مازندنومه؛ لطف الله آجدانی، مورخ و مدرس دانشگاه: در گستره ی تاریخ تحولات فرهنگی، آن چه را که از آن به عصر طلایی فرهنگ و تمدن ایران اسلامی یاد کرده اند، نتیجه و نشانه گزاره هایی چون آزاداندیشی، خردگرایی، فرهنگ دیالوگ و دیالوگ های فرهنگی است که سرمایه هایی درخشانی از امکان و فرصت زایش و پویش علم و فرهنگ را در جامعه ی ایران فراهم ساخت.

میراثی گرانبها از گزاره ها و آموزه هایی که با تعطیل شدن و کم سو شدن چراغ آنها در ادوار مختلف تاریخی، به انحطاط علوم عقلی و تصلب ساختار و نهادهای فرهنگی انجامید.

در چنبره ای از آن انحطاط و تصلب، اندیشه های مولد و فرهنگ خلاق و پویای ایرانی - اسلامی از تحرک افتاد و در سایه ی حاکمیت تصلب و انسداد فکری و فرهنگی، دیالوگ فرهنگی جای خود را به مونولوگ بخشید و آزادی های اندیشه و اندیشه های آزاد جای خود را به سرکوب آزاد اندیشی و دگراندیشان داد.

از پی آمدهای جزم اندیشی ها و افراطی گری ها و خشونت طلبی های فکری و فرهنگی، تنگ شدن فضای مناسب برای امکان گفتمان فکری بالنده و فرهنگ آفرین و تمدن ساز در ایران بود.

فضایی متصلب و عقیم که در آن با محدود کردن امکان تبادل و تعامل فکری و فرهنگی، چراغ امید به غنای فکری و فرهنگی کم سو شد و از عصر طلایی فرهنگ و تمدن ایرانی - اسلامی جز خاطره ای تاریخی، سرمایه های درخشان چندانی بر جای نماند.

عقلانیت و اعتدال حلقه ی مفقوده و غایب بزرگ در سرگذشت و سرنوشت تلخ اندیشه و فرهنگ در ادواری از تاریخ ایران بوده است.

در چنین شرایطی از تاریک اندیشی های فرهنگی و در استمرار کوشش هایی چند در تاریخ معاصر ایران برای تعالی فرهنگی، طرح گفتمان عقلانیت و اعتدال از سوی دکتر حسن روحانی و تلاش هم اندیشان و حامیان شان در رقابت های انتخاباتی یازدهمین دوره ریاست جمهوری اسلامی، بیش و پیش از آن که یک شعار باشد، انعکاسی از تفکر و تلاش متمایز و ممتاز در توجه به ضرورت تاریخی بازتولید و تحقق و کاربرد گفتمان عقلانیت و اعتدال در حوزه های مختلف سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی و تلاش مدیریت اجرایی برای عبور از گذرگاه و تنگناهای موجود است.

بدون آن که بتوان پاره ای از تلاش ها و دستاوردهای برخی از مدیران و متولیان حکومتی و دولتی پیشین در حوزه های مختلف فرهنگی در ایران را نادیده گرفت، نمی توان از برابر این واقعیت فرار کرد که در نتیجه پاره ای افراط و تفریط ها، عرصه های مختلف فرهنگی با درجات متفاوتی مبتلا به برخی تنگ نظری ها و بی تدبیری های در مدیریت فرهنگی شد.

در چنین شرایطی، دکتر حسن روحانی و هم اندیشانش با گفتمان و رویکرد عقلانیت و اعتدال و کوشش در قالب دولت تدبیر و امید از آغاز راه و در گام های صد روزه خود نشان داده اند که آمده اند در حوزه های مختلف و از جمله حوزه مهم فرهنگ، مجالی را برای تنفس فرهنگ در هوای آزادتر و سالم تر فراهم سازند.

حضور وزرای توانمند و کارآمد در حوزه های مختلف مرتبط با فرهنگ ، به ویژه حضوراعتدالی علی جنتی در سکانداری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و از همان آغاز، نوید بخش امید در بهبود و تغییرات مطلوب در روند نگرش ها، سیاست گذاری ها و برنامه ریزی های اجرایی در حوزه های مختلف فرهنگ و هنر و کاهش مشکلات و تنگناها و افزایش امکانات و فرصت های فرهنگی است.

در حوزه ی سینما، موسیقی، مطبوعات و کتاب نویدها و امیدهایی در رویکردهای عقلانی و اعتدالی در عرصه های فرهنگی شنیده و دیده می شود.

دیدگاه ها، برنامه ها و تلاش های علی جنتی نشان می دهد او و دولت تدبیر و امید آمده اند تا با درک هرچه درست تر از سرشت مشکلات و نیازهای اهالی فرهنگ و هنر و رسانه ها و اتخاذ تدابیر کارآمد و امیدبخش، حامی وحافظ و مجری ضرورت اعتلا و غنای فرهنگ دینی، ملی و بومی و نیز صیانت از حقوق و مطالبات صنفی و مدنی و آزادی ها و امنیت قانونی اهالی فرهنگ و هنر و مطبوعات و رسانه ها باشند.

سخنان سه شنبه شب رییس جمهوری و ارایه گزارش صد روزه به مردم از تصمیم برای کاهش تصدی گری دولت در حوزه های فرهنگی، افزایش نقش حمایتی و نظارتی دولت بر فعالیت های فرهنگی، افزایش مشارکت بخش خصوصی فرهنگ و هنر در تصمیم سازی ها و تصمیم گیری ها و برنامه ریزی ها در حوزه فرهنگ و هنر، تغییر و تحولات و عزل و نصب های مدیریتی بر اساس شایسته سالاری ،اراده برای به رسمیت شناختن تکثر و تنوع افکار و ترویج فرهنگ گفت و شنودهای فرهنگی در فضای آزاد و امن ، صیانت ازآزادی اندیشه و اندیشه های آزاد در چارچوب قانون خبر داد که جملگی نوید دهنده تدبیر برای بازگشت امید به عرصه های فرهنگی در دولت تدبیر و امید است.