خبرهاي كاهش شديد بارندگي ، كاهش ‪ ۹۸‬درصدي آب رودخانه‌هاي مازندران ، نوبت بندي شدن آب ،افزايش قيمت انواع نهاده‌هاي كشاورزي ، برخي تدابير مربوط به واردات كالاهاي كشاوزي و ممنوعيت‌هاي مربوطه در روزهاي پاياني سال گذشته و يكماهه اخير سبب شد تا شاليكاران مازندران نگراني بيشتري را از لحاظ ادامه كشت و كار خود احساس كنند.

برنج عمده‌ترين محصول كشاورزي استان مازندران است كه در محدوده ‪ ۲۴۰‬هزار هكتار از اراضي اين استان كشت مي‌شود و نياز به آب فراوان دارد.

 خبرهاي كم آبي و نوبت بندي شدن آب كشاورزي در آغاز نشا كاري برنج سبب شده است تا برخي از كشاورزان به كشت ارقام محلي كه در دوره كوتاه‌تري به بار نشسته و نياز كمتري به‌آب دارد روي بياورند.

همچنين برخي از كشاورزان بخش مركزي استان مازندران از هم اكنون به حفر چاههاي نيمه عميق و خريد پمپ آب روي آورده‌اند كه اين خود به افزايش قيمت انواع پمپها انجاميده است.

درسالهاي گذشته با سياست‌هاي تشويقي دولت درراستاي اهداف خودكفايي‌برنج، كشت ارقام پرمحصول برنج كه به آب بيشتري نياز دارد مورد حمايت بوده است اماامسال به نظر مي‌رسد استقبال كشاورزان به كشت ارقام محلي بيشترشده‌است.

به‌گفته برخي از شاليكاران متاسفانه طرح و يا سياست دولت درامر خودكفايي برنج بدون تدبير در ايحاد زير ساخت‌ها مطرح مي‌شود به طوريكه به آب مورد نياز و ذخيره آن كه با ايجاد سد و ديگر ذخيره گاههاي آب محقق مي‌شود ، توجه چنداني نشده است.

آنان اظهار مي‌دارند : در حالي كه در دو فصل از سال ( پاييز و زمستان) بخش عمده‌اي از اراضي كشاورزي غرقاب است و آب در طول سال به صورت هرز به دريا مي‌ريزد ، اكنون در فصل زراعي برنج كاري با كم آبي مواجه هستيم.

يكي از كشاورزان بابلي در اين مورد گفت : برنج كاري شغل اصلي كشاورزان مازندران است و به طور عادي از زمان خزانه‌سازي تا برداشت برنج با دغدغه و اضطراب همراه است اما امسال از ابتدا باخبرهاي كاهش بارندگي و نوبت بندي شدن آب كشاورزي ،دغدغه اين قشر زحمت كش چندين برابر شده است.

"سيد حسين هاشمي "افزود:برنج كاري به جريان مداوم آب در اراضي شاليزاري وابسته است و از آنجاييكه كشت ارقام پرمحصول از دوره پرآبي بيشتري نياز دارد ، كشت اين نوع ارقام با مشكل مواجه خواهد شد.

وي گفت: اگر آب رودخانه‌ها كفاف نكند به ناچار بايد از آب زير زمين و چاهها استفاده شود كه اين امر علاوه بر زحمت فراوان هزينه‌هاي كشت را نيز دو برابر خواهد كرد.

اين كشاورز با طرح سوالاتي نظير چرا ساخت سد "البرز" كه از چندين سال قبل آغاز شده است هنوز به بهره برداري نرسيده ؟ و چرا سد لار كه براي آب كشاورزي و شرب استان مازندران احداث شده ولي تامين‌كننده آب مردم تهران شده است و ساخت سد جديد هنوز در مرجله مطالعات است؟گفت: جاي تاسف است كه طرح خودكفايي برنج را بدون سرو سامان دادن به زير ساخت‌ها در تامين آب ، مكانيزاسيون نهاده‌ها و اراضي كشاورزي ، قيمت‌ها و بازار فروش ،مطرح مي‌كنند.

"هاشمي" گفت : بر اساس خبرها بسياري از كشورهاي توليدكننده برنج مطرح دنيا نظير هند، چين و تايلند صادرات برنج را ممنوع كرده‌اند واين نشان از ان دارد كه برنج در آينده از قيمت بالاتري برخوردار خواهد شد و در چنين وضعي بايد به كشت ارقام پرمحصول روي بياوريم اما كشاورزان با نگراني از كمبود اب به كشت ارقام محلي با باردهي اندك روي آورده‌اند.

وي گفت: اگر در حوزه آبريز هراز سدي احداث شود از ميليون‌ها مترمكعب آبي كه درطول سال و حتي در حال حاضر كه به صورت هرز به دريا مي‌ريزد مي توان استفاده بهينه كرد.

اين برنج كار با بيان اينكه هر چند بحران خشكسالي وكاهش بارندگي دركل دنيا مطرح است اما به نظر من اگر كمي در ايجاد زير ساخت‌هاي بخش برنج‌كاري مازندران توجه و سرمايه‌گذاري شود اين گونه‌ازخشكسالي‌ها نمي‌تواند بر روند كشت و كار استان تاثير بسيار منفي بگذارد.

به گزارش خبرنگار ايرنا، تاكنون جلساتي براي بررسي اثرات ناشي از خشكسالي و چگونگي رفع و يا كاهش نگراني‌هاي كشاورزان ، همكاري آنان در استفاده بهينه از اب و نحوه مصرف و نوبت بندي شدن آب با حضور دستگاههاي جهاد كشاورزي،آب منطقه‌اي ، منابع طبيعي با استاندار مازندران تشكيل شده است.

مديرعامل آب منطقه‌اي مازندران گفت: ميزان ذخاير آبي برخي از مناطق اين استان براي فصل زراعي جديد كافي نيست.

"عزيزالله واحد" ميزان آبگيري تاسيسات آبي مازندران در زمان حاضر را ‪ ۸۵‬درصد اعلام كرد.

وي يادآورشد: با توجه به ‪ ۲۰‬درصد باقي‌مانده ظرفيت منابع آبي مازندران و پيش‌بيني انجام شده درخصوص بارش نزولات جوي كه‌در مقايسه با سال گذشته كاهش قابل توجهي دارد، جا دارد كشاورزان همكاري لازم رادركشت برنج داشته باشند.

وي بر لزوم بهره‌گيري از تمام امكانات وظرفيت‌هابراي ارايه خدمات مطلوبتر به كشاورزان در بخش آب تاكيد كرد و اولويت كشت از مناطق پايين بند به سمت بالا بند را ضروري دانست و خواستار مشاركت بيشتر مردم دراين زمينه شد.

"واحد" يادآورشد: ازمجموع ‪ ۱/۶‬ميليارد متر مكعب آبهاي سطحي استحصال شده درمازندران حدود ‪ ۴۰‬درصد آن از طريق ‪ ۹‬سد باظرفيت تنظيم ‪ ۲۵۰‬ميليون مترمكعب و ‪ ۶۶۵‬قطعه آب‌بندان با ظرفيت ‪۳۶۱‬ميليون مترمكعب تامين مي‌شود.

مديرعامل آب منطقه‌اي مازندران اعلام كرد:‪۸۵‬درصد منابع آبي كشاورزي استان با مشاركت مردم از طريق سردهنه‌هاي سنتي و رودخانه‌ها آبگيري مي‌شود و به همين دليل با كاهش آورد آب در روخانه‌ها مواجه ايم.

واحد گفت:اگر روند نباريدن باران دراستان ادامه يابد براي رفع بحران نياز به همكاري بيشتر كشاورزان است.

مدير عامل آب منطقه‌اي مازندران به كشاورزان اطمينان داده است تا با همكاري ‪۲۰۰‬نفر از متخصصان در توزيع آب دقت لازم اعمال شود.

وي به نوبت بندي آب كشاورزي و برنامه ريزي در اين زمينه اشاره كرد و اظهار داشت: اميدواريم با دعاي خير مردم شاهد بارندگي باشيم تا مشكلات كم آبي و تهديد خشكسالي كاهش يابد.

به‌طور كلي در مازندران در فصول پاييز، زمستان، بهار وتابستان به ترتيب بيشترين بارندگي رخ مي‌دهد.

رييس سازمان جهاد كشاورزي مازندران نيز نگراني خود رااز بروز خشكسالي اعلام كرده است.

به گفته"عنايت الله تورنگ" يكصد هزار هكتاراز اراضي كشاورزي مازندران در معرض كم آبي و خشكسالي قرار دارند.

وي درنخستين جلسه‌استاني مقابله با اثرات ناشي از خشكسالي مازندران در ساري افزود: علاوه بر اراضي شاليزاري ، مزارع گندم، جو و باغات نيز در معرض خشكسالي قرار دارند.

وي بر همكاري مراكز خدماتي وكشاورزان در توزيع آب تاكيد كرد و اظهار داشت:در چند سال گذشته حدود پنج هزار دستگاه موتور پمپ دراختيار كشاورزان قرارگرفته است كه امسال در مواقع كم آبي مورد استفاده قرار خواهد گرفت.

"تورنگ" خواستار اختصاص ‪ ۲۰‬ميليارد ريال تسهيلات ضروري براي ارايه خدمات و تعمير موتورآلات كشاورزي در زمان خشكسالي شد.

پتانسيل آب در مازندران شش ميليارد و ‪ ۶۰۰‬ميليون مترمكعب است كه ازاين ميزان چهار ميليارد و ‪ ۹۰۰‬ميليون مترمكعب آب سطحي و مابقي آب زيرزميني است.

اكنون يك ميليارد و ‪ ۵۵۰‬ميليون مترمكعب در بخش آب سطحي و يك ميليارد و ‪ ۳۵۰‬ميليون مترمكعب در بخش آب زيرزميني بهره برداري مي‌شود و مابقي آب سطحي به صورت هرز طي سال به دريا مي‌ريزد.

مازندران داراي ‪۴۶۰‬هزار هكتار اراضي باغي و زراعي است كه از اين ميزان ‪۲۴۰‬هزار هكتار اراضي برنجكاري است كه از نيمه دوم اسفند ماه كه فعاليت شخم و شيار آغاز مي‌شود تا ‪۱۰‬روز مانده به برداشت شالي (بين ‪۷۵‬تا ‪۹۰‬روز ) اين اراضي بايد به صورت مداوم پر آب باشد.(irna)