مازندنومه؛ سرویس فرهنگی و هنری، عادل جهان آرای:  دکتر کیوان پهلوان شاید یکی از پرکارترین پژوهشگران عرصه موسیقی و فرهنگ ایران زمین در کشور باشد. مجموعه 21 جلدی «فرهنگ گفتاری در موسیقی ایران» گواه همین ادعاست. ضمن آنکه جدیدترین اثر پژوهشی او در باره مراسم و آیین عروسی در ایران در 5 جلد در حال انتشار است.

علاوه بر این، کتاب‌های دیگری نیز او در حوزه تاریخ، موسیقی و ترجمه منتشر شده است که می‌توان به «موسیقی و تعزیه در ایران»، «موسیقی و ذکر در تمدن ایران زمین»، «تاریخ ، فرهنگ و موسیقی»، «دف و دایره: دف و دایره در تاریخ ایران، دف و دایره در ادبیات، دف و دایره در ایران‌زمین»، «سامانیان و نقش آنها در اعتلای تمدن و فرهنگ ایران زمین»، «هولوکاست توهم یا واقعیت»، «رض‍ا ش‍اه‌ از ال‍ش‍ت‍ر ت‍ا الاش‍ت‌ نیای‌ ل‍ر رض‍ا ش‍اه‌، «رض‍ا ش‍اه‌ در ت‍رازوی‌ نقد» و «رضا شاه از تولد تا مرگ» اشاره کرد.

قرار است روز جمعه 11 دی ماه جاری ساعت 6 بعداز ظهر در فرهنگسرای ارسباران تهران مجموعه 21 جلدی «فرهنگ گفتاری در موسیقی ایران» با حضور پژوهشگران و محققان کشور و همچنین با اجرای موسیقی مقامی مازندرانی رونمایی شود.

این کتاب را انتشارات آرون در 10هزار صفحه انتشار داده است که ادبیات شفاهی و موسیقایی قلمرو فرهنگی ایران را به تفکیک استان‌ها به همراه مناطق فارس‌نشین افغانستان، ازبکستان، تاجیکستان و جمهوری آذربایجان در برمی‌گیرد.

پهلوان در مورد این اثر معتقد است که در زمینه فرهنگ گفتاری موسیقی ایران تاکنون کاری به این شکل انجام نشده است.

به نظر این پژوهشگر سوادکوهی ژانر پژوهشی که بیاید ادبیات شفاهی مردم را آن هم در زمینه موسیقی بررسی، گردآوری و منتشر کند، ضمن آنکه کمتر به آن در کشور توجه شد، با این حجم تاکنون انجام نگرفته است.

 پهلوان که دکترای فیلولوژی در گرایش فولکلور را از تاجیکستان دریافت کرده است، می‌افزاید: وقتی می‌گوییم ژانر پژوهشی ادبیات شفاهی، منظور فقط گردآوری قصه یا داستان‌هایی که مردم بومی آن را نقل می‌کنند، نیست. این موضوع در حقیقت یک بخش آن است، ولی بخش اعظم آن آواها، ترانه‌ها، اشعار و نغمه‌های آهنگین از لالایی‌ها، بازی‌ها، ضرب‌المثل‌ها، چیستان‌ها، دعاها و هر چیزی که در آن ریتم یا اوزان موسیقایی باشد، است.

این محقق اهل سوادکوه می‌افزاید: علت ماندگاری این آواها یا فرهنگ گفتاری ریتمیک بودن و ماندگاری بیشتر در حافظه‌هاست. ضمن آنکه برخی از آن ترانه‌ها یا اشعار به دلیل کوتاه بودن، توانسته است بیشتر در خاطره‌ها بماند.

او می‌افزاید: گستره پژوهش‌های انجام شده همه استان‌های کشور را در بر می‌گیرد، حتی سعی کردیم که آواها و نغمه‌های فولک کشورهای فارسی‌زبان مثل افغانستان و تاجیکستان را نیز جمع‌آوری کنیم که می‌تواند سهم مهمی در حفظ اشعار بومی فارسی در این کشورها داشته باشد.

گفتنی است در مراسم رونمایی از مجموعه 21 جلدی «فرهنگ گفتاری در موسیقی ایران» علاوه بر کیوان پهلوان به عنوان محقق، چند تن از بزرگان ادب و فرهنگ هم چون احمد صدری مشاور اسبق هنری و علی بیانی معاون موسیقی فرهنگستان هنر، بابک ربوخه مدیر امور موسیقی سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران، عبدالرضا مجدی سازشناس، پژوهشگر و نوازنده موسیقی و... به تحلیل و بررسی این مجموعه پژوهشی می‌پردازند.

پخش نماهنگی از کیوان پهلوان، اجرای موسیقی افغانستان با حضور استاد محمدجواد تابش، خواننده برجسته افغان و نوازنده هارمونیه و حامد دل آهنگ نوازنده تبلا، بخش دیگر این برنامه است.

قرار است در مراسم رونمایی این مجموعه، گروه‌های موسیقی و آیینی از مازندران در قالب گروه پژوهشی -هنری «سمای البرز» به سرپرستی «ناصر امینی خانقاهی» در دو بخش برنامه اجرا کند که یک بخش سمای مازندرانی و بخش دیگر موسیقی مازندرانی‏، آواز و ترانه‌های محلی است.