سه شنبه 16 ارديبهشت 1393-22:23

نقد ماهی های جلال

گزارشی از نشست نقد آثار نقاشی جلال الدین مشمولی در گالری گوهرزاد ساری+یک نقد


مازندنومه؛ سرویس فرهنگی و هنری، رضاشریعتی: عصر امروز در محل گالری گوهرزاد ساری 9 اثر از نقاشی های ماهی جلال الدین مشمولی -هنرمند قائم شهری- با حضور جمعی از استادان، کارشناسان هنر وهنرمندان مورد نقد وبررسی قرار گرفت.

نمایشگاه نقاشی این هنرمند از 12 تا 18 اردی بهشت ماه در این گالری برپاست.

در این نشست که از ساعت 18:20 دقیقه وبا حضور بالغ بر 50 هنرمند برگزار شد، مشمولی که سابقه برگزاری و شرکت در70 نمایشگاه گروهی و 15 نمایشگاه انفرادی را در کارنامه هنری خود دارد، به رمزگشایی از این آثار پرداخت.

این هنرمند که مدیر گروه هنری حجم سبز و عضو پیوسته انجمن هنرمندان نقاش ایران است، با اشاره به گذشته خود و روستایی الاصل بودنش، اظهار داشت: زمانی که به شهر آمدم در شهر به من خوش گذشت و درگیری من به مسائل اجتماعی و مفهوم انسانی برای من نقش برجسته ای را در هنر رقم زد.

مشمولی با اشاره به ماهی "ارنج" که در آب های شیرین زندگی می کند و نقش برجسته ماهی تصریح کرد: «من دوستی به اسم محمد داشتم که او در جاده بر اثر سقوط سنگ به روی ماشینش جان خود را از دست داد. مرگ وی اثر بدی روی من گذاشت و دو اثر عینا با مرگ دوستم در ارتباط است.»

عضو پیوسته انجمن هنرمندان نقاش ایران « SIP» در پاسخ به سوال هنرمند بابلی -حسین روانبخش- در خصوص علت انتخاب نکردن اسم برای هر اثر و نیز انتخاب عناوین برای نمایشگاه ها گفت: «سال ها پیش وقتی کارمند بودم در جلسات اداره که در روز دوشنبه برگزار می شد، باید به عنوان مکاتبه نویس فعالیت می کردم، متوجه شدم آنچه که در جلسات رقم می خورد تکرار کلمات با جابجایی حرف هاست وعمرم دارد تلف می شود، از آن به بعد در تاریخی که جلسه برگزار می شد با توجه به موضوع جلسه در کاغذ طراحی می کردم وکم کم دوستان با من همراه شدند. بعد از سه ماه در روز دوشنبه ای این طرح ها را به صورت نمایشگاهی با نام دوشنبه بازار به فروش گذاشتم.»

وی در مورد نام نمایشگاه دیگری گفت: وقتی ازدواج کردم، دیدم «گاوم زایید» که حاصل شیطنت من در انتخاب اسم است. اما در مورد نمایشگاه «ما-آهی» تنها نمایشگاهی بود که اسم آن را نزدیک به هم یعنی ماهی انتخاب کردم.

گفتنی است این نقد وبررسی تا ساعت 20شب ادامه داشت.

* کلید ورود به جهان مشمولی( یادداشتی از سعید حاتمی، منتقد هنری)

   در آستانه ی ورود به گالری چیزی که قبل از همه خودنمایی می کند عنوان نمایشگاه است،«ماآهی»که در یک بازی ظرافت مندانه با اسم «ماهی» مخاطب را سریعا به چالش دعوت می کند و او را به جهانی ورای مفهوم «ماهی» هدایت می کند.

در آثار مشمولی در نگاه اول چیزی که زودتر از همه چیز دیده می شود چهارچوبی بسته و هندسی است که در فضای بوم گسترده است. فضایی مستحکم با بیانی قوی که در چند لایه ی وسیع بوم را تعریف می کند. در نگاه بعدی ماهی هایی را می بینیم که همگی تک و تنها مرده یا در حال مرگ اند.

فضای آثار ما را به یاد آثار فرانسیس بیکن می اندازد:حصار و انسان محصور. مرگ. این کلمه شاید کلید ورود به جهانی باشد که مشمولی سعی دارد آن را با ما به اشتراک بگذارد. جهانی شفاف و روشن بر گستره ی فرم هایی حصار مانند که هیچ چیزی را راه ورود یا خروج از آن نیست و همه چیز در آن به پایان خود رسیده است.

این بیان بی رحمانه هیچ جای تردیدی را برای مخاطب باقی نمی گذارد و حقیقت دنیای ذهنی مشمولی را روراست باز می نماید. در واقع هنرمند سوالی مطرح نمی کند، او جواب می دهد.

فضاهای وسیع و خالی حسرت بار هستند، گستره هایی خلاء مانند که بیشتر بر روی تنهایی تاکید می کنند.این فضای خالی به واسطه ی تکنیک، حرکات قلم و اکسپرسیون نقاشانه «ماهی»ها را در خود می گیرد و در نهایت با «ماهی»ها یکی می شود تا جایی که تشخیص مرزی مشخص و تکفیک این دو از هم امکان پذیر نمی باشد، ترکیبی متناقض و شدید:ماهی برگستره ی کویر در حرکت به سوی زوال.

آثار مشمولی غم انگیزند چرا که در ارتباط با زمان هستند.آثار مشمولی غم انگیزند چرا که بیان زمان هستند و فضاهای هندسی غالبا به همین علت به دو قسمت تقیسم می شوند:در یک طرف زمانی بی بازگشت و از دست رفته و در طرف دیگر زمانی به پایان رسیده. «ماهی» ها در سرنوشتی گریزناپذیر استحاله می شوند، تغییر شکل می دهند و با این ویرانی یکی می شوند.

همین مفهوم زمان است که دیگر «ماهی» نه زیباست و نه در حرکت. لحظه ی قطعی ویرانی و مرگ که ما بر آن شاهد و ناظریم. می توان گفت که این آثار با نگاهی عمیق مفاهیم متعددی را در بر می گیرند که همگی در نقطه ای مشخص به سوی حقیقتی تلخ پیش می روند. برداشت و تجربه ای شخصی که در عین حال به سوی حقیقت جهان و نوستالژی انسان معاصر قدم بر می دارد.