چهارشنبه 18 ارديبهشت 1387-0:0
برنج هر ساعت گران تر مي شود
حميد احدي، گزارشگر Roozonline
در حالي که در دو روز گذشته افزايش قيمت برنج به بحث روز مردم تبديل شده، کارشناسان معتقدند بحراني که از دو سال پيش در مورد آن هشدار داده شده اينک با بحران برنج خود را نشان داده است؛ محصولي با وجود ذخاير عظيم دولتي، بهاي آن روزانه صعود مي کند. چنان که برنج پاکستاني ديروز کيلوئي سه هزار و پانصد تومان عرضه شد. کارشناسان معتقدند شکر و ساير اقلام غذائي هم در راه است و در روزهاي آينده کمبود و گراني آن ظاهر مي شود.
در همين زمان کارشناسان با اشاره به بخشنامه روز گذشته گمرک که به معناي قبول افزايش قيمت برنج است اظهار نظر کردند که بهاي انواعي از برنج ممکن است به کيلوئي هفت هزار تومان هم برسد و در اين حالت به طور زنجيره اي بر ساير اقلام مايحتاج عمومي هم اثر خواهد گذاشت.
گزارش هاي داخلي حاکي است که نرخ برنج داخلي در دو ماه گذشته بيش از 100 درصد افزايش يافته،
فريدون قاسمي بي بالاني، عضو هيات مديره يك شركت تعاوني توليدي برنج، ضمن بيان اين مطلب گفته افزايش نرخ در دو ماه اخير دو برابر رشد بهاي برنج در تمام سال گذشته است.
وي، با نابسامان و آشفته دانستن بازار كنوني برنج، اظهار داشته: "افزايش لحظه اي قيمت ها، امتناع كشاورزان و تجار از فروش محصول خود به اميد رشد بيش تر قيمت ها كه موجب كاهش عرضه اين محصول شده در كنار افزايش تقاضا ضمن آشفته كردن بازار برنج داخلي، روند روبه رشد قيمت انواع برنج را نيز شدت بخشيده است."
در همين حال دبير انجمن برنج كشور در گفت وگو با خبرنگار روزنامه سرمايه گفته در حال حاضر معاملات كلان برنج متوقف شده و خريد و فروش اين محصول تنها در اوزان 50 تا 100 كيلويي انجام مي شود.
خبرنگاران گزارش مي دهند از چهارشنبه پيش مردم به طور بي سابقه اي به مغازه ها هجوم آوردند و تمام برنج ها از هر نوعي را خريداري كردند. به اين ترتيب برنج طارم هاشمي که تا همين روزها 1900 تومان فروخته مي شد، اكنون 4100 تومان معامله مي شود و برنج صدري کمي هم گران ترست.
در جست و جوي قرباني
عيسي کلانتري وزير کشاورزي در دولت هاي سازندگي و اصلاحات اظهار عقيده کرده "آنچه در اقتصاد كشور روي داده است وراي اقتصاد جهاني است و نبايد با معادلات جهاني مسايل كشور را حل كرد. بازار آشفته برنج، عرضه نامناسب، افزايش تقاضا و رشد سريع قيمت ها از ضعف مديريت بازرگاني دولت نشأت مي گيرد و به هيچ طريق نمي توان مشكل اين بازار را ناشي از افزايش قيمت هاي جهاني دانست".
کلانتري نشان داده که سال گذشته دولت يك ميليون و 600 هزار تن برنج وارد كشور كرده و بخش عمده اي از اين واردات به دليل اين كه بيش از تقاضاي موجود بوده در داخل انبارها ذخيره شده است و ميزان برنج موجود براي مصرف سه سال كشور كافي است، اما همين برنج ذخيره شده نيز توسط دلالان احتكار شده و در زمان افزايش تقاضا و قيمت با نرخ هايي تا سه برابر قيمت واقعي به مصرف كننده عرضه مي شود.
شجاع الدين بازرگاني معاون وزارت بازرگاني هم درباره استيضاح وزير بازرگاني گفته گراني حاصل مجموعه اقدامات در حوزه سياست هاي مالي و پولي و نيز تصميماتي که در مجلس، دولت و حاکميت گرفته مي شود. به گفته وي اينکه بياييم وزارت بازرگاني را در گراني ها به عنوان تنها مقصر بدانيم، پسنديده نيست چرا که اين وزارتخانه در فرآيند توليد و قيمت تمام شده سهمي ندارد و آخرين حلقه توزيع به شمار مي آيد.
بازرگاني ادامه داده، گراني آن چيزي است که به مردم آسيب رسانده است و ريشه هاي آن نيز بايد از سوي دولت و مجلس و به صورت يک کار مشترک ريشه يابي شود و راهکارهاي منطقي و عملي براي آن پيدا شود.
محمد شريعتمداري وزير بازرگاني دولت خاتمي كه به مدت هشت سال در اين سمت فعاليت داشت نيز با اشاره به دلايل مطرح شده در طرح استيضاح ميركاظمي گفته يكي از علت هاي اساسي گراني و افزايش سطح عمومي قيمت ها را در رشد غير قابل قبول نقدينگي و متناسب نبودن آن با رشد اقتصادي مي دانم و تصور مي كنم كه وزارت بازرگاني در آخر خط تورم و گراني است؛ بنابراين اگر قرار است برخوردي انجام گيرد بهترين راه، خشكاندن ريشه ها و توليدكنندگان گراني است.
به گفته وي رشد نقدينگي ناشي از بي انضباطي بودجه عمومي دولت، تخصيص نيافتن بهينه اعتبارات بانكي براي رشد زود هنگام و توليد ناخالص داخلي از دلايل اصلي گراني است، كه در صورت پيشگيري نكردن، سياست تنظيم بازار، واردات كالا از خارج، افزايش ميزان يارانه ها يا برخورد تعزيراتي با موضوع گراني، به دليل محدوديت هايي كه هر كدام از اين عوامل با آن رو به رو هستند هر کدام تا حدي موثر است.
سياست هاي موازي
در همين زمان غلامعلي حدادعادل در ابتداي جلسه سه شنبه مجلس با اشـاره به خشكسالي پيش آمده براي كشور، از مردم خواست بـا درك شـرايـط، صرفه‌جويي كنند. وي با بيان اينكه اين مشكل محدود به كشور ما نيست و طبق اخباري كه در دست داريم و از مذاكره‌اي كـه با مسئولان برخي از كشورها در ديدارها داشته‌ايم در مـنـطـقـه و در بـسياري از مناطق جهان خشكسالي پديد آمده و اوضاع اقليمي به هم ريخته و اين مشكل جـهـاني شـده اســت تـصـريح كــرد: ايـن خشكسـالي پيامدهاي سنگيني خواهد داشت كه يكي از آنها كمبود مواد غذايي مانند برنج، گندم و حبوبات است كه سبب افزايش قيمت خواهد شد و در صادرات و واردات و در بازارهاي جهاني مواد غذايي تاثير خواهد گذاشت.
رييس مجلس هفتم گفت در يـك سـال گـذشـته قيمت برنج صادراتي برنج از كشورها سه برابر شده است. که به نظر مي رسد مقصود وي برنج وارداتي بوده است. حدادعادل در عين حال از اخبار نگران کننده درباره کمبود جهاني مواد غذائي هم کمک گرفت و گفت ممكن است كه خشكسالي علت ديگري نيز داشته باشد، ولي به هر حال زنگ خطر درباره كمبود مواد غذايي در جهان به صدا درآمده، تا حدي كه دبير كل سازمان ملل مـتـحـد خـواسـتـار تـشـكـيـل يـك نيروي ضربتي و واكنش سريع براي مقابله با گرسنگي و قحطي و كمبود مواد غذايي در جهان شده است.
همزمان با اين مشاور رسانه اي رييس جمهور هم وارد عمل شد و در شرايطي که رييس جمهور مي گويد و هوادران دولت مي نويسند که دولت ايران آمريکا را از پا درآمده و به سوي جهاني شدن مي رود گفت در شرايطي هستيم كه دشمن قصد دارد ما را به لحاظ اقتصادي زمين‌گير كند و در اين اوضاع وقتي مصرف‌گرايي رواج جدي يابد، كار دشمن راحت مي‌شود.
وي با انتقاد از روزنامه ها و مساجد و تريبون هاي نماز جمعه که به گفته وي با نوشتن از تورم و گراني و بيکاري به جامعه دلهره مي دهند و مشکلات را به رخ مي کشند اظهار داشته همان‌گونه كه الگوي سهميه‌بندي بنزين توانست در مصرف سوخت موثر باشد بايد در حوزه‌هاي ديگر نيز اين رويه را به كار ببنديم.
دعوت به صرفه جوئي خلاف واضح سياست و تبليغاتي سه سال گذشته محمود احمدي نژاد است که با اشاره به ثروتمند بودن کشور از مصرف بالاتر دفاع مي کرد و سياست انبساطي او که با وجود مخالفت اقتصاددانان با اصرار پي گرفته شد چنين وضعيتي را پديد آورد.