدن برهم نزدن نظم جامعه و همچنین بهره بردن از مزایای این همرنگی، به افراد این منطقه هم احترام گذاشته باشم.

ولی به جای آن در کوچه و خیابان و در پیامک هایی که به گوشیم ارسال می‌شود دائم تحقیر و توهین می‌شنوم.

به نظر من این برای افراد جامعه عادت شده است و متاسفانه در بین افراد تحصیل کرده هم کمابیش دیده می‌شود.

کسی که برای خود و پیشینیانش احترام و ارزش قائل باشد به خود اجازه توهین به دیگران را نمی‌دهد.