استان مازندران به علت واقع شدن در حاشيه درياي خزر يكي از مهم ترين زيست گاه هاي بشر از 400 هزار سال پيش تا كنون بوده است. استقرار مداوم بشر در اين ناحيه از كشور امروز تبديل به محوطه هاي باستاني ارزشمندي شده است كه برخي از آنها جزء بكر ترين محوطه هاي باستاني ايران هستند.
هجوم حفاران غير مجاز به اين محوطه ها باعث شده است تا بخش زيادي از اطلاعات موجود در اين محوطه ها غارت و تخريب شود.
«علي ماهفروزي»، رئيس دفتر باستان شناسي سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري استان مازندران درباره افزايش حفاري هاي غير مجاز در اين استان گفت: « امسال آن قدر ميزان اين حفاري ها بالا رفته است كه مي توان پيش بيني كرد تا 5 سال آينده ديگر محوطه هاي در سطح استان باقي نمانده باشد تا بتوان از طريق آن به توليد علم پرداخت.»
به گفته او ميزان حفاري هاي غير مجاز در سطح استان مازندران به حدي است كه امروز در هر محوطه باستاني به خصوص گورستان هاي باستاني استان مازندران مي توان بيش از 250 حفره باز شده توسط قاجاقچيان را شمرد.
طي چند روز گذشته و افزايش ميزان سر سبزي جنگل هاي مازندان ميزان حفاري هاي غير مجاز به شكل ناباورانه اي افزايش داشته است. اگر تا پيش از اين در محوطه اي به ابعاد 1000 متر مربع تنها 250 حفره با ترانشه غير مجاز ديده مي شد، حالا در متراژي دو برابر آن بيش از 1500 ترانشه غير مجاز ديده مي شود.
ماهفروزي با اشاره به فقر اقتصادي موجود در استان مازندران گفت: «از جمله مواردي كه باعث افزايش حفاري هاي غير مجاز در استان مازندران شده است فقر اقتصادي بوده كه برخي محلي هاي اين استان را راهي محوطه هاي باستاني اين استان كرده است. از آن جايي كه محوطه هاي باستاني استان مازندران در مناطق سرسبزي واقع شده اند محلي هاي استان نيز با شناختي كه از مناطق خود دارند در اين پوشش سبز پنهان مي شوند و به همين علت توسط افراد نيروي انتظامي يا يگان پاسداران ميراث فرهنگي دستگير نمي شوند. اين موضوع به گسترش حفاري هاي غير مجاز نيز كمك كرده است.»
در صورتي که مسئولان يگان پاسداران ميراث فرهنگي هر چه سريع تر نسبت به حفاظت از محوطه هاي باستاني استان مازندران اقدام نکنند، حفاران غير مجاز بخش زيادي از اين محوطه ها را تخريب مي کنند.
هم اکنون بخش هاي زيادي از محوطه هاي استان مازندران توسط حفاران غير مجاز به صورت حفره هاي عميق سوراخ شده اند.

 وجود بيش از 100 هزار حفاري غير مجاز در اين استان بخش زيادي از اطلاعاتي که در دل خاک پنهان مانده اند را از بين برده و خروج اشيا تاريخي از اين استان لطمه جبران ناپذيري به پژوهش هاي باستان شناسي استان مازندران زده است. در برخي موارد ديده شده است که حفاران غير مجاز به محوطه هاي منحصر به فردي هجوم برده اند که نمونه آنها را در ديگر نقاط کشور نمي توان يافت. در صورتي که اطلاعات موجود در اين محوطه ها از بين برود بازسازي آن کار دشوار و تا حدي غير ممکن خواهد بود.(chn)