دوشنبه 6 خرداد 1387-0:0

لاریجانی؛ اولین رییس مجلسی که برگزیده مردم پایتخت نیست

گزارش خبري از:سمیه عظیمی


 از میان روحانی‌زادگان لاریجانی که هر یک به گونه‌ای عاقبت به خیر شده‌اند، شاید علی لاریجانی بیش و پیش از دیگر آنها، این راه را پیش رفته است؛ موضوعی که هم می‌توان سراغ آن را در زندگی شخصی‌ علی لاریجانی گرفت و هم در زندگی و فعالیت‌های سیاسی‌اش.

او که پس از گذر از راه‌های مختلف و فراز و فرودهایی در میزان گرایشات مردمی به خود، مسیر قم به میدان بهارستان تهران را به راحتی و با پشتوانه‌ای محکم پیموده است، درست همان‌گونه که در مراسم تودیع پورمحمدی به روی سن جهش کرد، در آستانه گامی بلند در زندگی سیاسی و مدیریتی خود قرار دارد.

علی لاریجانی دانش‌آموخته رشته ریاضی دانشگاه صنعتی شریف در مقطع کارشناسی و دانش‌آموختهٔ دانشگاه تهران در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری در رشتهٔ فلسفه غرب ‌است که در سال ۱۳۵۸ رتبهٔ اول رشته ریاضیات و علوم کامپیوتر دانشگاه صنعتی شریف را کسب کرد.

اگر نمودار یا نقشه‌ای از مسیر گام‌برداری علی لاریجانی رسم کنیم، نقطه آغاز آن در جام‌جم و مدیریت بخش برون‌مرزی و واحد مرکزی خبر صداوسیما قرار خواهد داشت که پس از آن با پیمودن مسیر معاونت وزارتخانه‌‌هایی همچون وزارت کار و پست و تلگراف و تلفن به سوی سپاه پاسداران رفت و جانشین ستاد کل سپاه شد.


او که فرزندی حاج میرزا هاشم‌ آملی و دامادی شهید مطهری را نیز در زندگی شخصی خود به عنوان یک امتیاز مهم و قابل توجه برای نهادهای مذهبی داراست، هم راهی به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی داشته و پس از استعفای سید محمد خاتمی از کابینه هاشمی رفسنجانی، وزیر ارشاد بوده و هم حضور در صدر سازمان صداوسیما را برای مدت 10 سال تجربه کرده است.

«آقای شبکه‌گستر» برنامه‌های طنز صداوسیما، ریاست را بر این تنها رسانه عریض و طویل کشور، با سر و ظاهری جدید به معاونش عزت‌الله ضرغامی تحویل داد: "رسانه‌ای با ۷ شبکه تلویزیونی، ۸ شبکه رادیویی ملی و سراسری، ۳۰ شبکه رادیویی استانی، ۴ شبکه تلویزیونی استانی، و 7 شبکه جهانی".

اگر روزنامه جام جم و شرکت تولید فیلم سیما فیلم را به آن اضافه کنیم، عمق و گستره نفوذ رسانه ملی در دوران ریاست علی لاریجانی به خوبی روشن می‌شود.

هرچند که پروژه ساخت سریا‌ل‌های تاریخی و توجه رسانه ملی به شخصیت‌های بزرگ ادبی، فرهنگی، سیاسی و مذهبی کشورمان و همچنین طرح برگزاری همایش پر سروصدا و در عین حال پر حاشیه چهره‌های ماندگار در دوران ریاست او بر سازمان صداوسیما کلید خورد، اما شاید به جرأت بتوان گفت که علی لاریجانی در طول عمر فعالیت سیاسی و فرهنگی خود از آغاز تا به امروز هیچ زمانی به اندازه دوران ریاست بر تصویری که به دید مردم می‌رسد و صدایی که به گوششان، مورد انتقاد جدی کارشناسان،‌ احزاب و گروه‌های سیاسی و به ویژه مردم نبوده است.

تولید و پخش مستندهایی همچون "کارناوال عاشورا" ،"هويت"، "برلين" و" چراغ" در دوران ریاست او بر این رسانه فراگیر مهمترین بخش‌های این انتقادات را تشکیل می‌دهند و بر این نکات باید عملکرد مورد سوال و کاملا جانبدارانه او را در مهمترین انتخابات سال‌های پس از جنگ یعنی انتخابات دوم خرداد 1376 افزود؛‌ چرا که این امر اصلی‌ترین بخش عدم گرایش مردمی را به لاریجانی در برمی‌گیرد.

با این همه شاید بتوان گفت که لاریجانی با پایان یافتن دوران ریاستش بر صداوسیما، مسیری در افزایش محبوبیت را پیمود.

او که در این سال‌ها همچنان عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام و شورای عالی انقلاب فرهنگی بود، در خردادماه سال 83 با حکمی از سوی رهبر معظم انقلاب، نماینده ایشان در شورای عالی امنیت ملی شد و همین راه او را برای جای‌گیری هر چند کوتاه مدت اما مفید برای عمر مدیریتی او در صدر این شورا هموار کرد.

سمتی که پس از تجربه تلخ یک انتخابات عجیب و شگفت‌آور برای همه ناظران بیرونی، برای او نتایج خوبی در بر داشت.
علی لاریجانی که در خردادماه 84 با شعار هوای تازه، با جدیتی تمام به سوی ریاست جمهوری پیش می‌رفت، شاید باور نمی‌کرد که در هشت ضلعی نامنتظم انتخاب نهم، در یکی از پایین‌ترین اضلاع قرار گیرد و تنها چیزی قریب به یک و نیم میلیون رأی را به خود اختصاص دهد.

این شکست، هرچند تلخ اما راهی تازه را برای او که چهره و ظاهری نسبتا دیپلماتیک دارد، گشود.

لاریجانی در لحظه ورود به شورای عالی امنیت ملی به عنوان دبیر این شورا، با نقد عملکرد دولت سید محمد خاتمی در عرصه سیاست خارجی و به ویژه در موضوع پرونده هسته‌ای گفت: «در غلتان دادیم و آب نبات گرفتیم»، حال آنکه در 28 مهرماه 86 در حالی پس از بارها درخواست استعفا، با ساختمان شورای عالی امنیت ملی خداحافظی می‌کرد که دیدار با حسن روحانی را در کارنامه دبیری بر شورای عالی امنیت ملی برای خود به ثبت رساند و پس از این مسئولیت 26 ماهه، در بسیاری از دانشگاه‌های مهم کشور حضور یافت و بارها اعلام کرد که نتوانسته با احمدی‌نژاد کنار بیاید.

لاریجانی شاید آن روز که با سعید جلیلی، دبیر جدید شورای عالی امنیت ملی به دیدار سولانا رفت، میزانی نسبتا بالا از محبوبیت را در سطح افکار عمومی برای نخستین بار و پس از حدود 10 تا 12 سال تجربه کرد و باز شاید برای اولین بار در صدر اخبار بسیاری از رسانه‌های جهان قرار گرفت.

این استعفای مبهم و سوال‌برانگیز که پس از دیدار رییس‌جمهور روسیه از ایران رخ داد، گوش‌های تیز و چشمان نکته‌بین اغلب ناظران را به سمت پارلمان ایران برد و خواب لاریجانی را برای حضور در کرسی‌های سبز پارلمان برای مردم تعریف کرد؛ خوابی که به سرعت و آسانی تعبیر شد و همزمان با آغاز فعالیت‌های مربوط به انتخابات مجلس هشتم شورای اسلامی، کلنگ پروژه "لاریجانی می‌آید، نمی‌آید" از سوی جریان اصولگرا بر زمین خورد.

طرح موضوع آمدن یا نیامدن لاریجانی از آنجا که بسیاری از نمایندگان مجلس و همچنین بسیاری از گروه‌های خارج از آن، بر نوع ارتباطات و تعاملات مجلس هفتم به ریاست حدادعادل با دولت نهم به ریاست احمدی‌نژاد انتقاداتی جدی داشتند، مورد توجه همه رسانه‌ها،‌ مطبوعات
و افکار عمومی قرار گرفت و تا لحظات پایانی منتهی به ثبت‌نام کاندیداها همچنان این تعلیق باقی ماند تا اینکه... .

تا اینکه نام "علی لاریجانی"‌ در فهرست کاندیداهای نمایندگی مجلس هشتم ثبت شد؛‌ ثبت‌نامی که از تهران آغاز شد و در قم به ثمر رسید.

دیدار او با علما و مراجع تقلید در قم، آنجا که مورد سوال قرار گرفت با این پاسخ لاریجانی مواجه شد که به درخواست و اصرار علما و مراجع وارد انتخابات می شوم و خودم میل چندانی برای حضور در انتخابات نداشتم.

لاریجانی پس از ثبت‌نام در حوزه تهران و پس از انتقال خود به حوزه انتخابیه قم، به راحتی از انتخابات دو مرحله‌ای تهران رهایی یافت و یکسره راه قم تا بهارستان را پیمود.

رقابت میان لاریجانی و حدادعادل برای ریاست مجلس هشتم هرچند که از نگاه برخی گروه‌ها و فعالان سیاسی و حتی برخی اصلاح‌طلبان به دقت و با رضایت دنبال می‌شد و بسیاری پیروز این میدان را لاریجانی می دانستند اما برخی تلاش‌های حدادعادل در هفته‌ها و روزهای پایانی مجلس هفتم برای گریز از موج شدید انتقادات به نحوه ریاستش بر مجلس هفتم گمانه‌هایی دیگر را در اذهان شکل ‌داد.

در این میان، دیدار شاید غیرمنتظره و شاید قابل پیش‌بینی لاریجانی با احمدی نژاد در عین تمامی آنچه اختلافات میان لاریجانی و احمد‌ی‌نژاد خوانده می‌شد، در کنار نگاه مثبت حوزه به لاریجانی و ضعف‌های جدی حدادعادل در ریاست مجلس نشان داد که لاریجانی از پشتوانه‌ای قوی‌تر برای ریاست مجلس هشتم برخوردار است؛ و این مقبولیت آنجا آشکارتر شد که لاریجانی به عنوان رییس هیات مدیره موقت فراکسیون اصولگرایان مجلس هشتم انتخاب شد.

به هر تقدیر، یکشنبه شب گذشته و پس از چندین هفته کش‌وقوس و بازی با افکار عمومی، در یک انتخابات درون فراکسیونی، علی لاریجانی با کسب 161 رأی کاندیدای قعطی فراکسیون اصولگرایان برای ریاست مجلس هشتم شد و پروژه‌ای دیگر با عنوان مرکزیت‌‌بخشی به قم کلید خورد.

با نگاهی به همه مجالس 30 ساله پس از پیروزی انقلاب، علی لاریجانی اولین رییس مجلسی خواهد بود که برگزیده مردم پایتخت نیست و این خود نکته‌ایست گواه بر آغاز پروژه "قم‌محوری".

این را شاید به سادگی بتوان در مسیر تشکیل كارگروه توسعه و عمران قم از سوی رییس‌جمهور تفسیر کرد که علی لاریجانی نیز در آن حضور داشته و از احمدی‌نژاد در این راستا حکم دریافته کرده است.(aftabnews)