شنبه 22 اسفند 1383-0:0

دكتر علي كريمي مله: جهاني شدن با شيشه‌‏اي كردن مرزها به تضعيف حاكميت ملي منجر مي‌‏شود

دكتر علي كريمي مله-معاونت سابق استانداري مازندران و استاد دانشگاه- در همايش هم انديشي هويت ايراني با موضوع "هويت ملي ايراني و چالش‌‏هاي فراروي " سخنراني كرد.


وي گفت:"هويت" دو مولفه"شناسايي"و" باز شناسي و تمايز" از ديگران را در بردارد."هويت ملي"مفهومي دو وجهي است كه هم‌‏زمان بر تمايز و تشابه دلالت دارد. از يك سو با تاكيد بر مشتركات و عناصر پيوند دهنده ما را پيرامون محوري واحد متعهد مي‌‏سازد و از سوي ديگر ما را از غير باز مي‌‏شناساند. رئيس موسسه مطالعات ملي در ادامه تاكيد كرد: هويت ملي مفهومي انباشتي و تراكمي است و در جريان يادگيري اجتماعي تكوين يافته و سياليت و پويايي دارد. رخدادهاي مهم و جريان‌‏هاي اثرگذار فرهنگي, سياسي و اجتماعي گوناگون به لايه‌‏هاي هويتي جامعه مي‌‏افزايد و ساختمان هويتي آنان را متحول و متاثر مي‌‏سازد. شاكله هويتي، جوامع زمان پرورده و زمينه پرورده‌‏است. هويت ضمن داشتن ثبات و استمرار از رويدادها و روندهاي عمده جهاني مثل انقلاب صنعتي, رنسانس، گفتمان مدرنيته و فرامدرنيسم تاثير شگرفي پذيرفته‌‏است. وي در ادامه تصريح كرد: امروزه به دليل شتاب و عالم‌‏گيري تحولات و جريان‌‏ها در آستانه ورود بشريت به هزاره سوم ميلادي عصر ارتباطات، اطلاعات و دانايي، دگرديسي هويت ملي سرعت يافته‌‏است و حفاظت و صيانت از مولفه‌‏ها و عناصر آن يعني دين، سرزمين و جغرافيا، پيشينه تاريخي و وجدان مشترك،‌ ‏زبان ملي و احساس دلبستگي به"ما"ي ملي با چالش‌‏هاي جدي مواجه شده‌‏است. وي در ادامه گفت: برخي از چالش‌‏هاي فراروي هويت ايراني ناشي از تحولات ژرف و ساختاري و برآمده از روند جهاني شدن، به ويژه جهاني شدن فرهنگي است كه صرف نظر از پيامدهاي مثبت آن بر هويت ملي ايراني آثار منفي، خواهد داشت؛ با الهام از نظريات صاحب نظراني مثل"كاستلز"( هويت مقاومت), رابرتسون و گيدنز جهاني شدن از يك سو باعث رشد خاص‌‏گرايي فرهنگي, احياي محلي‌‏گرايي تهييج ناسيوناليسم قومي،گسترش تنوع و رواگرايي، باز توليد هويت‌‏هاي محلي و تكوين رفتار و سياست هويت جديد مبتني بر تعلقات قومي محلي و منطقه‌‏اي شود و از سوي ديگر وجه همگون‌‏ساز جهاني شدن نيز ابعاد اجتماعي هويت ملي را تضعيف مي‌‏كند. جهاني شدن با مجازي كردن تعامل‌‏ها و مناسبات بين ملت‌‏ها، حدف فاصله‌‏هاي مرزي و سرزميني و شيشه‌‏اي كردن مرزها به تضعيف حاكميت ملي دولت‌‏ها ـ كه از عناصر پايه‌‏اي هويت ملي است ـ منجر مي‌‏شود. دكتر علي كريمي در پايان گفت: فقدان سياست جامع، شفاف و مستمر هويت سازي ملي و در نتيجه نقصان مديريت روابط قومي و فرهنگي در داخل، يكسو نگري غير واقع بينانه به عناصر و مولفه‌‏هاي هويت ايران ناشي از پان اسلاميسم، پان ايرانسيم و غرب‌‏گرايي مفرط, تكوين روابط مركز ـ پيرامون در مناسبات دولت و اقوام، سياسي و راديكاليزه شده مطالبات فرهنگي, قومي سياست‌‏هاي يكسان‌‏سازي فرهنگي و ناديده‌‏انگاري مميزهاي فرهنگي اقوام و غفلت نسبت به حقوق اساس شهروندي از ديگر چالش‌‏هاي فرا روي هويت ايراني است.