سه شنبه 25 ارديبهشت 1386-0:0

جايي براي هيچ کس

ناگفته هایی از جشنواره فیلم " وارش " در گفت و گو با مهدی قربان پور ، فیلم ساز و دبیر اجرایی چهار دوره جشنواره وارش


اشاره :

" مهدی قربان پور " به خاطر ساخت فیلم های كوتاه و برگزاری چند دوره جشنواره فیلم كوتاه وارش در بابل ، چهره ای آشنا برای علاقه مندان فیلم و سینما و هنر محسوب می شود . او اكنون مدیر روابط عمومی انجمن فیلم كوتاه ایران است . وي که چندين جايزه معتبر داخلي و خارجي را در زمينه فيلم هاي کوتاه و مستند به دست آورده، طراح و باني جشنواره فيلم کوتاه وارش است.

جرقه ی گفت و گوی حاضر زمانی زده شد كه " مازندنومه " خبری از قول خبرگزاری مهر در مورد برپایی جشنواره فیلم وارش در تابستان 86 پخش كرد . قربان پور تلفنی اظهاراتی بیان كرد كه بلافاصله قرار ملاقات حضوری را فراهم كردیم . او حرفهای ناگفته ای راجع به جشنواره ی فیلم وارش داشت كه حیف مان آمد پخش نشود .انتقادها و نظریات مهدی قابل تأمل است . حضور جعفري جلوه در مازندران که چندي پيش انجام شد هم به دليل عملکرد قابل قبول جشنواره هاي گذشته بود.حضور ده کشور آسياي ميانه و کريدور شمال - جنوب نيز از موفقيت وارش خبر مي دهد.

آنچه در پی می آید حاصل دو ساعت گفت و گوی مازند نومه با دبیر اجرایی چهار دوره جشنواره بین المللی فیلم كوتاه وارش است . آماده ایم پاسخ اداره كل فرهنگ و ارشاد اسلامی را هم درباره ی این گفت و گو بازتاب دهیم .

-------------------------------

v مازند نومه : خب آقا مهدی از دیدن دوباره ات خوشحالم . این كار آخری ات "من انرژی هسته ای نیستم " خیلی سر و صدا كرده ، تو رامسر ساختی اش دیگه ؟

o آره ، ما واسه این پروژه خیلِی مشكل داشتیم ، یه كار مستندِ محضه ، درباره ی ماجرای رادیو اكتیو رامسره

v مازند نومه : بالاخره فهمیدید رامسر رادیو اكتیو داره یا نه ؟

o ما تو این فیلم همین قضیه رو پی گیری كردیم ، دو طرف ماجرا رو وارد قصه كردیم . یه طرف می گفت : رادیو اكتیو وجود نداره ، اگر هم باشه واسه ما مفیده . اما طرف دیگه ادعا می كرد كه نه ، سرطان زائه . قضاوت را بايد گذاشت بعد از ديدن فيلم.

v مازند نومه : زمان فیلم چه قدره؟

- 52 دقیقه ، من همه ی استانداردها ی جهانی رو در ساخت و تولید این فیلم رعایت كرده ام.

v مازند نومه : خسته نباشی ، اما ما واسه این فیلم قرار ملاقات نگذاشته ایم ، از وارش چه خبر ؟ راستی راستی قراره بدون حضور تو برگزار بشه ؟

o ظاهراً این جوریه ، گاهی هنر با مسایل شخصی و سیاسی قاطی می شه ، اما من می گم هنرمند، آدم سیاست نیست .نگاه سياسي به هنرمند نگاهي غيرعادلانه و غيرعاقلانه است و حذف جريان هاي فرهنگي به نفع استان نيست.

v مازند نومه : شاید بعضی مخاطبان ندونن وارش از كجا شروع شده ، یه تاریخچه برای خواننده هامون می گی ؟

o استارت جشنواره فیلم كوتاه وارش از سال 1378 زده شد . من طرح كار رو به آقای دلاور بزرگ نیا ـ مدیر كل وقت فرهنگ و ارشاد اسلامی مازندران ـ ارائه دادم . ایشون هم موافقت كردند و كار شروع شد . سال 78 جشنواره به صورت استانی برگزار شد و سال بعد هم منطقه ای شد .

v مازند نومه : فكر كنم در سال 79 پنج استان در جشنواره حاضر شده بودند .

o درسته ، سال 80 جشنواره برگزار نشد ، اما سال 81 جشنواره ملی و كشوری شد و در تقویم معاونت سینمایی وزارت ارشاد به ثبت رسید .

v مازند نومه : بزرگ نیا در پرونده ی مدیریتی اش از این دست اقدامات فرهنگی ، چند تا دیگه هم داره ؛ مثل جشنواره شعر علوی و تئاتر اكو ، سازمان میراث فرهنگی هم بود یه برنامه فوق العاده با حضور چند كشور آسیای میانه برگزار كرد . خُب ادامه بده .

o درسته ، كارهای آقای بزرگ نیا به یاد ماندنیه . رسیدیم به سال 83 كه از این سال جشنواره بین المللی شد . اون سال ده كشور و 19 مهمان خارجی به بابل اومده بودند .

v مازند نومه : تا اینجا كه خیلی خوب بود . تصور می كنم بعد از رفتن بزرگ نیا از ارشاد ، مشكلات تون شروع شد ، نه ؟

o آره ، وسط های برگزاری جشنواره چهارم ، بزرگ نیا به سازمان میراث رفت و رجایی به جاش اومد . رجایی نتونست با مجموعه هماهنگ بشه و سلیقه های شخصی رو تو كار دخالت می داد . مثلاً دبیرخانه ی ما رو تعطیل كرد و آورد ساری ! البته دیگه دبیرخانه نبود ، شده بود انباری !

v مازند نومه : مسایل مالی تون هم از همین موقع شروع شد ؟

o آره ، ما دوره ی اول 7 میلیون تومان هزینه كردیم ، دوره ی دوم 21 میلیون تومان ، در دوره سوم هم كه جشنواره سراسری شده بود حدود 53 میلیون تومان خرج كردیم .

v مازند نومه : یه لحظه صبر كن ! یادم میاد بعد از برگزاری وارش سوم  یه یادداشت در كیهان مازندران به چاپ رسيد مبنی بر اینكه شما خیلی ریخت و پاش داشتید و صدها میلیون تومان خرج كردید ؟

o آره ، من اون مطلب رو هنوزدر اسناد جشنواره دارم ، نوشته بود 500 میلیون تومان هزینه شده اما ما فقط 53 میلیون تومان هزینه كردیم !

v مازند نومه : بگذریم ، برسیم به جشنواره چهارم.

o برای این دوره ما 72 میلیون تومان هزینه كردیم . اما همان طور كه گفتم مواجه شدیم با تغییرات مدیریتی در ارشاد مازندران . مشكلات هم از همین جا شروع شد ، چون آقایون به تعهدات شون پای بند نبودند . آقای بزرگ نیا 7 ـ 6 میلیون رو یه جوری ردیف كرد ، یه مقدار هم پنجه فولادگران ـ استاندار وقت ـ در اختیار ما گذاشت؛ ولی در نهایت 28 ـ 27 میلیون تومان بدهی رو دست مون موند كه بخشی رو خودم پرداخت كردم و قسمتی هم هنوز مونده !

همه غیر از آقای بزرگ نیا وسط كار ما رو تنها گذاشتند . البته نگذاشتیم قضیه لو بره و جشنواره چهارم به خوبی و خوشی تموم شد .تا به امروز هم درباره اين ماجرا براي ارشاد آبروداري کرديم. قرار شد از محل برگزاری جشنواره های بعدی این بدهی ها صاف بشه كه دیگر جشنواره برگزار نشد .

v مازند نومه : از قضیه جلسه شورای سیاست گذاری جشنواره با آقای امامزاده بگو كه خبرش رو چند خبرگزاری هم پخش كردند . اصلاً اول بگو این شورای سیاست گزاری چیكار می كنه و اعضاش كیا هستند ؟

o شورای سیاست گذاری از دوره سوم شكل گرفت . دو دوره اول جشنواره به صورت ستادی برگزار شد . اعضای این شورای 8 نفره ثابتند : خسرو سینایی ، ابراهیم مختاری ، مجید جوزانی ، جعفر توكلی ، محمد علی سجادی ، افسانه منادی ، نادر مقدس و خودم .

این چهره ها كه مازندرانی هم هستند برای مردم شناخته شده اند . ما خواستیم كارها براساس خرد جمعی پیش بره ، شورا سیاست های كلان جشنواره رو پایه گذاری كرد ، تعیین كرد كه در هر دوره یه استان مهمان جشنواره باشه ، آیین نامه و فراخوان تدوین و تنظیم كرد ، موضوع جوایز و یادمان ها رو پی گیری كرد و كارهایی از این دست .

v مازند نومه : اما تو اون جلسه با آقای امامزاده فقط دو نفر از اعضای شورای سیاست گذاری حضور داشتند . درسته ؟

o درسته ، فقط آقایان سجادی و مقدس بودند . آقای خسرو معصومی كه در اون جلسه بودند عضو شورا نیستند و ما از ایشان در جشنواره قبلی تجلیل كردیم . پس می بینید كه جلسه رسمیت نداشت . تو اون نشست توافقی هم صورت نگرفت . آقایان سجادی و مقدس گفتند كه ما تا ندانیم چه كسی برگزار كننده ی جشنواره است حاضر به همكاری نیستیم . در ضمن آقای سجادی از عملكرد دوره های گذشته دفاع كرد و در تأیید مجموعه جدید هم حرف خاصی نزد .

v مازند نومه : چند دوره دبیر اجرایی جشنواره فیلم وارش بودی ، بنیان گذار و عضو شورای سیاست گذاری هم هستی ، حتماً به حضور تو نیازه ، با آقای امامزاده دیداری نداشتی ؟

o چرا ، باهاش ملاقات كردم . البته قبل از تشكیل این نشست كه حرفش شد ، از من برآورد گرفت . من یه طرح و برآورد هزینه بهش دادم كه جشنواره رو با 170 میلیون تومان بودجه برگزار كنیم . از سال 83 به این سو ما جشنواره نداشتیم . اون سال 72 میلیون تومان هزینه شد . من گفتم با این پول یه دبیرخانه دائمی برای جشنواره تأسیس می كنیم ، بخشی از پول هم برای گسترش بخش بین المللی هست ، به انضمام هزینه های خود جشنواره .

v مازند نومه : بعدش چی شد ؟

o هیچی ، طرح و برآورد رو گرفتند و بعد ما رو كنار زدند . البته من تصور می كنم اینها بعد از تعریف وزیر ارشاد از جشنواره فیلم وارش به صرافت افتادند كه جشنواره برگزار بشه . صفار هرندی كه به لاريجان اومده بود در حضور خبرنگاران از جشنواره تعریف و ابراز امیدواری كرده بود كه كار ادامه پیدا كنه.

v مازند نومه : یعنی الان كارها براساس طرح و برآورد تو می خواد پیش بره اما خودت نیستی؟

o ظاهراً این جوریه ! ببین جشنواره وارش واسه خودش استراتژي ، متد و روش خاصي داره ، علمی اجرا می شه ، براساس استانداردهای بین المللی است اما در یه شهر كوچك فرهنگی . ما یه فهرست سه هزار نفره داشتیم كه واسه اونها دعوت نامه مي فرستادیم . یعنی مخاطب شناسی كرده بودیم ؛ در كنار نیاز سنجی و امكان سنجی . ما می دونستیم مخاطب مراسم افتتاحیه كیه و اختتامیه كیه .

v مازند نومه : حالا ایراد آقایون چیه ؟

o یه بخشی تفاوت اندیشه ای هست ، از قرار ما خودی نیستیم ! چون در دولت قبلی كار كرده بودیم ! ایرادهای دیگه هم می گیرند ؛ مثلاً اینكه چرا جایزه های جشنواره به مازندرانی ها نرسیده و پخش شده ؟! فكر كنم هنوز برای بعضی ها جا نیفتاده كه جشنواره بین المللی چیه ؟ می گن جایزه ها رو بدین به مازندرانی ها نه به دیگران ! می گن جشنواره باید برای استان مفید باشه و جایزه ها همین جا بمونه !

v مازند نومه : عجب ! شوخی كه نمی كنی ؟!

o ببین من در تقابل با ارشاد نیستم اما چشم انداز خوبی از ماجرا ندارم . با سفر معاون سینمایی وزیر ارشاد و مديرعامل انجمن سینمای جوانان ايران به ساری هم قرار گذاشتند این جشنواره رو اين انجمن  برگزار كنه .سينماي جوان جايگاه مطلوبي در کشور دارد اما وارش جشنواره اي کاملا"مستقل است ونبايد هيچ جريان فرهنگي ديگر باعث حذف استقلال اين جشنواره بشه. در این صورت جشنواره دیگه مال ما نیست ! من خیلی نگرانم ، نگران غیر فرهنگی و صوری شدن جشنواره هستم .

v مازند نومه : با وزیر ارشاد یا معاونت سینمایی دیدار نداشتی ؟

o پاییز پارسال شورای سیاست گذاری جشنواره به همراه هیئت انتخاب فیلم ها و داوران چهار دوره جشنواره یه نامه خطاب به صفار هرندی نوشتند و ضمن تشكر از حسن نیت او ، برای برگزاری جشنواره پنجم اعلام آمادگی كردند .

ما تو اون نامه از وزیر ارشاد خواستیم كه امكان برگزاری جشنواره رو فراهم كنه . فكر كنم همان نامه باعث شد كه كارها تا این مرحله پی گیری بشه ، دو دیدار هم خود من با آقای جعفری جلوه ـ معاونت سینمایی وزارت ارشاد ـ داشتم . او هم برای برپایی جشنواره ابراز تمایل كرد و گفت كه باید جشنواره را گروهی متخصص اداره كنند . جلوه روند كار ما رو تأیید كرد.

v مازند نومه : خُب ! می خوام حرفهای پایانی ات رو بشنوم و گفت و گو رو تموم كنیم .

o من نگاه های سفارشی و فرمایشی رو در مقوله هنر نمی پذیرم . الان هم نگران اثرات منفی این جریان هستم . در پایان می خوام یه خبر خوش بدم و  اعلام  كنم كه به زودی با همکاري معاونت سينمايي وزارت فرهنگ وارشاد وخانه سينماي ايران در رامسر يک حرکت بزرگ فرهنگي و هنري را شکل خواهیم داد. در این همایش نمایندگانISFA « انجمن بین المللی فیلم كوتاه » هم حضور خواهند داشت .كار بسیار بزرگی است.نشاني سايت من هم اينه:http://www.iamnotnuclearenergy.com/

v مازند نومه : از خبر خوبت هم ممنونم.موفق باشی.

من هم تشكر می كنم.