عبدالرحمن خيلائي ـ مدير عمليات شركت پايانه‌هاي صادرات مواد نفتي ـ كه مسووليت بيش از 90 درصد از صادرات نفت كشورمان را بر عهده دارد، با بيان مطلب فوق اعلام كرد كه با سرمايه‌گذاري‌هاي انجام شده و برنامه‌هاي در دست اقدام، مسير بسيار مناسب و امني براي انتقال نفت كشورهاي حاشيه درياي خزر به آ‌ب‌هاي آزاد فراهم مي‌شود.

وي افزود : پايانه نفتي نكا كه در 252 كيلومتري تهران در ساحل مازندران قرار دارد و هدف از تاسيس آن دريافت، ذخيره‌سازي، فراورش و انتقال نفت كشورهاي حاشيه خزر ازجمله قزاقستان، تركمنستان و روسيه است، از پتانسيل بسيار بالايي براي دريافت و سوآپ نفت كشورهاي حاشيه خزر برخوردار است.

به گفته وي، اين پايانه در حال حاضر از پنج پهلوگاه در اسكله براي نفت‌كش‌هايي با ظرفيت هفت هزار تن تشكيل شده است و 9 مخزن نفت خام آن توانايي ذخيره‌سازي تا سقف 1.5 ميليون بشكه در روز را دارند.

مدير عمليات شركت پايانه‌هاي نفتي در خصوص طرح سوآپ (معاوضه) نفت كه به عنوان يكي از اهداف بنيادين پايانه نكا تعريف شده است، گفت: ابتكار طرح سوآپ بر اين اساس انجام شد كه نفتي را در جايي تحويل بگيريم و هم‌سنگ و هم ارزش آن را در جاي ديگري تحويل دهيم. كشورهاي آسياي ميانه هنگامي كه با اين ابتكار عمل مواجه شدند، استقبال خوبي كردند و اين برنامه كه تا پيش از سال 82 در بعد كمي و با ظرفيت پايين انجام مي‌شد با ساخت ترمينال نكا در ساحل مازندران تسريع شد.

خيلائي با بيان اين كه اين ترمينال تنها وظيفه دريافت نفت را بر عهده ندارد، تصريح كرد: نفت سه كشور قزاقستان، تركمنستان و روسيه با مشخصه‌هاي مختلف وارد ترمينال مي‌شود، سپس مرحله ذخيره‌سازي آن انجام شده و نفت وارداتي در سه مخزن امتزاج با فاكتورهاي مختلف مخلوط مي‌شود تا نفت موردنياز پالايشگاه‌هاي تهران و تبريز براي فراورش تامين شود.

وي افزود: نفت دريافتي در پايانه نكا از طريق چهار تلمبه‌خانه به ري پمپاژ مي‌شود و در حدود 40 هزار بشكه (يك سوم) از آن در تهران و 80 هزار بشكه به پالايشگاه تبريز منتقل مي‌شود كه در مجموع ظرفيت خروجي اين ترمينال به120 هزار بشكه در روز مي‌رسد. از آن‌جا كه مشخصه‌هاي فيزيكي نفت دريافتي در محدوده طراحي پالايشگاه‌هاي تهران و تبريز نيست و همچنين به منظور انتقال آسان‌تر آن لازم است كه با انجام فرايندهايي از قبيل امتزاج، نفت‌خام دريافتي با يكديگر تركيب شده و پس از تنظيم مشخصه‌هاي لازم در حد قابل قبول، محموله نفتي توسط تلمبه‌هاي قوي به نكا و از آنجا به پالايشگاه‌هاي تهران و تبريز ارسال مي‌شود.

وي با بيان اين كه طرح سوآپ همچون خط لوله‌اي مجازي درياي خزر را به شاهراه ارتباطي خليج‌فارس متصل مي‌كند، اين طرح را در مقايسه با رقباي اين پروژه‌ها همچون پروژه‌هاي عظيم خط لوله براي دستيابي به بازارهاي اروپا و آسياي شرقي بسيار متفاوت ارزيابي كرد و امكان دستيابي به آب‌هاي آزاد از طرق ديگر را به استفاده از تجهيزات بسيار پيشرفته و هزينه‌هاي بسيار بالاتر وابسته دانست.

مدير عمليات پايانه‌هاي نفتي كشور با بيان اين كه در سال‌هاي 77 تا 82 تنها 18.6 ميليون بشكه نفت درياي خزر براي اين طرح دريافت شده، اين رقم را در سال 82 به تنهايي 25.9 ميليون بشكه اعلام كرد.

خيلائي با بيان اين كه در حال حاضر ظرفيت ترمينال نكا در دريافت نفت روزانه در حدود 300 هزار بشكه است، پتانسيل ذخيره‌سازي را 1.5 ميليون بشكه و ظرفيت ارسال پايانه نكا را 130 هزار بشكه در روز عنوان كرد.

وي همچنين از طرحي جديد براي افزايش توان نقش‌آفريني ايران در درياي خزر خبر داد كه براساس آن با نصب سامانه فوق‌العاده مدرني در زير آب، ظرفيت دريافت و نقش‌آفريني پايانه نكا در منطقه رشد قابل توجهي خواهد داشت.

خيلائي در خصوص نفت‌كش‌هاي موردنياز براي اجراي اين پروژه گفت: قرارداد ساخت سه نفت‌كش از اين مجموعه با شركت صدرا بسته شده و اين نفت‌كش‌ها در كارخانه صنعتي صدرا در نكا توليد خواهد شد. ساير نفت‌كش‌ها نيز در خارج از ايران آماده بهره‌برداري خواهدشد.(isna)