سه شنبه 24 ارديبهشت 1392-23:51

ته دست صد تا هنر داشته،خدایی

به بهانه هشتاد و پنجمین سالروز تولد مکرمه قنبری(1307-1384)/‌تا 5 سال دیگر هیچ اثری از خانه -موزه مکرمه قنبری ونقاشی‌های منحصر به فرد او در این خانه نخواهد ماند+سالشمار زندگی مکرمه


مازندنومه:اواخر اردیبهشت ماه،سالروز میلاد مادر مکرمه است،بانوی نقاش بابلی که در کهن سالی به نقاشی پرداخت و خیلی زود پرآوازه شد.به همین مناسبت نگاهی داریم بر مهم ترین اتفاقات زندگی و فعالیت های مکرمه قنبری.

-تولد در 28 اردیبهشت ماه سال 1307(1928 میلادی) در روستای دریکنده بابل.

-ازدواج در سن خیلی پایین با مردی کشاورز و تولد 9 فرزند.

-فعالیت در حرفه هایی چون خیاطی، آرایشگری، مامایی سنتی و... 

- آغاز کار نقاشی در سن 64 سالگی.او بعد از فروش گاوهای خانه به وسیله فرزندانش(به بهانه بیماری مادر)متاثر شد و به نقاشی روی آورد. اولین نقاشی مکرمه، تصویر یک گاو است که آن را با گل و خاک روی سنگ نقاشی کرد.

-گسترش کار نقاشی روی دیوارهای خانه‌ و هر سطحی که پیدا می‌کرد،حتی کدو حلوایی!
  
-نخستین حضور مکرمه قنبرى در نمایشگاه بین‌المللى قرآن کریم در محل کانون پرورش فکرى کودکان و نوجوانان

-برپایی نخستین نمایشگاه مکرمه در سال ۱۳۷۴در گالرى سیحون.

-برگزاری چندین نمایشگاه در سال‌هاى ۷۵، ۷۶، ۷۷و ۸۴ نیز نمایشگاه‌هاى انفرادى و بیش از ده نمایشگاه جمعى دیگر از آثار او در همان گالرى و نیز در آمریکا و برخی کشورهای اروپایی

-دریافت جایزه ویژه هیات داوران جشنواره فیلم رشد و نیز تندیس جشنواره هنرى - ادبى روستا.

 -ساخت مستند ابراهیم مختارى با عنوان"مکرمه؛خاطرات  ورویاها" که در چند جشنواره جهانى به نمایش درآمد.

-معرفی و درج بیوگرافی مکرمه در نزدیک به 200 سایت.

- انتخاب شدن به عنوان زن برگزیده سال در سال ۲۰۰۱  از طرف انجمن پژوهش‌هاى زنان سوئد.

- فوت بر اثر عوارض ناشى از سکته در دوم آبان ماه سال 84 در بیمارستان یحیى نژاد بابل.

-تشییع پیکر او در سوم آبان ماه در بابل و به خاک سپاری در منزل مسکونى اش.


*تقدیم به مکرمه قنبری( شعری از:میر حمزه طاهری هریکنده ای نوپا)
 
ته دست صد تا هنر داشته ، خدایی
دتا چش ره نظر داشته ، خدایی
ته نوم بیه گد و ایران و عالم
دریکنده گذر داشته ، خدایی
ته وسه بیه نوم ، نقش و نمایش
جهون هر کی خبر داشته ، خدایی
دپیته ته صفا و ته کرامت
موارک ، سرتاسر داشته ، خدایی
کرم داشتی ته نوم هنتا مکرم
ته نقش آخر هنر داشته ، خدایی
بیامرزه خدا هر جا که بوردی
مسافر شه سفر داشته ، خدایی
بساته (طاهری) شعر از ته بانو
مکرم ، با هنر داشته ، خدایی
***
به خدا قسم از دستان تو صد ها هنر می ریخت و تمامی چشم ها به طرف آثار نقاشی تو خیره شده بود.
به خدا قسم نام تو بزرگ و در ایران و عالم پیچید و در یکی از روستاهای مازندران (دریکنده) زندگی می کردی.
به خدا قسم نام تو با نقاشی های قشنگ بزرگ و نامی شد و حتی در کشور های دیگر هم از آثار تو باخبر بودند.
به خدا قسم صفا و بزرگواری و مهربانی تو در هم جا نمایان بود و است و همه از این بابت به تو تبریک می گویند.
به خدا قسم با بزرگواری و کرامت تو هنوز بزرگوار هستی و تلاش و هنر تو آخر تو را هنرمند ساخت.
به خدا قسم خداوند تو را بیامرزد و این مردن فقط سفر به سوی خدا محسوب می شود.
به خدا قسم طاهری هم برای تو که هنرمند نامی هستی شعری سروده است.

*خانه-موزه مکرمه در شرف نابودی است

 بعد از گذشت هشت سال از درگذشت این بانوی نقاش خودآموخته،‌ پسرش از احتمال خرابی این خانه -موزه خبر می‌دهد.
 
علی بلبلی -فرزند زنده‌یاد مکرمه قنبری-چندی پیش به خبرنگار هنرهای تجسمی فارس گفت: رطوبت بالای هوا تأثیر نامطلوبی روی این آثار گذاشته است و همچنین ضعیف بودن اسکلت ساختمان نیز باعث شد تا زلزله خفیف سال گذشته، ترک‌هایی را روی دیوارهای این خانه موزه ایجاد کند.
 
او نگران خانه - موزه مکرمه قنبری است و می‌گوید: بخشی از نقاشی‌های مادر روی دیوارهای بیرون خانه-موزه است که رطوبت هوا حدود 70 درصد آن را از بین برده است و اگر چه برای از بین بردن رطوبت اقدام کرده‌ایم و با نصب هواکش و کانال مخصوص از آسیب دیدگی بیشتر این نقاشی‌ها جلوگیری کرده‌ایم ولی این اقدامات کافی نبوده است.
 
او می گوید: حالا دیوارها ترک برداشته و در حال عمیق شدن است که البته سنگینی سقف این خانه موزه نیز به روند این آسیب‌دیدگی کمک کرده است.
 
بلبلی درباره اقداماتی که برای ایمن سازی این خانه -موزه انجام شده توضیح می‌دهد: اقداماتی انجام شده است به طور مثال پشت بام را ایزوگام کرده‌ایم و ستون‌هایی را کنار دیوار قرار داده‌ایم که تا حدودی به بهتر شدن شرایط کمک کرد ولی حالا ترک‌های دیوار در حال عمیق‌تر شدن است ،چون سقف خانه استاندارد نیست و هر لحظه ممکن است با وزش باد شدید، طوفان یا زلزله‌ای خفیف از بین رفتن برود.
 
او اضافه می‌کند: حتی اگر طوفان و زلزله خفیفی هم نباشد، گذشت زمان و شرایط جوی، باعث فرسودگی هر چه بیشتر این خانه -موزه و فرو ریختن آن خواهد شد.

 بلبلی درباره اقداماتی که مسئولان در این زمینه انجام داده‌اند توضیح می‌دهد: سال گذشته معاونت استانداری مازندران، جلسه‌ای را در خانه- موزه داشت که با حضور بیش از بیست مدیر و معاون استان از جمله فرماندار،‌شهردار و ...برگزار شد و ضمن بازدید از خانه - موزه وعده همکاری و حمایت دادند که البته با کمک آقای هاشمی بودجه‌ای هم اختصاص یافت و توانستیم جاده منتهی به روستا را برق کشی و سنگ ریزی کنیم، در همان جلسه بود که قرار شد میراث فرهنگی هم کمک‌هایی را داشته باشد که تنها سرویس بهداشتی این روستا با حمایت و همکاری میراث فرهنگی ساخته شد ولی حالا مدتهاست که این خانه -موزه به حال خود رها شده است و هزینه بازسازی و ایمن‌سازی این خانه -موزه نیز آن قدر سنگین است که از عهده خانواده ما برنمی‌آید.
 
وی ادامه می‌دهد: همکاری میراث فرهنگی در این زمینه اصلاً خوب نبود و حتی مبلغ 5 میلیون تومان بودجه‌ای که از سوی مسئولان میراث برای این خانه- موزه تصویب شده بود، هنوز نتوانستیم دریافت کنیم.
 
بلبلی با تأکید دوباره بر اهمیت این خانه -موزه می‌گوید: اگر همین طور پیش برود و کاری انجام نشود،‌تا 5 سال دیگر هیچ اثری از خانه -موزه مکرمه قنبری ونقاشی‌های منحصر به فرد او در این خانه نخواهد ماند.
 
بلبلی تأکید می‌کند که این خانه -موزه در دنیا بی‌نظیر است و به لحاظ فرهنگی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است اما نمی‌دانم چرا کسی به فکر این موضوع نیست.
 
فرزند مکرمه قنبری درباره این که چه نهادی مسئول بهسازی این خانه- موزه است می گوید: نمی دانم چه نهادی می‌تواند کمک بیشتری کند ولی فکر می‌کنم وزارت ارشاد و میراث فرهنگی بیشترین کمک را بتوانند در این زمینه داشته باشند تا این خانه -موزه را از خطر تخریب نجات دهند.
 
او در خاتمه تصریح می‌کند:‌ اگر روی این خانه - موزه سرمایه‌گذاری صورت گیرد، می‌تواند جذب توریست داشته باشد و به لحاظ اقتصادی سودآور باشد چرا که این خانه -موزه در دنیا بی‌نظیر است.