سه شنبه 18 اسفند 1383-0:0
بهارآمد ، بهار آمد ، خوش آمد
گزارش خبري از نوروزخواني در مازندران.
در آستانه فرارسيدن فصل زيباى بهار طنين صداى عاشقانه ، عارفانه و ستايش
گر "نوروز خوان ها" دربرخى ازمناطق استان مازندران ، بهارى پر از عشق واميد و
برکت را به مردم نويد مىدهد.
"نوروزى خوانى" يا خواندن ترانه هاى بهارى از مراسم بسيار کهن است که
قدمت آن به پيش ازاسلام باز مىگردد که تا چند دهه پيش به شکل گسترده در
مازندران " رواج داشت.
نوروزى خوان ها در گروه هاى چند نفره اشعارى را در مدح بهار مىسرودند ،که
پس از اسلام آوردن ايرانيان ، ابياتى در وصف امامان نيز بدان افزوده شد.
اندک نسل باقي مانده از نوروز خوانان قديمى گيلان هنوز هم اين ترانه ها را
سرمى دهند :
بهار آمد ، بهار آمد خوش آمد
على (ع ) با ذوالفقار آمد خوش آمد
على (ع ) با ذوالفقار ،قنبر جلودار
به شاه زنگبار آمد ، خوش آمد
****
باد بهارى آمده ، گل به گلستان آمده
مژده دهيداى دوستان ، نوروز سلطان آمده
درآواز نوروز خوانان ستايش پرود گار ، فصل بهار وشکرگزارى نعمات ، عشق
به خدا و ائمه اطهارموج مىزند.
دسته هاى نوروز خوان به درخانه مردم مراجعه و شروع به آواز خوانى مىکنند،
تا صاحب خانه هديه اى به آنان بدهد.
هدايا معمولا پول نقد، برنج ، تخم مرغ ، گندم و آرد است و ميزان آن به
کرم صاحب خانه بستگى دارد.
دختران و پسران دم بخت مازندران نيز معتقدند اگر گروه نوروز خوان در خانه
آنها را بزند، به زودى راهى خانه بخت خواهند شد.
اشعار نوروز خوانان مملواز ابياتى با مضامين بىوفايى دنيا ، دوستى و
عشق را قدر دانستن ، وفاى به عهد و احترام به والدين است .
نگاه نوروز خوانان به گذشته آکنده از غم و اندوه و ناتوانى در برابر
سرنوشت در عين حال اميدوراى به آينده اى خوش است .
دراشعار عاميانه نوروز خوان ها نوعى تضاد مضامين وجود دارد به نحوي که
در آن از يک سو مبارک باد به مناسبت رسيدن ايام عيد و از سوى ديگرغم هجر
که يکى از اصول عشق شرقى است ديده مىشود.
اشعار نوروزخوان ها اگر چه عاميانه ، ساده وبراى همگان قابل فهم است ،
در لايه هاى آن اندوه عارفانه دورى از معشوق حقيقى و دور افتادن از حق
و بىاهميت بودن ماديات دنياموج مىزند.
تنوع اشعار نوروز خوان ها با بهره گيرى از طبيعت استان از ديگر ويژگىهاى
سروده هاى آنان است به گونه اى که سبزى و طراوت بهار با بهرگيرى از واژه
هاى شاعرانه کاملا در ذهن شنونده تداعى مىشود.